шўрлик эрталаб туриб, чой ҳам ичмасдан кетди, – деди кампир ўғлига ачиниб. – Анави Қалли отанг келиб олиб кетди.
Мен ялт этиб Асетга қарадим.
– Қалли ота дедингизми? – деб сўради Асет ҳайрон бўлиб.
– Ова. Денгизда бир балиқчи қаттиқ шикастланган кўринади.
Буни қаранг энди. Қидириб юрган одамим ўз оёғи билан келса-ю, бизлар донг қотиб ухлаб ётсак. Гаплаша олмаганимда ҳам, кўриб олардим-ку, ахир, ҳеч бўлмаганда. Э…
Нариги уйдан Асетнинг синглиси бувисини чақириб қолди. Кампир ўша ёққа кириб кетганда Асет менга қараб:
– Мажлисда гапирадиган гапингни ёзиб олдингми? – деди.
– Ҳовва. Ўқиб берайми?
– Ишонаман. Шоирсан-ку, қотирган бўлсанг керак, – деди у жилмайиб. – Қани, ич чойингни. Вақт бўлиб қолди. Кетамиз.
Чойимни наридан бери ичиб бўлиб, кийиндим. Негадир юрагим ҳаприқиб, дук-дук ура бошлади. Кўпчилик олдида гапириш осон эмасда, ахир. Менинг ўрнимда ўзингиз бўлганингизда ҳам худди шундай аҳволга тушардингиз.
Ҳовлига чиқдик. Қор боягидан сал тўхтай дегандек, учқунлаб турибди. Шарфимни бўйнимга яхшилаб ўраб, қулоқчинимни бостириб кийиб олдим. Аста қўйин чўнтагимга қўл солиб, ёзган нарсамни ушлаб кўрдим. Чўғ ушлаб олгандай, юрагим дукиллаб уриб кетди. Нима бўлса бўлар, деб Асетнинг орқасидан эргашдим… Мактабга ҳали йўл очилмаган. Фақат уч-тўрт из тушибди. Катталарникими, болаларникими – ажратиб бўлмасди. Олдинма-кетин келяпмиз. Қор учқунлаб турибди. Болалар сирғанадиган тепалик ёнидан ўтиб келаётганимизда аллаким орқамга пақ этказиб урса бўладими! Қайрилиб қарайман дегунча бўлмай, Асет иккаламиз қорбўрон остида қолдик. Нарироқда, ариқ ичида бир-иккита бола қор юмалоқлаб бизларни кўз очдирмай кетма-кет урар, ўзлари эса қотиб-қотиб кулишарди. Дарров танидик. Улар Бойтемир, Сейт, Сафаргуллар эди. Бизлар ҳам ишга тушиб кетдик. То мактабга етгунча бир-биримизни роса қорбўрон қилдик.
Мактабга яқинлашганда уст-бошларимизни қоқиб, ҳаммамиз бир жойга тўпландик. Сафаргул негадир кўзлари ёниб қиқир-қиқир куларди. Икки кундан бери разм соламан. Тавба, худди Маҳфузанинг ўзгинаси. Иши ҳам, шўхлиги ҳам, тегажаклиги ҳам. Бу ҳам Маҳфузага ўхшаб айтганини қилдирмай қўймас экан. Вой маҳмадона-ей! Анави Сейт-чи, у ҳам худди бизнинг Самад қувнинг ўзгинаси. Буларнинг башаралари ўхшамайди-ку, бироқ қилган ишлари, қилиқлари, вазифаларида жуда ўхшашлик бор. Қизиқ, одам одамга ўхшайверар экан!
Сафаргул билан Сейт аста олдимга келди, Сейт негадир нуқул жилмаярди.
– Сиздан бир нарса сўрасак майлими? – деди Сафаргул қиқир-қиқир кулиб.
– Майли, – дедим. Нимани сўрар экан, деб ҳайрон бўлиб турибман. Ёнимга Асет ҳам яқинлашди.
– Қорхатни қўлга бериш керакми ё чўнтакка солиб кетса ҳам бўлаверадими?
– Қўлга бериш керак. Нимайди?
– Йўқ, ўзим… – деб тағин кулди Сафаргул.
– Нима гап ўзи? – деб сўради Асет.
– Нима бўларди, – деди Сейт жиддий. – Биттаси Сафаргулнинг чўнтагига хат солиб кетибди.
– Қанақа хат?!
– Қанақа хат бўларди, қорхат-да!
– Ким?