Галина Нельбисова

Эргитимэ миигин хаар үҥкүүтүгэр


Скачать книгу

Мавра Петровна оннугар киирдэхтэрэ дии.

      – Сонно буоллаҕа. Бээһээ Ниналыын кэпсэтэ сылдьыбытым. Саҥа кэлбиттэртэн киллэрбиттэр. Уоллаах эрээри, онто улахан иэскэ киллэрэн, дьиэтэ суох хаалбыт барахсан киирбит.

      – Оо дьэ, араас кыһалҕа элбэҕэ бөҕө. Евгения билигин бииргэ төрөөбүт быраатын аахха баар эбит, кийиитим олох сөбүлээбэт, иһитин-хомуоһун тыаһа ыраатта диир. Ол иһин дьоҥҥо мэһэйдээмээри атын сири көрдөнөр.

      – Оннук буолумуна, өбүгэлэрбит «Уруу ырааҕа, уу чугаһа ордук» диэн олох муудараһын эттэхтэрэ. Төһө даҕаны хаан-уруу аймахтарыҥ буолтун иһин, бииргэ олоруохха диэтэххэ айыкка, доҕор. Төһө да соҕотоҕуҥ иһин, туспа хаһаайыстыба курдук сананаҕын бээ… Эдьиийим аны сайын тэлгэһэбитигэр баран сайылыахпыт диэн ымсыырдар. Тэлгэһэбин ахтабын бөҕө, сайын, арааһа, барыахха сөбө буолуо дии санаатым. Саҥа күтүөппүтүн арыаллаан, кыргыттар тиийиэхпит дии, – Ольга мичээрдээтэ.

      – Оттон ол күтүөккүн көрө хаһан бара сылдьаҕын маннааҕы дьиэлэригэр?

      – Ээ, ыал көһөн кэлбит дии. Уола аах икки оҕолорун илдьэ. Уоскуйа түстүннэр, оннуларын буллуннар дии саныы сылдьабын. Ону баран ыйан-кэрдэн, сэмэлээн эмиэ куһаҕан эдьиий аатырыам. Күтүөт да сууллан түһүө, аны кырдьаҕастар дьиэлэригэр манныктаах эбиппит дуу диэн. Туох ааттаах түбүктээх дьахтары ылбыппыный диэн, аны эдьиийбин утааран туруо.

      – Оттон тиийээт хамаандалыаҥ суоҕа дии, саҥа киһиттэн туттунуоҥ, – Евдокия дьукааҕын саҥа көрбүт киһилии, үөрэтэрдии көрөн олордо.

* * *

      – Максим, ити саатар биирдэ эрдэ кэлэн бараҥҥын төлөпүөнү туора ууран эриэххин. Уолаттаргын мөҕөҕүн, бэйэҥ атын холобуру көрдөрөҕүн, – Ангелина Максима чэйдииригэр остуолга саҥата суох олорсо сатаан баран, бүгүн да туох да кэпсэтии тахсыа суох дии санаата.

      – Тугу кэпсэтэ сатыыргын өйдөөбөппүн ээ. Барыта быһаарыллан эрэр, Саасканы кытта барсыам вахтовайга. Харчы суох диэн тахсаҕын уонна дьиэттэн тахсан тэйээри гыннахха айдаара олороҕун! – Максим эмискэ ойон турда, өссө остуол атаҕын тэбэн саайда.

      – Аргыый… – Ангелина соһуйан харахтарын кэҥэппитинэн туран хаалла.

      Оҕолоро барахсаттар утуйан буккураһа сыталлар. Киэһэ аайы аҕаларын күүтэн тахсаллар этэ, билигин син биир эрдэ кэлбэтин иһин, ыйыппат да буолбуттар. Өссө бэҕэһээ Павлик: «Ийээ, биһигини «Теремоктан» биирдэ эмит аҕабыт ылбат дуо? Коленька «пахай, эһиги аҕата суоххут дуо? диэбитэ. Эбэтэр саҥа эһэбит ыллын ээ, ол эрээри кини кырдьаҕас дии», – диэн баран тугу эрэ толкуйдаабыттыы, төбөтүн тарбанаахтаабыта. Туох да диэбит иһин, Максим кэнники кэмҥэ наһаа уларыйда. Дьиэтигэр ыалдьыт курдук таарыйан эрэ ааһар курдук. Өрөөтөҕүнэ, массыына хасыһар аатыран ханна эрэ гаражтарынан сылдьар. Биирдэ эмит алҕас эрдэ кэлэн хааллаҕына, кэпсэтээри гыннахха итинник.

      Уолаттар биэс саастарын туоллулар. Эр киһи аатыран аҕаларын батыһыах, кинини кытта онно-манна сылдьыах баҕалара баһаам да, киһилэрэ аара хааман иһэн төбөлөрүттэн имэрийэн ааһар. Алтыһыыта бүттэҕэ ол. Дьиэтэ суоҕуттан, наар куортамҥа