Нурислам Хасанов

Сайланма әсәрләр. 1 т. / Избранные произведения. Том 1


Скачать книгу

– диде Аксакал, гаҗәпкә калып.

      – Бу сезгә күчтәнәч, – диде Фәйзуш, күтәренке тавыш белән, – бер банка бал. Су өчен булыр, баш на баш дигәндәй…

      Аксакал кәефсезләнеп чыраен сытты.

      – Монда андый күчтәнәчләр белән уйнамыйлар бит.

      – Ничек инде? Хәзерге заманда кем күчтәнәчсез йөри, кем бүләкләрдән баш тарта? Әле кайберләре, йомышыңны йомышлаганчы ук, «Нәрсәң бар?» дигәндәй, күзгә чекерәеп карап тора. Имеш, заманасы шундый…

      Аксакалның карашы җитдиләнде, ул тынычлыгын саклап фараз кылды: «Нәрсә, мин монда Ходай биргән табигать суын сатып ятарга тиешме? Вәт тинтәк. Монда Җир шарын сусызлык афәтеннән саклап калырга кирәк. Инде адәмнәр, тәүбәгә килә алмыйча, үз язмышларының корбанына әйләнеп бара, чарасызлыктан Байкал күлен камап алганнар, тилмереп бер йотым су сорап гозерлиләр. Ә син, адәми зат, яман кәсебең белән «взятка» төртеп ятасың. Суны акча да, алтыннар да алыштыра алмый… Сусыз яшәп була? Юк. Җир шарындагы тереклекне саклар өчен дип килгән инде без монда». Һәм ул, әлеге әңгәмәгә нокта куярга теләгәндәй, кулындагы таягын идәнгә төртеп алды.

      – Балың үзеңә булсын, кайткач утырып чәй эчәрсез. Газиз оныгың хакына су да алып китәрсең…

      Аннары беркатлы Фәйзушны хуҗаның ярдәмчесе озатып чыгарып җибәрде.

      Күренмәс Хәлимгә боларның барысы да кызык, гыйбрәтле иде. Ул бу бүлмәгә тагын кем керер икән дип янә кызыксынып көтте. Ачылып киткән ишектән елгыр гына кергән бер чибәр хатын-кыз затын күргәч, күзләрен ялт-йолт уйнатып алды. «Сөбханалла!.. – диде. – Мондый чибәрләр дә булса булыр икән! Байкал күле сылуы шушыдыр, күрәсең… Күзләре очкынланып яна». Менә ул сыгылмалы, нәфис сыннарын ниндидер тылсым белән тибрәтеп-тибрәтеп алды да карашлары белән бүлмә эчен айкап чыкты. Сәхнә артисты сыман, игътибарны үзенә җәлеп иттерде. Янәсе, күрсеннәр аның матурлыгын һәм дә кемнәрнеңдер зиһеннәрен чуалтырлык дәрәҗәдә сәләтле икәнен дә. Ул, кыюлык күрсәтеп, тәхетендә утырган Аксакалга таба якынлашты. Гаҗәпкә кала төшкән Аксакал тамагын кырып куйды да сорады:

      – Сез кем?

      Ул сүзен шаяртудан башлады.

      – Фәрештә, – диде, – күктән очып төштем. – Ул кулларын очкан коштай канатландырып алды. – Сезнең янга.

      Ни гаҗәп, Аксакал йөзендә елмаю пәйда булды.

      – Шаяртасызмы?

      – Шаяртмыйча, бу дөньяда башкача ничек яшәргә кирәк. Яшьлек – чәчәк вакыт, үз кадереңне үзең белмәсәң, сиңа кем карар?

      – Кадереңне белүчеләр бармы?

      – Бар, бар… – Ул хәйләле генә кашларын уйнатып алды.

      – Сезгә ни кирәк? – диде Аксакал, аның йомышын белергә теләп.

      – Миңа сез кирәк…

      Җавап хуҗаны гаҗәпкә калдырды, ул сакал очларын кагып куйды. Бу күренеш Аксакал ярдәмчесен дә гаҗәпләндерде, һәм ул, сагаеп, чәнечкеле күзләрен уйнатып алды, хатын кыланышын ошатып бетермичә, иреннәрен кысты.

      – Мин? – диде карт, ханымга сораулы карашын төбәп.

      – Әйе, әйе, сез… – Ул кулларын алгарак