mającym na celu określenie obecnego poziomu umiejętności dziecka oraz ukierunkowanie dalszej drogi rozwoju. Każda obserwacja jest wytyczną do wspierania rozwoju.
Kwestionariusz obserwacyjny rozwoju dziecka – poziom poznawczy
Kwestionariusz jest narzędziem diagnostycznym, mającym na celu określenie obecnego poziomu umiejętności dziecka oraz ukierunkowanie dalszej drogi rozwoju. Każda obserwacja jest wytyczną do wspierania rozwoju.
Kwestionariusz obserwacyjny rozwoju dziecka – poziom odkrywczo-badawczy
Kwestionariusz jest narzędziem diagnostycznym, mającym na celu określenie obecnego poziomu umiejętności dziecka oraz ukierunkowanie dalszej drogi rozwoju. Każda obserwacja jest wytyczną do wspierania rozwoju.
Kwestionariusz obserwacyjny rozwoju dziecka – poziom abstrakcyjno-symboliczny
Kwestionariusz jest narzędziem diagnostycznym, mającym na celu określenie obecnego poziomu umiejętności dziecka oraz ukierunkowanie dalszej drogi rozwoju. Każda obserwacja jest wytyczną do wspierania rozwoju.
Część II
Wyniki diagnozy
Ważnym elementem prowadzonej diagnozy są zeszyty indywidualnej pracy terapeutycznej. Zapisuje się w nich spostrzeżenia z zajęć diagnostycznych, uwagi, wnioski z analizy kwestionariusza obserwacyjnego. Podsumowaniem przeprowadzonej diagnozy jest stworzenie ogólnego planu rocznego, na podstawie którego terapeuta określa swoje oczekiwania wobec postępów w terapii. Są one wytyczną do okresowego planowania pracy dydaktyczno-terapeutycznej.
Przykładowy wzór opisu z zeszytu indywidualnej pracy terapeutycznej
1. Informacje dotyczące dziecka:
● imię i nazwisko,
● wiek,
● krótka charakterystyka dziecka wynikająca z orzeczenia kwalifikacyjnego do kształcenia specjalnego (numer orzeczenia):
■ diagnoza medyczna (jeżeli w orzeczeniu zawarte są takie informacje),
■ diagnoza psychologiczno-pedagogiczna,
■ wskazania i zalecenia wynikające z orzeczenia,
■ ewentualny opis sytuacji rodzinnej dziecka,
■ krótki opis wcześniejszych losów edukacyjnych dziecka.
2. Krótki opis wstępnych obserwacji zachowania dziecka w grupie (w klasie), w kontakcie indywidualnym (przeprowadzany w pierwszym okresie pobytu dziecka lub w okresie diagnostycznym).
3. Ogólne podsumowanie przeprowadzonej obserwacji i diagnozy (w punktach).
4. Ogólny program terapii pedagogicznej.
5. Oczekiwania określone przez samego terapeutę na wybrany przez niego okres.
6. Okresowe podsumowanie prowadzonej pracy dydaktyczno-terapeutycznej (wykonywane średnio dwa razy w roku).
Przykładowe opisy przypadku z zeszytów indywidualnej pracy terapeutycznej prezentowane poniżej dotyczą czterech poziomów omawianych w przedmowie.
Opis przypadku – praca na poziomie zmysłowym
1 września 2000 r. chłopiec w wieku pięciu lat został przyjęty do przedszkola z grupami integracyjnymi na podstawie orzeczenia kwalifikacyjnego do kształcenia specjalnego.
Dane o dziecku wynikające z orzeczenia (diagnoza psychologiczno-pedagogiczna):
● zespół Downa,
● mowa w fazie melodii,
● słabe rozumienie poleceń,
● rysunek w fazie bazgroty,
● opóźnienie rozwoju psychoruchowego,
● wada wzroku.
Wskazania i zalecenia wynikające z orzeczenia:
● terapia mająca na celu wywołanie mowy,
● terapia psychopedagogiczna ukierunkowana na rozwijanie procesów poznawczych i sprawności manualnej,
● stymulacja rozwoju emocjonalno-społecznego.
Sytuacja rodzinna dziecka
Chłopiec jest kolejnym dzieckiem w rodzinie, jest otoczony opieką rodziców i babci.
Wcześniejsze losy edukacyjne dziecka
Do momentu zapisania dziecka do przedszkola integracyjnego chłopiec uczęszczał na zajęcia terapeutyczne w poradni genetycznej oraz na zajęcia logopedyczne organizowane w ramach Stowarzyszenia Rodziców i Opiekunów Chorych z Zespołem Downa.
Etapy rozwoju dziecka po przyjęciu go do przedszkola integracyjnego – wstępne obserwacje pedagogiczne (diagnoza) we wrześniu 2000 r.
Chłopiec nie nawiązuje kontaktu z rówieśnikami podczas zajęć integrujących organizowanych przez nauczyciela. Zachęcony, uczestniczy tylko w zabawach muzyczno-ruchowych i ruchowych na zasadzie naśladownictwa. Podczas zajęć indywidualnych nawiązuje krótki kontakt z nauczycielem. Chętnie się bawi rękoma w zabawy „kosi kosi łapki”, „cacy cacy klap”. Zdarza się, że odwzorowuje czynności proponowane w zabawach. Lubi się bawić klockami, koralikami, które wkłada i przekłada do pojemników, dobrze sobie radzi w zabawach polegających na dopasowaniu klocka do właściwego otworu, kształtu. Niechętnie posługuje się kredkami, woli je przekładać i przesypywać do innych pojemników, niż rysować. Chętnie bawi się farbami, maluje całą ręką, palcami na dużej powierzchni.
W zakresie samoobsługi chłopiec wymaga wysadzania na nocnik co 2–3 godziny, potrafi korzystać z łazienki – samodzielnie odkręca wodę, myje ręce poprzez pocieranie dłoni, po zakończeniu mycia otrzepuje dłonie z wody i wyciera je w ręcznik; podczas posiłków wymaga karmienia łyżką; samodzielnie pije z kubka.
Na podstawie diagnozy i zebranych informacji o dziecku ustalono, że program terapeutyczny będzie prowadzony na poziomie zmysłowym.
Ogólny program terapii pedagogicznej
1. Wykonywanie czynności samoobsługowych z pomocą drugiej osoby (naśladowanie i łączenie czynności wykonywanej przez dziecko z czynnościami opiekuna lub drugiego dziecka):
a) jedzenie:
●