Historia nowoczesnych stosunków międzynarodowych. Wojciech Rojek

się w tym celu posłużyć zasadą samostanowienia narodów. Oprócz tych trudności na drodze do pokoju piętrzyli również sojusznicy. Pretensje tureckie i bułgarskie Niemcy zdołali zmarginalizować, ale do poważniejszego rozdźwięku doszło ze stroną austro-węgierską. Otóż Czernin zaczął straszyć swojego sojusznika perspektywą zawarcia separatystycznego pokoju, co jednak zostało przez Niemców zignorowane.

      Politycy austro-węgierscy nie rezygnowali jednak z tej koncepcji. 22 stycznia 1918 r. Rada Koronna upoważniła ministra Czernina do zawarcia z Rosjanami odrębnego pokoju, rozpoczęcia z Ukraińcami rokowań, w których punktem wyjścia miałby być podział Galicji, a także do przejściowej rezygnacji z rozwiązania austro-polskiego, przy jednoczesnym zabieganiu o pozyskanie dla monarchii Rumunii. Piątego lutego 1918 r. doszło do niemiecko-austriackiej konferencji w Berlinie. Postanowiono wówczas, że należy najpierw dążyć do pokoju z Ukrainą, a dopiero później z Rosją, przy czym w razie niepowodzenia odpowiedzieć szybką akcją wojskową.

      Ostatecznie do zawarcia traktatu między państwami centralnymi a Ukraińską Republiką Ludową (URL) doszło w nocy z 8 na 9 lutego 1918 r. W myśl zawartych w nim postanowień granica między Monarchią Austro-Węgierską a Ukrainą przebiegała Zbruczem, a następnie od Tarnogrodu poprzez Szczebrzeszyn, Krasnystaw, Radzyń Podlaski, Międzyrzecz Polski i Sarnaki do Mielnik. W sferze gospodarczej Ukraina miała dostarczyć państwom centralnym do 31 lipca 1918 r. 1 mln ton zboża i 50 tys. ton żywca. Traktatowi towarzyszyły dwa dokumenty: 8 lutego reprezentanci Austro-Węgier i Ukrainy podpisali tajną deklarację, w której Ukraińcy głosili, że już uchwalili ustawy gwarantujące prawa ludności polskiej i niemieckiej, jak również Żydom, a rząd monarchii zdecydowany był poczynić kroki dające zamieszkującej ją ludności ukraińskiej perspektywy rozwoju tożsamości narodowej. W tym celu rząd Austro-Węgier miał przedstawić obu izbom parlamentu projekt ustawy oddzielającej od Królestwa Galicji i Lodomerii te części, w których przeważała ludność ukraińska, połączenia ich Bukowiną, aby w ten sposób stworzyć nowy kraj koronny. Miano to wcielić w życie do 20 lipca 1918 r. Drugim dokumentem było podpisane „wyjaśnienie uzupełniające i interpretujące”. Chełmszczyzna nie miała być bezpośrednio przyłączona do Ukrainy. Granicę na tym terenie wytyczyć miała komisja mieszana po  przeanalizowaniu stosunków etnicznych i wysłuchaniu opinii ludności.