lekarzy
© Copyright by PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2019
Wszystkie prawa zastrzeżone.
Przedruk i reprodukcja w jakiejkolwiek postaci całości bądź części książki bez pisemnej zgody wydawcy są zabronione.
Wydawca
Jolanta Jedlińska
Redaktor prowadzący
Beata Bednarczuk
Redaktor merytoryczny
Beata Bakoń
Korekta
Karolina Zuber, Zofia Szlaszyńska
Producent
Anna Paziewska
Skład wersji elektronicznej na zlecenie PZWL Wydawnictwa Lekarskiego
Anna Jakubowska / Woblink
Projekt okładki i stron tytułowych
Witold Adamski
Ilustracje na okładce
Klinika Chorób Kręgosłupa i Ortopedii Dziecięcej Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu; Klinika Ortopedii Ogólnej, Onkologicznej i Traumatologii Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu; Klinika Traumatologii, Ortopedii i Chirurgii Ręki Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
Copyright © by PZWL Wydawnictwo Lekarskie
Warszawa 2019
ISBN 978-83-200-5889-5
eBook został przygotowany na podstawie wydania papierowego z 2019 r., (wyd. II zmienione i rozszerzone)
Warszawa 2019
PZWL Wydawnictwo Lekarskie
02-460 Warszawa, ul. Gottlieba Daimlera 2
tel. 22 695 43 21
Księgarnia wysyłkowa:
tel. 42 680 44 88; infolinia 801 33 33 88
e-mail: [email protected]
Autorzy
Dr n. med. KAROL BALCERKIEWICZ
Lubuskie Centrum Ortopedii im. Dr. Lecha Wierusza w Świebodzinie
Dr n. med. ŁUKASZ BARTOCHOWSKI
Klinika Chirurgii Kręgosłupa, Ortopedii Onkologicznej i Traumatologii
Ortopedyczno-Rehabilitacyjny Szpital Kliniczny im. Wiktora Degi w Poznaniu
Dr n. med. MACIEJ BRĘBOROWICZ
Klinika Traumatologii, Ortopedii i Chirurgii Ręki
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Lek. EWA CHLEBUŚ
Klinika Rehabilitacji
Ortopedyczno-Rehabilitacyjny Szpital Kliniczny im. Wiktora Degi w Poznaniu
Dr n. med. DARIUSZ CHMIELEWSKI
Zespół Ortopedyczno-Traumatologiczny
Szpital HOSPITEN – Lanzarote, Puerto del Carmen, Hiszpania
Dr n. med. PIOTR CZARNECKI
Klinika Traumatologii, Ortopedii i Chirurgii Ręki
Ortopedyczno-Rehabilitacyjny Szpital Kliniczny im. Wiktora Degi w Poznaniu
Prof. dr hab. n. med. JAROSŁAW CZUBAK
Klinika Ortopedii, Ortopedii i Traumatologii Dziecięcej
Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego w Otwocku
Prof. dr hab. n. med. WIKTOR DEGA (1896–1995)
Twórca Poznańskiej Rehabilitacji
Prof. dr hab. n. med. MACIEJ GŁOWACKI
Klinika Ortopedii i Traumatologii Dziecięcej
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Dr n. med. KAMIL GRABOŃ
Orvit Clinic – lecznice Citomed Sp. z o.o. w Toruniu
Mgr. SZYMON GRYCKIEWICZ
Orvit Clinic – lecznice Citomed Sp. z o.o. w Toruniu
Lek. PIOTR HARASYMCZUK
Klinika Ortopedii i Traumatologii Dziecięcej
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Prof. dr hab. n. med. JULIUSZ HUBER
Zakład Patofizjologii Narządu Ruchu
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Dr n. med. MACIEJ IDZIOR
Klinika Ortopedii i Traumatologii Dziecięcej
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Dr n. med. JACEK JAROSZEWSKI
Przewodniczący Zespołu Medycznego PZPN
Mgr MARTA JOKIEL
Klinika Traumatologii, Ortopedii i Chirurgii Ręki
Ortopedyczno–Rehabilitacyjny Szpital Kliniczny im. Wiktora Degi w Poznaniu
Prof. dr hab. n. med. MAREK JÓŹWIAK
Klinika Ortopedii i Traumatologii Dziecięcej
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Lek. WOJCIECH JURASZ
Klinika Chirurgii Kręgosłupa, Ortopedii Onkologicznej i Traumatologii
Ortopedyczno-Rehabilitacyjny Szpital Kliniczny im. Wiktora Degi w Poznaniu
Prof. dr hab. n. med. JACEK KACZMARCZYK
Katedra i Klinika Ortopedii i Traumatologii
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Dr n. med. LESZEK KACZMAREK
Klinika Traumatologii, Ortopedii i Chirurgii Ręki
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Dr n. med. EDYTA KINEL
Klinika Rehabilitacji
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Dr n. med. PAWEŁ KOCZEWSKI
Klinika Ortopedii i Traumatologii Dziecięcej
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Dr n. med. PAWEŁ KOKOSZKA
Klinika Ortopedii Ogólnej, Onkologicznej i Traumatologii
Ortopedyczno–Rehabilitacyjny Szpital Kliniczny im. Wiktora Degi w Poznaniu
Prof. dr hab. n. med. TOMASZ KOTWICKI
Klinika Ortopedii i Traumatologii Dziecięcej
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Prof.