mumkin bo‘lgan yagona narsa, bu amerikancha yo‘l-yo‘l polo sviteri edi. Bundan tashqari, bu chiziqlarni ko‘rgan hammada dengiz kasalligi boshlanardi.
Rostini aytganda, na men va na do‘stlarimning hech biri u qachondir vazn yo‘qotishiga ishonmaymiz. Chunki Popkornning qorni doimo och bo‘ladi, hammamiz unga achinamiz va yeyishga ulgurmagan ovqatlarimizni beramiz. Bunday katta yog‘ hajmiga nisbatan kichkinagina shokolad nima bo‘pti! Ehtimol, biz haq emasdirmiz, lekin hatto hamshiralar ham unga shamchali muolaja qilishni to‘xtatdilar.
Ota-onam kelishlarini kutib, xonamga qaytib keldim. Dastlab, halloslaganimdan qancha vaqt o‘tganini tushunmadim, keyin ular allaqachon ol dimga yigirma marta kelib-ketishga ulgurgan bo‘lishlari kerakligini angladim.
To‘satdan ular qayerda bo‘lishlari mumkinligi xayolimdan o‘tdi. Yo‘lakka chiqdim, hech kim buni sezmadi; zinapoyadan pastga tushdim, keyin esa yarim qorong‘ilik og‘ushida shifokor Dyusseldorfning xonasiga yetib keldim.
Albatta! Ular shu yerda edilar. Eshik ortidan ota-onamning ovozlari eshitilardi. Tez harakat qilganim uchun kuchimni yo‘qotgandim, shuning uchun bir necha soniya nafasimni rostlab olishim, yuragim bir maromda urishini kutishim kerak edi. Shunda… oshkor etilishi lozim bo‘lmagan haqiqatni eshitib qoldim. Onam dod solar, shifokor Dyusseldorf esa tinmay takrorlardi: «Biz allaqachon barchasini sinab ko‘rdik, ishoning, biz hammasini sinab ko‘rdik». Otam g‘amgin ovoz bilan yon berardi: «Men bunga aminman, doktor bunga aminman».
Temir eshikka qulog‘imni qo‘ygancha, turgan joyimda qotib qoldim. Bilmayman, nima sovuqroq edi: metallmi yoki men o‘zim?
Keyin shifokor Dyusseldorf shunday dedi:
– Uni ko‘rishni istaysizmi?
– Mening irodam yetmaydi, – javob berdi onam.
– U bizni zaif, nochor holatda ekanligimizni ko‘rishini xohlamayman, doktor, – qo‘shimcha qildi otam ham.
Shunda ota-onam shunchaki qo‘rqoq ekanliklarini angladim. Yo‘q, undan ham yomonrog‘i esa ular meni ham o‘zlari kabi qo‘rqoq deb hisoblaydigan qo‘rqoqlardir!
Xonadan surilayotgan stullarning shovqini keldi, ular soniyalar o‘tmay eshik oldida paydo bo‘lishlarini fahmladim va yo‘limda uchragan birinchi eshikka o‘zimni urdim. Shunday qilib, o‘zimni xo‘jalik idishlari saqlanadigan omborxonada ko‘rdim. U yerda tongning qolgan qismini o‘tkazdim, chunki bu shkaflarning eshiklari ichkaridan emas, balki faqat tashqi tomondan ochilishi mumkin edi. Ehtimol, odamlar kechasi bu shvabra, chelak va latta-puttalar qochib ketishi mumkin deb qo‘rqishsa kerak!
Nima bo‘lganda ham, u yerda, zulmatda o‘tirish unchalik qiyin emasdi, chunki endi boshqa hech kimni ko‘rishni xohlamasdim va eshitganlarim ta’siridan keyin qo‘l va oyoqlarim o‘zimga bo‘ysunmayotgandek edi.
Taxminan peshin vaqtida, yuqori qavatda yaxshigina shovqin boshlandi. Qadam tovushlarini eshitdim. Shifoxonaning har bir teshigini tekshirib chiqishayotganini tushundim. Keyin hamma joyda ismimni aytib, chaqira boshladilar:
– Oskar! Oskar! Oskar!
Ismingni aytib chaqirishlarini eshitish va javob bermaslik yoqimli bo‘lar ekan. Negadir shu damda dunyodagi barcha odamlarni aldashni istadim.
Menimcha, biroz mudroq bosib uxlab qoldim, keyin farrosh N’dani oyoq tovushlarini ajrata boshladim. U eshiklarni ochdi va shu on ikkalamiz ham bir-birimizdan qo‘rqib ketdik va ovozimiz boricha baqirdik: u – menga bu yerda duch kelishi mumkinligini kutmaganligi tufayli, men esa – u bunday qora rangda ekanligini unutganligim uchun shu holatga tushdik. Farrosh xonim ham baqirishda hech kimdan qolishmasdi.
Keyin barchasi chalkashib ketdi. Hamma yugurib keldi: shifokor Dyusseldorf, katta hamshira, navbatchi hamshiralar, xizmat ko‘rsatuvchi xodimlar. Hozir hammalari birgalashib adabimni berishsa kerak deb o‘ylagandim, ular esa yig‘lamoqdan beri bo‘lib turishardi va shunda bu vaziyatdan qanday foydalanishim mumkinligini angladim.
– Roza buvini ko‘rishni istayman.
– Lekin sen qayerda eding, Oskar? O‘zingni qanday his qilyapsan?
– Roza buvini ko‘rishni istayman…
– Bu omborxonada qanday paydo bo‘lib qolding? Kimningdir ortidan kuzatganmiding? Sen nimanidir eshitdingmi?
– Roza buvini ko‘rishni istayman…
– Suv ichib ol.
– Yo‘q… Roza buvini ko‘rishni istayman…
– Bir qultum bo‘lsa ham ichgin…
– Yo‘q. Men Roza buvini ko‘rishni istayman…
Granit. Qoya tosh. Beton. Ularning barcha so‘rovlari hech narsaga olib kelmadi. Menga nima deyishmasin, baribir ularni umuman tinglamadim. Shu onda faqat bir narsani – Roza buvini ko‘rishni istardim.
Hamkasblari menga hech qanday ta’sir o‘tkaza olmayotganligidan juda norozi bo‘lgan shifokor Dyusseldorf titradi va qat’iy buyurdi:
– Bu ayolni topib keltiring!
Shunda dam olishga rozi bo‘ldim va bir muddatga orom olish uchun xonamga kirdim.
Uyg‘onganimda, Roza buvi shu yerda edi. U miyig‘ida tabassum bilan shunday dedi:
– Ajoyib, Oskar, sening hujuming muvaffaqiyatli yakun topdi. Ularni boplab ta’zirini berding. Lekin natijada, ular endi menga hasad qilmoqdalar.
– Tupurdim.
– Ular ajoyib odamlar, Oskar. Juda ajoyib.
– Buning menga umuman ahamiyati yo‘q.
– Biror yoqimsiz holat sodir bo‘ldimi?
– Shifokor Dyusseldorf ota-onamga yaqinda o‘lishimni aytdi. Ota-onam esa ortlariga qaramasdan qochib qolishdi. Ulardan nafratlanaman.
Roza buviga hamma narsani batafsil aytib berdim, Xudojon, xuddi bu maktubda senga aytganim kabi.
– M-m-m, – javob berdi Roza buvi, – bu menga atletka Sara Ap-i-Shmyak bilan Betyuneda bo‘lgan jangimni eslatib yubordi. Bu makkor turkiyalik ayol deyarli yarim-yalang‘och kurashardi, yana yetmagandek butun tanasiga yog‘ surtib olar, endi ushlayman desang, qo‘lingdan lip etib sirg‘anib chiqib ketardi. U faqat Betyuneda ringga ko‘tarilar va har yil u yerda g‘alabani qo‘lga kiritardi. Men ham Betyune kubogini qo‘lga kiritishni juda ham istardim!
– Siz nima qildingiz, Roza buvi?
– Raqibim ringga ko‘tarilayotganda do‘stlarim uning ustiga un sepdilar.
Yog‘ va un – bu ajoyib non degani. Ikkita tepki va uchta shapaloq bilan bu Sara Ap-i-Shmyakni gilamga ag‘anatdim. Mazkur jangdan keyin uni Betyune qirolichasi deb emas, aksincha juda qo‘pol nom bilan «bulg‘angan baliq» deb ataydigan bo‘lishdi.
– Roza buvi, kechirasiz, lekin men bu yerda hech qanday bog‘liqlikni ko‘rmayapman.
– Men esa uni juda yaxshi ko‘ryapman. Odamda hamisha imkoniyat bo‘ladi, Oskar, har doim biror narsa o‘ylab topish mumkin, un bilan amalga oshirilgan hiyla kabi. Bilasanmi, sen Xudoga nima yozishing kerak? U menga qaraganda ancha kuchli.
– Hatto ringda hammi?
– Ha, hatto ringda ham. Xudo hamma narsani nazorat qiladi. Sinab ko‘r, kichkintoy: nima senga eng ko‘p azob beryapti?
– Nafratlanaman, ota-onamdan juda-juda nafratlanaman!
– U holda ulardan iloji boricha yanada ko‘proq nafratlan.
– Menga shuni maslahat berasizmi, Roza buvi?
– Ha. Ulardan iloji boricha ko‘proq nafratlan. Sening bu holating suyak g‘ajishga o‘xshaydi. Qachonki uni g‘ajib bo‘lsang, shundagina u bunga arzimasligini tushunasan. Maktubingda hamma narsa haqida Xudoga aytib ber, undan seni ziyorat qilishini so‘ra.
– U harakatlana oladimi?
– O‘z istagiga ko‘ra. Ko‘p emas. Kamdan kam hollarda.
– Nima