f="#i000000010000.jpg" alt="tyt.png"/>
© Copyright by Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2017
Wszystkie prawa zastrzeżone.
Przedruk i reprodukcja w jakiejkolwiek postaci całości bądź części książki bez pisemnej zgody wydawcy są zabronione.
Wydawca: Inga Markiewicz
Redaktor merytoryczny: Magdalena Pluta
Producent: Anna Bączkowska
Projekt wnętrza i redakcja techniczna: Maria Czekaj
Projekt okładki i stron tytułowych: Agata Muszalska
Ilustracja na okładce: joingate/Shutterstock
Skład wersji elektronicznej na zlecenie PZWL Wydawnictwa Lekarskiego: Marcin Kapusta / konwersja.virtualo.pl
eBook został przygotowany na podstawie wydania papierowego z 2017 r., (wyd. I)
Warszawa 2017
ISBN 978-83-200-5472-9
PZWL Wydawnictwo Lekarskie
02-460 Warszawa, ul. Gottlieba Daimlera 2
tel. 22 695 43 21
Księgarnia wysyłkowa:
tel. 42 680 44 88; infolinia: 801 33 33 88
e-mail: [email protected]
Informacje w sprawie współpracy reklamowej: [email protected]
Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń zamieszczonych przez reklamodawców.
Autorzy
dr hab. n. med. Piotr Albrecht
Klinika Gastroenterologii i Żywienia Dzieci
Warszawski Uniwersytet Medyczny
dr n. med. Agnieszka Gawrońska
Klinika Gastroenterologii i Żywienia Dzieci
Warszawski Uniwersytet Medyczny
lek. Marta Gutowska
Studium Doktoranckie
Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie
dr n. med. Katarzyna Karolewska-Bochenek
Klinika Gastroenterologii i Żywienia Dzieci
Warszawski Uniwersytet Medyczny
dr n. med. Maria Kotowska
Klinika Gastroenterologii i Żywienia Dzieci
Warszawski Uniwersytet Medyczny
dr n. med. Elżbieta Lipska
Instytut Diabetologii w Warszawie
dr n. med. Izabella Łazowska-Przeorek
Klinika Gastroenterologii i Żywienia Dzieci
Warszawski Uniwersytet Medyczny
mgr psychologii i zdrowia publicznego Karolina Mazurczak
licencjonowany dietetyk medyczny
lek. Magdalena Neścioruk
Klinika Gastroenterologii i Żywienia Dzieci
Warszawski Uniwersytet Medyczny
dr hab. n. med., prof. nadzw. Ewa Pańkowska
Instytut Diabetologii w Warszawie
dr n. med. Agnieszka Pisula
Klinika Psychiatrii Wieku Rozwojowego
Warszawski Uniwersytet Medyczny
mgr psychologii Zofia Rybka-Król
Zakład Psychologii Klinicznej Dzieci i Młodzieży
Samodzielny Publiczny Dziecięcy Szpital Kliniczny w Warszawie
Instytut Diabetologii
dr hab. n. med., prof. nadzw. Mieczysław Szalecki
Klinika Endokrynologii i Diabetologii
Instytut „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie
Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu
UJK Kielce
lek. Anna Wielowiejska
Klinika Gastroenterologii i Żywienia Dzieci
Warszawski Uniwersytet Medyczny
dr hab. n. med. Przemysław Witek
Klinika Endokrynologii i Terapii Izotopowej
Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie
lek. Michał Wronowski
Klinika Gastroenterologii i Żywienia Dzieci
Warszawski Uniwersytet Medyczny
Przedmowa
Motto:
The idea to be constance through changes.
The wisdom of the body is maintain homeostasis.
Książka, którą oddaję w ręce Czytelników, wymyka się powszechnie stosowanym podziałom i klasyfikacjom. Nie jest podręcznikiem z zakresu diabetologii ani poradnikiem, jak leczyć pacjenta z cukrzycą. Powstała z inspiracji codziennej pracy z chorymi, rozmów z rodzicami dzieci chorych na cukrzycę, obserwacji szpitalnych, także pracy badawczej i współpracy z lekarzami, pielęgniarkami, osobami zajmującymi się żywieniem. Wyrosła z poszukiwań diagnostycznych, z potrzeby pokazania wielowymiarowości problemów medycznych i psychologicznych, które wzajemnie się przenikają i tworzą splot przyczyn i skutków, gdzie nieraz trudno jest określić początek.
Cukrzyca typu 1 jest najczęstszą przewlekłą chorobą XXI w. Liczba nowych przypadków stale wzrasta, a choroba jest zagadką współczesnych czasów również dla społeczeństw od niej wolnych, jak się do niedawna wydawało, takich jak japońskie. Cukrzyca definiowana jest przez podwyższone stężenie glukozy we krwi. Jest jednak chorobą całego organizmu zarówno w aspekcie funkcjonalnym, jak i organicznym. Cukrzyca typu 1 najczęściej diagnozowana jest w wieku rozwojowym, dlatego w książce najwięcej uwagi poświęcono zagadnieniom z zakresu pediatrii. Istotą życia w chorobie przewlekłej jest jednak kontinuum kondycji zdrowotnej i emocjonalnej od wczesnego okresu dzieciństwa po dorosłość. Z tej przyczyny podobne problemy medyczne charakterystyczne dla dzieci, zostały także przedstawione z perspektywy internistycznej i psychologicznej.
Jest to książka, która w pierwszej części zawiera podstawy teoretyczne – wiedzę na temat cukrzycy. W krótki sposób opisano podstawowe informacje związane z mapą tej choroby i dynamiką zmian w zapadalności, wskazując w jaki sposób zmienia się jej statystyka wraz z rozwojem cywilizacyjnym. Nie wiemy, dlaczego – m.in. w Polsce – dramatycznie wzrasta liczba nowych zachorowań na cukrzycę. W jednym z rozdziałów zwrócono uwagę na zróżnicowanie pod względem immunologicznym i dynamiki zmian w obrębie komórki beta trzustki. Ta jednorodna choroba, jaką jest cukrzyca typu 1, ma jednak wiele „twarzy” pod względem immunologicznym, co prawdopodobnie wynika ze zróżnicowania przyczyn procesu z autoagresji, będących bezpośrednimi przyczynami tej choroby. Podkreślono znaczenie badania C-peptydu w diagnostyce różnicowej cukrzycy i w ocenie sekrecji endogennej insuliny u osób z rozpoznaną już cukrzycą typu 1.
Pokazano najczęstsze choroby endokrynologiczne współwystępujące z cukrzycą z dwóch perspektyw: pediatrycznej i internistycznej. Tym samym część przedstawionej wiedzy się powtarza, ale autorzy uwypuklili