Şirürəkli Riçard. Александр Грановский

uzunluğunda olan çay (red.)

      16

      Tiberiya (və ya Tverya) – indiki İsrailin şimal-şərqində şəhər. Yəhudiliyin 4 müqəddəs şəhərindən biridir.

/9j/4AAQSkZJRgABAQEAYABgAAD/4QBORXhpZgAATU0AKgAAAAgABAMBAAUAAAABAAAAPlEQAAEAAAABAQAAAFERAAQAAAABAAAOw1ESAAQAAAABAAAOwwAAAAAAAYagAACxj//bAEMABQMEBAQDBQQEBAUFBQYHDAgHBwcHDwsLCQwRDxISEQ8RERMWHBcTFBoVEREYIRgaHR0fHx8TFyIkIh4kHB4fHv/bAEMBBQUFBwYHDggIDh4UERQeHh4eHh4eHh4eHh4eHh4eHh4eHh4eHh4eHh4eHh4eHh4eHh4eHh4eHh4eHh4eHh4eHv/AABEIAogCvQMBIgACEQEDEQH/xAAfAAABBQEBAQEBAQAAAAAAAAAAAQIDBAUGBwgJCgv/xAC1EAACAQMDAgQDBQUEBAAAAX0BAgMABBEFEiExQQYTUWEHInEUMoGRoQgjQrHBFVLR8CQzYnKCCQoWFxgZGiUmJygpKjQ1Njc4OTpDREVGR0hJSlNUVVZXWFlaY2RlZmdoaWpzdHV2d3h5eoOEhYaHiImKkpOUlZaXmJmaoqOkpaanqKmqsrO0tba3uLm6wsPExcbHyMnK0tPU1dbX2Nna4eLj5OXm5+jp6vHy8/T19vf4+fr/xAAfAQADAQEBAQEBAQEBAAAAAAAAAQIDBAUGBwgJCgv/xAC1EQACAQIEBAMEBwUEBAABAncAAQIDEQQFITEGEkFRB2FxEyIygQgUQpGhscEJIzNS8BVictEKFiQ04SXxFxgZGiYnKCkqNTY3ODk6Q0RFRkdISUpTVFVWV1hZWmNkZWZnaGlqc3R1dnd4eXqCg4SFhoeIiYqSk5SVlpeYmZqio6Slpqeoqaqys7S1tre4ubrCw8TFxsfIycrS09TV1tfY2dri4+Tl5ufo6ery8/T19vf4+fr/2gAMAwEAAhEDEQA/APsuiiigAooooAKKKKACiiigAooooAKKKKACiiigAooooAKKKKACiiigAooooAKKKKACiiigAooooAKKKKACiiigAooooAKKKKACiiigAooooAKKK8u/aW8Y2fhn4a6jHFq0Ftq0pgMEC3YiuCpmXLKoO4jCsOPQ+hoA6bwn480LxO942lXDyRWswgffCyncSeRnt0/WuqVgyhhyCMivze+HXjnUvDvxF0nWmvHitI7gtd7nkKMmCPmVTlvvH1r78+HHiyx8XeFNP1mynhliuo2ZWiztJVyjDB5U5GMHng+hoA6aigUUAFFFFABRRRQAUUUUAFFFFABRQSAMngVXSd2l2rGCueSD2oAsUUUUAFFFFABRRRQAUUUUAFFFFABRRRQAUUUUAFFFFABRRRQAUUUUAFFFFABRRRQAUUUUAFFFFABRRRQAUUUUAFFFFABRRRQAUUUUAFFFFABRRRQAUUUUAFFFFABRRRQAUUUUAFFFFABRRRQAUUUUAFFFFABRRRQAUUUUAFFFFABRRRQAUUUUAFFBooAKKKq6xf2+laTeandb/ItIHnk2DLbVUk4HrgUAVfEfiHRPDtp9q1rVbKwjKsyfaLhIt+0ZO3cRn/69fBv7Tnje38W/FK/u7K9kutPhhghtlWRXRFEYY42kjO9n9+evatf9oTx9D4p8WzXVj5ggEskcaSxBSE2ovYnk7AeTXkkljG4juZpkRZOMDOe/t7UAQvbubN7oPGscZAOTgk5HT869P+Cnxi1DwHp8mnvcX8tkJY2iiidXES75GkVUfgbi+cg9R715rbSotvJbyRq0cmMls/LjvwaE06OFGm+0RiJuQPmyfpxQB+gnw/8AilpfivSbDVrRh9ku7iS2KyTRiaB0Vmy6LkBSFGDu/jHFeixyJIN0bq49VOa/LmLzjbLbOQ0SSeYpHZsYz69Ca+2f2bvFGqSaANL8QMJbi2WGGzkiRQPs6x4UNjHI2t27/kAe30VXS7jZQ3OD04pst9bx/fZgPpQBaorhvi942t/CXg27u7e4WPUZYyLMPCzgtuVST243g8/rXmXwZ+Lmo6z4ytdE1i7Fw13JgGO2ChTsYgE8HqB2NAH0NRRRQAUUjsFUs3AFQvIGUN/D2oAfIwx6iorAqwkYDo5FVrq7SNCzNhR1OKuWRVrWN16OoYfiKAJqKM80UAFFFFABRRRQAUUUUAFFFFABRRRQAUUUUAFFFFABRRRQAUUUUAFFFFABRRRQAUUUUAFFFFABRRRQAUUUUAFFFFABRRRQAUUUUAFFFFABRRRQAUUUUAFFFFABRRRQAUUUUAFFFFABRRRQAUUUUAFFFFABRRRQAUUUUAFFFFABRRRQAVFdSeVA8gVnKjIVQSTjsAKlqG+TzLWRd5RiuFYMVIPbke+KAPnrx98ZLW28ZSafNL9kXTtQUBQ8h8wrwVZQOOeoPvXqngvxXa3s0VqjWkFsYmIUNyJA33c8DG3np+NfH37TmgWXhrx9cX1n4stdUutSu55bvT43Bl09xsIEnzsQX3sRkL0OM9qXgL4jXtisHmapeb1ZyN1xkYIPUk9f/wBVAH39a3dvdFhBNG7IBuUNyufUduh/I1y3xl8N33iv4ca1o+mTyJfS2rG3RSAJZFIdUOSANxUKCSAN2ecYrE+F+sN4iu4L6yuAIoVH2tUYHfuQ7QxXrg5PPrXpEsixRl27dAOp9hQB+cXxD+H/AI58FRw3Xi/QpdNhupjDbSm5jlSWQDIXKM2CRyAeuDjoa8/uV8y8jjhIDEZIXp0NfpH8So/CfiDRvsfi/TdPbS4Zixm1JljSFgrAsrn7jBS5DAggAkEV+efjObwuNeurrwra3lhpJCeQl9xMvyqGzl3xlt2PmPHp0oAis5rcXXkzYbK469OvbFN1O1TTXN3Iwjtrhl8uTgBmxkAn8+vpXsei/CjQ9O+HW3W7yG48Q63Gl1a3ahg1hvVP3RXeN20ls8DgnI7VwLs3hHXf7P8AEmk2+s2UD4iN4gWC4VCM+XvVgXIOMDpkjPqAb3wy+EfibxzdobvSNR07RHR9184WNi6nhQkmGxnvgjg/h9i6Fotpoog07TrW3tYOCUihVN3GMkLgZwB2ryD4a/Fzwxd2katdS6KSXX7NcSxRIpznIG8dR7DnP1ruH8ZQG6E0Os210qgf6qSMnjPcetAHqsW1LYKTjC+tfP37TXxBuvDjWml2/nI8qRz+YHkUHJlG3cBgn5c4znvXZXPxM0q3hIubvYw6jzY8txnAyRXi/wAffFWg+NdHt9JtdNkF5FcpONRk25VAjjyxtJJGXz17mgDyb4ga7qPiy50+5hvrwrHCxe0W5ZohI2Ccqeh4H12j0rofgO7aZ8StEk1Y/Y4opluWeVDwFVmXB7BmXBPNchZWyWbt5Em7fFyR82HAPJJPB5HHtVO21bWLXW48W+pXtwWCxiHc8hQE4VV98nAHqaAP0l0vxEl1bxTBIzFKivE4fh1IzkfmK0p9QEZXbEXUnBIPTg9sV4j8F7/WrnwLoz65HcW8rQ4jguMrLEgchQwIBB27eP17n0R7uaK4RUujn/abI6H1oA09Qv7SSB5lufNMZ2lGyBnv161kL4j0m4jkh0++tLi8iyrW3nqWVhkYx2ORivlPWvH/AIws9Vj/AOJ1eONxa4i8zA3Z+YFcYH5cfhUfhnxhqEOstqXkXKJcyMJriOYsFdpMhycADGG9P0oA9k1r4hQzzzwtJFCm1QjSsy5bg7cNjtk1ynxI+M8upwtp+lziO0jgMb+SZUIIJwueB2A3Ywc1876r4w1rVtRa+M0yrKAwjDfKpA28ADGePTvUMc14t0kMksshuQGwGJyOeaAPvL9nXWm1jwVbl5kkdIIySGLNyX4YnqRjFenV4l+ybcwt4NitIrGSJ47cebMV4kIkfoe/U/SvbaACiiigAooooAKKKKACiiigAooooAKKKKACiiigAooooAKKKKACiiigAooooAKKKKACiiigAooooAKKKKACiiigAooooAKKKKACiiigAooooAKKKKACiiigAooooAKKKKACiiigAooooAKKKKACiiigAooooAKKKKAEdtqlsE4GcCvnzwN8fLzX5raG6htLSeZX+/FsgBXPcyFs4HSvoCdtkZ4yTwo9T6V+eXi2zh8N+KLvw3psy31nCUZZWzuctGrHkheAT6Dp3oA+4PDHj/TNZvlsFjm89n2b1C+XnHruJ5wcfhXQ3ut6PZzm3utUsoJhx5clwitnsME57ivg7Q/H194bhu5rO6iV3w0yPDuViM49+pPQ1ha58RNU1i4u5NSmDCRMRLFCqjDLyD3wcD3oA/Rm1uLe6hE1rPFPGTgPG4ZfzFLdJJJayxxSGKRkZVcYypI4PII49wa+Df2YvHWsaL8VdLsY7gHTJYLiGaHyVJKbGkAB6/6xVbr6j2r727UAfm/8b9B8X2fxL8Q/aNF1iKGXVb2ZL64sGSC4iEpJdH2gNwykkcDPYYriPDen6bcrb3F+9xDEyMsvkMofG44GGyBzg+tfZv7cfiWSx8F6P4at1fdrF3ItwQgOIBEUfkng/vl6Amvnb4DeGdJ+J/j28stavL200a20t7pJrMqkplWWOMA71fjEh7dhzQB6l8IPiv4R+HPhefSvDrCK1lnF1LHfSI0jysiozD94OcIuR0GOAOaPG/7Tmr6lH5PhnTYLZwpAnvrU5RieCu2UqeB3Brivij8P/Avh6SO30jXvE8snlDAvPs5DANgMNkQ+UjOM4PHI6VwtvJpkDA2a3E7jJDNgDdjjPTj1xzjNAF/xx4n8afEKa2bXLpb+S2cmAi2WOOEtgEgxqCfur97PSs/w7pVro+pJq2sGS9nVGWGNWwEY8bsDafu7hySMnp6aU93qc1vCsHkw5X5ywyvOMAdT61maPcTlftg2GRiVLkc49MdMcfWgDtrnxhqk10klhptgWVd00jpKWzySVw+Omeoqh4k1JfE+nR6brJtniEizCNGKFWCkc4OejGtT4RT6prXiq10eKbZpcjst2MKHYCNioU4Pcc/Ws/4sx6HF431LTgJmu7J0ju0bO1V8tfJwR1JQZPv6UAZFl4W8N2q4t4mVOmFnJX16k5zVn/hFbMwO1l5soH3/ADn445/hHpmqGly2e9Lq5KSBVKpEu4H69vU966jTbe1ukKLE1srybsE5LEYJPU+1AGBqNre2mnW62UdszKTtVN7++Kw9CsvFPivX30/S7VYb2OEyF7uF1gCAjIyoJzlhXs1h4W0ieCPbq18ZZAB5cm3YHPbiPOM+/T3qe20PxFZXB22OlzsVziGR9+c/7bBcYH1oA4rxJ8L9S8OeA59eu7559Tsis1xGhBjWEGPcEHlhunm8segHPBq/+zz4s8P6PqN6+pQIt7ftb/ZLpHxlB5mUfc4XIDnG0Zy/J6Y9Ij8WNNMsV9Nc+awaMrNGnK46DZ25PvXm3i74Y6iurTax4UNs41GY3M1vcTHLSO+X25GB8rcZbtQB9J2d1a30UdzbypIjgFdjAkZ7NipiziXMmTx6dv8AGvnLwlrfiTwxqDaZJGkV3FCRJA4R8KpXIBBx/EOp7/Wulh+NU1pdi2vrSNpMZCRQHd07kvj8j6UAYX7QdlFF45tpFjEVxLYpJE2T+9cyybjg9ccEgdM+leWXGvapot2s1rMI7lX+Y+WGJwc5AIrsPin8UdS8X2L6Xa2NtBZtkNK8ZEww4YAfOy/wgHjufbHl/lq

1

Qaskoniya – Fransada baskların tarixi yaşayış məskəni olmuş bölgə. Basklar hazırda İspaniyanın şimalında və Fransanın cənub qərbindəki muxtar bölgədə yaşayan qədim xalqdır (red.).

2

Səlib yürüşləri – 1096 –1270-ci illərdə Fələstindəki müqəddəs yerləri müsəlmanların hakimiyyətindən azad etmək pərdəsi altında Qərbi Avropa feodallarının Yaxın Şərqə işğalçılıq yürüşləri. Təqribən 200 il ərzində Yaxın Şərqə 8 böyük və çoxlu sayda xırda yürüşlər təşkil olunub. 1095-ci ildə papa II Urbanın elan etdiyi I Səlib yürüşü (1096 –1099) 1099-cu ildə Qüdsün tutulması və burada Qüds krallığının yaradılması ilə nəticələnib. II (1147–1149) və III (1189–1192) Səlib yürüşləri nəticəsiz bitib. 1199-cu ildə papa III İnnokenti tərəfindən elan olunmuş IV Səlib yürüşünün (1202–1204) iştirakçıları isə, əvvəl nəzərdə tutulduğu kimi, Misirə deyil, Dalmasiya və Bizans ərazisinə hücum ediblər. Burada onlar Bizansın paytaxtı Konstantinopol da daxil olmaqla bir sıra xristian şəhərlərini ələ keçirərək qarət ediblər və həmin ərazilərdə Latın imperiyasını yaradıblar. Misirə qarşı təşkil olunan V yürüş (1217–1221) də nəticəsiz bitib. VI Səlib yürüşünün (1228–1229) iştirakçıları yenidən Qüdsü tutmağa nail olublar, lakin 1244-cü ildə şəhər müsəlmanlar tərəfindən geri alınıb. Misirə VII yürüş (1248 –1254) və Tunisə qarşı təşkil olunmuş VIII yürüş (1270) tam iflasa uğrayıb. 1291-ci ildə səlibçilər bu yürüşlərdə ələ keçirdikləri bütün torpaqları itiriblər (red.).

3

Cəngavər – orta əsrlərdə Qərbi və Mərkəzi Avropada hərbi-zadəgan silkinə mənsub şəxs, ağır silahlı süvari döyüşçü (red.)

4

Anqulem və Limuzen Fransada tarixi bölgədir. (red.)

5

Vikont – köhnə Fransada, İngiltərədə və bəzi başqa dövlətlərdə baron ilə qraf arasında orta zadəgan rütbəsi və bu rütbəyə sahib olan adam (red.)

6

Santiaqo-de-Kompostelaya – İspaniyanın şimal-qərbində Müqəddəs Yəqub katedralı ilə məşhur şəhər. Hazırda Qalisiya muxtar vilayətinin paytaxtıdır. Əfsanəyə görə İsanın on iki həvarisindən (əshabəsindən) biri olan Yəqubun nəşi bu şəhərdə dəfn edilib (red.).

7

İnterdikt – orta əsrlərdə Roma papası tərəfindən tənbeh olaraq müəyyən şəhərdə və ya ölkədə dini ayinlərin qadağan olunması

8

Qarnizon – istər sülh, istər müharibə şəraitində möhkəmləndirilmiş məntəqənin mühafizəsi və müdafiəsi üçün daimi, yaxud müvəqqə

---