бошини эгди:
– Айтгандингиз, хўжайин.
– Меҳмон ичмайди, чекмайди, диетада юради, деганмидим?
– Дегандингиз.
– Деган бўлсам нега столга йигирма хил ароқ қўйдирдинг?
– Ахир… – Рустам довдираб қолди: – ахир… меҳмоннинг ҳурмати…
– Аҳмоқ! – шартта ёрдамчисининг гапини бўлди Муҳиддинбой. – Аббос Усмоновичга ўхшаган одамлар ўзларининг ҳурматларини сенинг импорт ароқларинг билан ўлчамайди. Тушундингми?
– Тушундим, хўжайин.
– Йўқ, сен ўзбекчани тушунмайсан! – афсус билан бош чайқади Муҳиддинбой. – Ўрисчаниям тушунмайсан! Билмайман, сенга чулчитчалаб гапириш керакми ё? Меҳмон парҳездаги одам деб атай айтиб қўйганман, сен бўлса дастурхонга қази-қарта қўйдириб ўтирибсан? Тандир кабобга бало борми? Айтгандим-ку озгина тил шўрва, қайнатилган гуруч, балиқ шўрва қўйсанг бўлади деб.
– Уларниям қўйдик-ку, хўжайин, – журъатсизроқ тарзда эътироз билдиришга уринди Рустам.
– Қўймаям кўр-чи эди! Лекин нақ бурнининг тагига мойини оқизиб тандир кабобни тиқиб қўйганингдан кейин мезбоннинг ҳурматига бўлсаям тотиб кўради-да меҳмон. Кўрдингми, сенинг касофатингга бечора ошқозонини чангаллаб кетди. Сенга ўхшаган иккита ёрдамчим бўлса, менга душманнинг кераги йўқ экан ўзи.
– Узр, хўжайин.
– Сен узрингни ўзинг пишириб, қовуриб е! Тушундингми?
– Тушундим.
– Тушунган бўлсанг эртага анави нарсани анавинақа қилиб юборинглар.
Ўтган йиллар мобайнида хўжайинининг нима демоқчи эканини наинки ярим оғиз гапи, балки сукутидан ҳам илғаб олишни ўринлатадиган Рустам бир оғиз:
– Хўп, – деди.
– Бошқа тинчликми?
Муҳиддинбой одатда саволни жуда қисқа берар ва жавоб ҳам шундай бўлишини талаб қиларди. Буни яхши биладиган Рустам янада камсўз бўлди:
– Тинчлик.
– Дарё-чи? Ҳеч ким лойқалатмаяптими?
– Тинч. Лекин бир-иккита итбалиқ ғимирлаб қолибди, деб эшитдим.
– Агар қонуний ишлашмаётган бўлса, ўша итбалиқларинг росмана балиқларга айланмасидан бурун йўқот!
– Хўп.
Муҳиддинбой иш юритувчисига синчков назар ташлади:
– Рустам. Менга қара. Орқаворатдан эшитишимга қараганда, бозорда нархни жуда осмонга кўтариб юборганмишсанлар. Ҳатто Тошкент ҳам чангларингда қолиб кетганмишми-ей.
– Йўғ-э, хўжайин. Ҳаммаси талабга қараб.
– Шунақа дегин… Кўзингга қара, бола. Мен иш одамиман, ҳар биттангнинг орқангдан назорат қилиб юришга вақтим йўқ. Лекин айтиб қўяй: агар бир текширсам, мендан бир сўмингни ҳам беркитолмай қоласан. Мен сени ўғирлик қил деб эмас, ўғирликларнинг олдини ол деб қўйганман бу ишга!
– Албатта, хўжайин.
– Агар харажат-паражатинг бўлса, тўғри ўзимдан сўрайвер. Уқдингми?
– Уқдим.
– Уққан бўлсанг, бор, ишингни қил!
– Хўп.
Рустам ним эгилган кўйи олисроқда турган машинаси томон сассиз юрди.
Муҳиддинбой ҳовлига кирди.
Ичкаридан қўлида жимитдай телефон