такія буданы: то накрытыя асакой, то проста з вецця лазы, вялікія і як толькі аднаму залезці. А збітага сёння ўночы нямецкага самалёта нідзе не відаць.
– Нічога! Знойдзем! – не падае духам пасінелы Санька.
– Не мог спытаць у Мамулі? – злуюся я. – Можа, ён і не тут зусім.
Нарэшце мы выбраліся на сухое. Парадзела лаза, сям-там пачалі трапляцца пачарнелыя ад дажджоў копы сена. Значыць, мы цяпер на самай Сухой грыве. Ісці стала весялей, і Санька паспрабаваў нават засвістаць нейкі марш. Але нічога ў яго не выйшла. На холадзе губы сталі неслухмяныя.
I раптам мы спыніліся нібы ўкапаныя. Перад намі ляжаць перакуленыя набок разбітыя калёсы. У паламаных аглоблях адкінуў галаву забіты конь. Амаль побач – глыбокая варонка. I ўвесь мурог навокал густа ўсеяны камякамі торфу.
– Бомба? – спытаў Санька.
– Хто яго ведае, – паціснуў я плячамі.– Мог і снарад.
У сваім сяле мы ведаем кожнага каня. Можам здалёк угадаць, ці гэта Чмышыхіна «кувалда», вымененая ў італьянцаў на ікону Багародзіцы, ці старая кабыла Слепка дзеда Каўрача. А тут глядзелі-глядзелі і не ўгадалі. Не наш, не падлюбскі.
А непадалёку, каля схіленага набок невялікага стажка, стаіць другі конь, жывы, і скубе сена.
– Глянь, – аж не паверыў я сваім вачам. – Што гэта?
Прыгледзеліся лепш – і зусім гэта не конь. Жарабок не болей года. Вараной масці. На лбе белая зорачка. Кашлаты, худы. У хвасце і грыве поўна ваўчкоў.
Жарабок таксама нас заўважыў, насцярожыўся, задраў галаву, натапырыў вушы.
– Гэта матка яго, відаць, – кіўнуў Санька ў бок разбітых калёс. – Вось ён тут і кружыцца, не адыходзіць.
– А дзе ж людзі? – спытаў я ў сябра і адразу ж сам зразумеў, што пытанне гэта недарэчнае. Ці мала дзе. Можа, загінулі. Можа, трапілі ў рукі немцаў. А можа, ратуючыся, кінулі воз і ўцяклі. Ці, можа, кабыла, спалохаўшыся страляніны, упудзілася, вырвалася з рук гаспадара і бегла, не выбіраючы дарогі, пакуль не напаткала сваю смерць. Як бы там ні было, жарабок зараз нічый, і яго трэба злавіць.
– Кось-кось-кось!
Мы паздымалі шапкі і, трымаючы іх у выцягнутых руках, рушылі да жарабка. Так я заўсёды лавіў дзедавага Шэрага. Шэры ведаў, што ў шапцы ёсць морквіна, бульбіна ці якія іншыя прысмакі, і ахвотна ішоў насустрач. А тут гэтак не атрымалася. Жарабок недаверліва скасавурыўся на мяне, потым на Саньку і падаўся прэч.
Нягледзячы на худзізну, ён аказаўся даволі жвавым. Быццам бы і не было куды ўцякаць: наперадзе – дрыгва, ззаду – мы з Санькам. Тады жарабок павярнуўся назад і, чвякаючы капытамі па гразі, прабег перад самым маім носам. Санька кінуўся напярэймы, хацеў схапіць за грыву і не паспеў.
– Адзічэў ён, ці што? – здзівіўся мой прыяцель.
Доўга мы ганяліся за жарабком, а той усё не даваўся ў рукі. Мы ўжо збіраліся плюнуць і пайсці далей, шукаць нямецкі самалёт. Няхай тут калее на холадзе, калі ён такі. Але падумаем, падумаем – і шкада. Загіне. Ваўкі нападуць, ці ў балоце ўтопіцца.
Нарэшце, падкраўшыся з-за куста, Саньку ўдалося ўчапіцца за грыву,