унга қизиқсиниб қаради.
– Воқеанинг бу ёғи жуда қайғули, шу боис унга тўхталгим келмаяпти. У ўнг қўлидан фойдаланган, шундай эмасми? Мен чап елкани жароҳатлашнинг ягона йўлини назарда тутяпман. Бечора Жек Бейнзга ҳар доим раҳмим келади. Эслайсизми, Аррасдаги қирғинбарот урушдан кейин у ўзини оёғидан отган. Госпиталга борганда оёғини кўрганман. Сўнгра ўзининг бу аҳмоқлигидан узоқ вақт уялиб юрди. Мен шунга аминманки, бадбахт Эллиот Хейдон ўзининг бу даҳшатли жиноятидан кўп фойда кўрмайди.
– Эллиот Хейдон дейсизми? – сўради Раймонд. – Бу ишни у қилганми?
– Ундан бошқа ким ҳам қилиши мумкин, – дея қўл силтади Марпл хоним. – Ўткинчи тахминий гумонларни тўхтатиб, келинг, яхшиси, жаноб Петерикнинг маслаҳатига қулоқ тутиб далилларга мурожаат қилайлик.
Шундай қилиб, Эллиот биринчи бўлиб амакиваччасининг олдига келди… Фақат угина бошқаларни гавдаси билан тўсган ҳолда ўзига зарур ишни қилиши мумкин эди. Чунки у қароқчилар бошлиғи кийимини кийганди, шунинг учун ҳам унинг белида қандайдир қурол бўлгани табиий…
Меҳмонларнинг нигоҳи доктор Пендерга қаратилди.
– Бор ҳақиқатни, – дея сўзини давом эттирди у, – фожиа содир бўлганидан кейин орадан беш йил ўтгач, барча тафсилотлари билан билиб олдим. Буларнинг барчаси Эллиот Хейдон менга жўнатган хатда битилган эди. У ўз хатида ушбу қотилликда унинг қўли борлигидан гумонсираб юришимни аввалдан сезганини, бу мудҳиш қотиллик унинг ўзи учун ҳам кутилмаган воқеа бўлганини таъкидлаганди. Эллиот ҳам Диана Эшлини яхши кўрган, бироқ у бор-йўғи камбағал ҳуқуқшунос эди. Агар Ричард унинг йўлига тўғаноқ бўлмаганида, у насаб ва қўрғон меросхўри бўлиб қолар, келажаги порлоқ бўлар эди. У амакиваччаси устига эгилганида белидаги ханжар сирғалиб ерга тушган, у фурсатни бой бермай ханжарни санчишга ва беркитишга улгурган. Шубҳа уйғотмаслик учунми, кейин ўзига ҳам ханжар урибди… У бу хатни Жанубий қутбга экспедицияга жўнаш олдидан, баъзи сабабларга кўра, ортга қайтмаслиги ҳам мумкинлигини назарда тутиб ёзган. Шуниси аниқки, Марпл хоним пайқаганидек, бу жиноят унга ҳеч қандай наф келтирмади. «Беш йилдан бери, – деб ёзади у, – мен руҳий қийноқдаман. Ўйлайманки, гуноҳларимни ўзимнинг муносиб ўлимим билан юваман».
Ҳамма бирдан сукутга толди.
– Ва у ўз ор-номуси билан ўлди, – деди жаноб Генри. – Сиз бу ҳикоянгизда исм-шарифлар ва жой номини ўзгартирган бўлсангиз ҳам, доктор Пендер, гап ким ҳақида кетаётганлигини дарров пайқадим.
– Юқорида айтиб ўтганимдек, – сўзини давом эттирди кекса руҳоний, – биз барибир воқеанинг тубига етолмадик. Лекин нима бўлгандаям, мен ҳозиргача ўйлайманки, бу бадбахт ўрмонда бечора Эллиот Хейдонни Астарта маъбудаси йўлдан урган. Ҳар доим шуни эсласам, изтиробга тушаман.
БОЙВАЧЧАНИНГ ҚАСРИ
Бутазор билан ўралган хиёбон бурилишида икки киши пайдо бўлди.
– Ниҳоят етиб келдик, – деди Реймонд Уэст. – Хорейс Биндлер эса чексиз ҳаяжонда.
– Э Худо, кўзларимга ишонмайман! – Аввалига унинг овози