Амирхан Еники

Әсәрләр. 3 том


Скачать книгу

ямансылайдыр.

      Әйе, бик моңаеп җырлады ул бу сәер җырын, һәм без ирексездән гаҗәпләнә дә калдык.

      – Язлар килгәч, күңел күтәрелә торгандыр бит, Хәмит?..

      Хәмит, гаепле елмаеп, авыр гына сулап куйды:

      – Шулаен шулай да… тик кайчагында нигәдер бик ямансу да булып китә шул. Дөньяның иң матур чагын әллә күреп була, әллә юк тагын…

      – Куй, юкты һөйләп утырма! – диде Сәгыйдә дә, ачулана төшеп.

      – Бетте, карчык, бетте! – диде ул, бала шикелле йөзен аның аркасына яшереп…

      Бик аз гына авыр тынлык булып алды, ләкин без моңа игътибар итмәскә тырыштык. Берни булмагандай, шунда ук сүзгә дә керештек, яңадан бер капкалап та алдык, Хәмит үзе дә бик тиз җанланды – кыскасы, мәҗлесебез элеккечә күңелле генә дәвам итә бирде.

      …Чәйләр дә эчеп, кояш та шактый түбәнәйгәч, без кайтырга вакыт җиткәнен искә төшердек. Элек балыкка йөргән юллардан узар өчен, Көрмәнкәй яклап кайтмыйча, Япраклы ягыннан әйләнеп, «пәриле» коесына да тиеп кайтырга булдык. Моның өчен Хәмит безне яңадан Дим аръягына алып чыгарга тиеш иде. Иң элек әле ул безгә калган балыкларны көчләп дигәндәй, сумкабызга салып бирде. «Минем нәрәтәгә көн дә кереп тора алар, ә боларын Гомәр бичәсе пешереп ашатсын!» – диде… Ә көймәгә утыргач, туры гына аръякка чыгармыйча, башта безне Дим үренә таба алып китте. Иван-сәй тавының текә кызыл ярын узгач, анда Димнең киңәеп киткән читләрендә оя-оя төнбоеклар үскән гаҗәеп матур бер җире бар икән, – Хәмитнең менә шуны безгә күрсәтәсе килгән. Рәхмәт аңа моның өчен!.. Шуннан соң кире борылып, Көрмәнкәй турысына җиткәч, тугай ярына төштек. Хәмит безне шактый гына җир озата барды. Ахырда туктадык, «яңадан күрешкәнче» дип, кулларны кысыштык… Шул чакта Хәмит минем кулымны озаграк тотып, нигәдер кинәт кенә боекланып, туп-туры күземә карады. Һәм без ирексездән бер-беребезгә тартылып кочаклаштык. Беренче мәртәбә!.. Элек җиңел генә аерылыша идек, ә бу юлы нәрсәдер нидер әйтте кебек безнең күңелләргә… Бераз киткәч, мин артыма борылып карадым. Хәмит исә һаман шул урынында басып тора иде. Минем туктаганны күргәч, ул миңа таба килә башлады, мин дә аңа таба атладым, һәм без тагын сүзсез генә кочаклаштык… Әнә шулай аерылыштык без… Әйткәнемчә, бу 1975 елның явымсыз коры җәендә булды.

      Хәмит белән без хатлар язышып тормадык, вәгъдәләр дә бирешмәдек, кайткан чагымда шушы очрашулар безгә бик җиткән иде, яңадан исән-сау күрешүебезгә ышанып аерылыша да торган идек. Аның үз дөньясы, минем үз дөньям, шул сәбәпле даими бәйләнеш тотуның кирәген дә тапмаганбыздыр, ахрысы.

      1978 елның июнь ахырында мин, вакытым бик тыгыз булуга карамастан, ике генә тәүлеккә тагын Дәүләкәнгә кайттым. Бернинди эшем-йомышым юк иде, бары өйрәнелгән гадәт буенча гына, чөнки Уфага кайтсам, Дәүләкәнгә барып килмичә түзә алмыйм. Бу юлы ничектер шулай туры килде ки, кайтып төшүем белән мин элек күршебездә үскән, яшьтән үк таныш Рабиганы очраттым. Һәм менә күрешеп, таныш-белешләрне сораша торгач, Рабига миңа, ниһаять, әйтте:

      – Көрмәнкәйдәге Хәмит үзе дә, хатыны Сәгыйдә дә юк бит