dyskursu eugenicznego. Por. Wendy Kline, „A new deal for the child: Ann Cooper Hewitt and sterilization in the 1930s.”, [w:] Popular Eugenics: National Efficiency and American Mass Culture in the 1930s, red. Susan Currell i Christina Codgell (Athens: Ohio University Press, 2006), s. 17– 43.
83
Reynolds przekonuje, iż Hemingway natknął się na dzieła Ellisa jako młody dziennikarz w Toronto i kontynuował lekturę jego publikacji aż do 1939 roku. Michael Reynolds, The Young Hemingway (New York: W. W. Norton, 1986), s. 124.
84
W jednym z listów, powołując się na Ellisa, Hemingway pytał: „Jak zachowuje się Ruth? Czy pomaga czy przeszkadza mężczyźnie o preferencjach wizualnych? Czy prowadzi do nabrzmienia u mężczyzny? Czy byłaby bardziej odpowiednia dla sadysty czy masochisty? Czy to kobieta, z którą można swobodnie dyskutować na temat preferencji do stosunku bezpenetracyjnego u Papuasów?”. The Letters of Ernest Hemingway, red. Sandra Spanier and Robert W. Trogdon (New York: Cambridge University Press, 2011), s. 268.
85
Havelock Ellis, „Eugenics and St. Valentine”, The Living Age (1897–1941) (14 Jul 1906). American Periodicals Series Online, ProQuest. Web. http://proquest.umi.com/pqdweb?index=0&sid=5&srchmode=1&vinst=PROD&fmt=12&startpage=-1&clientid=48051&vname=HNP&RQT=309&did=901097682&scaling=FULL&pmid=41613&ts=1339445335&vtype=PQD&fileinfoindex=%2Fshare4%2Fpqimage%2Fhnirs103v%2F201206111608%2F54569%2F6458%2Fout.pdf&rqt=309&source=%24source&TS=1339445370&clientId=48051; data dostępu: 11 kwietnia 2016.
86
G. K. Chesterton, Eugenics and Other Evils: An Argument against the Scientifically Organized State (Seven Treasures Publications, 2009), s.10.
87
Hemingway, In Our Time (New York: Scribner, 2003), s. 43.
88
W literaturze krytycznej utrzymuje się, iż postawienie H. L. Menckena na równi z Stanwoodem Menckenem, zagorzałym konserwatystą, było zemstą Hemingwaya za wcześniejszą nieprzychylną recenzję zbioru opowiadań In Our Time w The American Mercury – periodyku redagowany przez Menckena.
Faktem jest, że przyrównanie H. L. Menckena do Stanwooda Menckena mogło być dość szokujące dla czytelnika. Po roli jaką odegrał w relacjonowaniu słynnego teksańskiego procesu o prawo do nauczania teorii ewolucji w szkołach, H. L. Mencken był utożsamiany z postępem naukowym i liberalizmem, podczas gdy Stanwood Mencken był postrzegany jako bastion amerykańskiego ciemnogrodu. Na temat konfliktu Hemingwaya z Menckenem por. Reynolds, Hemingway: The Homecoming, 19 oraz Michael Reynolds, Hemingway, The Paris Years (New York: Blackwell, 1989).
89
H. L. Mencken, Prejudices: Fourth, Fifth, and Sixth Series (New York: The Library of America, 2010), s. 499.
90
Podobnie jak zwolennicy teorii ewolucji i ruchu społecznego zwanego „progressivism”, H. L. Mencken nie był w stanie oddzielić postępowych idei od eugenicznego projektu. Mało kto na przykład dostrzegł, że podręcznik do biologii, który wykorzystany był w tzw. procesie małpim (Monkey Trial) o prawo do uczenia teorii ewolucji w szkołach w Teksasie, zawierał eugeniczne sformuowania a nawet całe podrozdziały. Por. Terry Teachout, The Skeptic: A Life of H. L. Mencken (New York; Harper Collins, 2002), s. 21.
91
Gertrude Stein, The Making of Americans: The Hersland Family (New York: Harcourt, Brace and World, 1962).
92
Hemingway, Torrents, s. 74.
95
Interesująca krytyka obecności dyskursu rasowego w noweli Hemingwaya jest przedstawiona przez Betsy L. Nies. Jednakże, podczas gdy dla Nies Wiosenne potoki to dowód na przyswojenie przez Hemingwaya dyskursu rasowej eugeniki, dla mnie książka jest owocem jego ideologicznych zmagań. Por. Betsy L. Nies, Eugenic Fantasies: Racial Ideology in the Literature and Popular Culture of the 1920’s (New York: Routledge, 2002).
96
Hemingway, Wiosenne potoki, s. 19.
99
Ernest Hemingway, A Moveable Feast (New York: Scribner, 2010), s. 45–46. Jeżeli nie podano nazwiska tłumacza, cytaty z tekstów Ernesta Hemingwaya przytoczono w przekładzie autora rozdziału.
100
Wspomnienia i notatki pisarza – zebrane i zredagowane przez Mary Hemingway – opublikowane zostały dopiero w 1964 roku, pod wspólnym tytułem Ruchome święto. Korzystam tu z cytowanego już wydania: Hemingway, A Moveable Feast.
102
Cyt. za: artykułem podpisanym inicjałami J. B., Przychodzimy, odchodzimy – między otwartością a radykalizmem; http://archiwum.dziennikarze.szczecin.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=533:przychodzimy-odchodzimy-midzy-otwartoci-a-radykalizmem&catid=43:aktualnoci&Itemid=100, 5.11.2015; data dostępu: 10 lipca 2016. Wątpliwości dotyczące źródła tego cytatu podnosi wielu uczonych, na co zwraca uwagę Ralph Keyes w książce Nice Guys Finish Seventh: False Phrases, Spurious Sayings, and Familiar Misquotations (New York: Harper Collins Publishers, 1992, s. 20). Zob. także: poz. 195 w książce Jamesa H. Billingtona pod tytułem Respectfully Quoted: A Dictionary of Quotations (New York: Dover Publications, Inc., Mineola, 2010), s. 42.
103
Zob. Procès du Maréchal Ney, ou Recueil Complet Des Interrogatoires, Déclarations, Dépositions, Procès-Verbaux, Plaidoyers, et autres pièces rapportées textuellement. No 1er. A Paris, chez L.G. Michaud, Imprimeur du Roi, Rue des Bons-Enfants No 34, MDCCCXV. Zob. także: Procès-Verbal des Séances Relatives au Jugement du Mal Ney. (Novembre et Décembre 1815). A Paris, de L’Imprimerie de P. Ditot L’Ainé, Imprimeur du Roi et de la Chambre des Pairs, 1815.
104
Zob. np. Martin Heidegger, Bycie i czas (Warszawa: PWN, 2016). Zob. także: Jean Paul Sartre, Byt i nicość (Zarys ontologii fenomenologicznej) (Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2007).
105
Bardzo interesująco odmalowuje intelektualny pejzaż kultury amerykańskiej tego okresu David Minter, autor książki A Cultural History of the American Novel. Henry James to William Faulkner (Cambridge-New York-Melbourne: Cambridge University Press, 1996), s. 77–95 (rozdziały: When the war was over: the return of detachment oraz The „Jazz Age” and the „Lost Generation” period).
106
Bardzo interesująco problematykę „męskości”/„niemęskości” w kontekście rozważań nad twórczością Hemingwaya porusza Tadeusz Rachwał w tekście O niemęskości Ernesta Hemingwaya. „Pożegnanie z bronią”, [w:] W kanonie prozy amerykańskiej. Od Nathaniela Hawthorne’a do Joyce Carol Oates, red. Lucyna Aleksandrowicz-Pędich (Warszawa: Academica. Wydawnictwo SWPS, 2007), s. 79–93.
107
Ernest Hemingway, Słońce też wschodzi, przeł. Bronisław Zieliński (Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1977), s. 245.
109
Hemingway Dead of Shotgun Wound; Wife Says He Was Cleaning Weapon, „New York Times”, July 3, 1961, s. 1; https://www.nytimes.com/books/99/07/04/special