się [w:] M. Borkowska (red.), ABC rehabilitacji dzieci, cz. 2: Mózgowe porażenie dziecięce, „Pelikan”, Warszawa 1989.
11
M. Frostig, D. Horne, Wzory i obrazki. Program rozwijający percepcję wzrokową, tłum. J. Siuta, PTP, Warszawa 1989; M. Bogdanowicz, Ćwiczenia grafomotoryczne przygotowujące do nauki pisania według Hany Tymichowej, „Fokus”, Gdańsk 1997.
1
Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r., artykuł 23, punkt 1, DzU z 1991 r., nr 120, poz. 526.
2
A. Franczyk, K. Krajewska,
3
Ibidem.
4
L. Miller, D. Steiner, S. Reid,
5
J. Magnuska, S. Bober, A. Koźmińska,
6
Typowe stadia ewolucji plastycznej dziecka według A. Trojanowskiej,
– bazgrota (2–4 lata) – jest rysunkiem abstrakcyjnym nieoznaczającym nic poza sobą (bazgrota chaotyczna – linie przypadkowe, skłębione, przekreślane zygzakami, plamy kleksowate; bazgrota kontrolowana – spirale, linie faliste i łamane, proste i skrzyżowane, owale i kręgi);– pierwsze motywy (4–6 lat) – tzw. okres proschematyczny lub przedschematyczny
– dziecko dokonuje pierwszych prób przedstawiania świata, tworzy pierwsze postacie ludzkie zwane głowonogami, rysunek jest chaotyczny, nieuporządkowany;
– stadium schematu (tzw. geometryzacja) (6–8 lat) – rysunki przedstawiają fragmenty otoczenia w sposób opisowy, niektóre rysunki powstają na bazie wyuczonego schematu, np. postać człowieka;
– stadium wczesnego realizmu (9–12 lat) – rysunki symbolizują świat przedmiotów, można wyodrębnić coraz więcej szczegółów, wzrasta dbałość o detale.
7
Arkusze zostały zostały opracowane na podstawie: A. Franczyk, K. Krajewska,
8
M. Bogdanowicz, B. Kisiel, M. Przasnyska,
9
J. Magnuska, S. Bober, A. Koźmińska,
10
Opis metody znajduje się [w:] M. Borkowska (red.),
11
M. Frostig, D. Horne,