Нәрсә дип?
Сәрия. Редакциядә эшләмәгән кызына акча түләп тора, дигән.
Көләч. Ничек эшләмәгән? Минем язган мәкаләләрем газетада басыла бит… Менә минем гариза. (Ул аны өстәлгә куя.) Иртәгәдән мине эштән азат ит. Йөрмә алар белән вакланып.
Нәфис (гаризаны читкәрәк этеп). Укуың барамы соң?
Көләч. Бара. Минем өчен борчылма син, әти…
Сәрия. Ярар, булды. Әйдә, чәй эчик тә… Аннары кибетләргә чыгып керербез…
Кухняга узалар, пәрдә ябыла.
Җиденче күренеш
Тукбаев фатиры. Ул күчәрле кәнәфидә әйләнә-әйләнә утырып тора. Күңеле шатлыктан тантана итә.
Тукбаев (хыялга бирелеп). Мин бай яшәргә тиеш! Чөнки мин район башлыгы. Башлыкның башы да үзенә эшләргә тиеш. Менә шушы баш! (Башына ишарәли.) Абзаң бүген чит илдәге шәхси счётына миллион акча күчердеме? Күчерде. Бүгенге дәрәҗәм миңа мөмкинлекләр тудырамы? Тудыра. Быел төрек егетләренең мәчет салырга дип китергән валюталары шушы йорт җиһазларын алырга да ярап куйды. Ә мәчетне, күрше Абага районының төзелеш оешмасы белән килешү төзеп, җиңел генә хәл итеп куйдыкмы? Куйдык. Башыңны эшләтә белсәң була ул… Төзи башлаганда, «кунакханә» булачак, дидек. Аннары монда рәхәтләнеп кереп утырдык. Күпсенмәсеннәр, «башлык»ка тиеш ул! Районга акчаларны кем таба? Мин!.. (Хатынына.) Иркә, Иркә дим! (Кәнәфиеннән тора.)
Иркә чыга.
Иркә. Нәрсә булды?
Тукбаев. Әйдә, бер утырып, шампан эчик әле.
Иркә. Нәрсә уңаеннан? Нинди шатлыгың артты?
Тукбаев. Кәеф шәп, бүген көн уңышлы булды.
Иркә. Нәрсә оттың?
Тукбаев. Отмадым, просто миллион «заработал». Һәм аны чит ил чутына салып та куйдым. Акчаны миллиардка тутырачакмын.
Иркә (канәгать елмаеп). Син молодец минем…
Тукбаев. Шампан эчә-эчә, шахмат та уйнап алырбыз…
Иркә. Миңа җиңеләсең бит… (Өстәл әзерли, шахмат тактасын чыгарып куя.)
Тукбаев. Җиңелсәм җиңелермен, мин шахмат буенча синең кебек район чемпионы түгел түгелен… (Шахмат тактасына фигуралар тезә.) Шахмат миңа шушы миләрне (башына бармагы белән төртә) яхшырак эшләтергә ярдәм итә, логик йөрешләр ясый белергә өйрәтә. Ә главаның башы начар эшләргә тиеш түгел. Беләсеңме шуны?
Иркә (көлеп). Беләм, беләм… Әйдә, йөр!
Тукбаев фужерларга шампан сала.
Тукбаев. Әйдә, монысын тотып куйыйк әле.
Эчәләр.
Иркә. Синең ход.
Тукбаев. Күрәм… Бу районда минем башны бутарга теләүчеләр күп булды.
Иркә. Кемнәр инде ул?
Тукбаев. Шуларның берсе – синең авылдашың Нәфис абый. Ул һаман кирегә сукалый, эшеннән куам мин аны. Моңарчы түздем, синең сүзне тыңлап…
Иркә (иренә текәлеп). Нигә куасың?
Тукбаев. Әйткәнне аңламый. Урынбасарым Динар Хамаевич та, кабинетка кергән саен, редактор кирәкмәгән материалларны бастыра, дип яманлап тора. Әле киленнәренең ниндидер мәкаләсен бастырганмы?
Иркә. Син ул мәкаләне үзең укыдыңмы соң?
Тукбаев. Минем газета укырга вакыт бармы?
Иркә. Мин укыдым. Ул «Байлыкка табынмагыз» дигән мәкалә алар турында