Кадыйр Сибгатуллин

Офыкларга карап… = Гляда в даль


Скачать книгу

беткән инде сәгать гере,

      күтәрерләр әле, күрсәләр.

      Унсигездә шиңгән чәчәкләре

      яулык почмагында үсәләр.

      Илле яшьлек кызлар яулык чигә,

      дулкынлана яулык читләре.

      Ишекләр дә ачык,

      егетләре

      бүген тагын кайтып җитмәде…

1971

      Әтисезләр болар димәгез

      Тапмасам да кабер ташларын,

      төшләремә кереп булса да,

      буыннарым бушап киткәндә,

      үзе кайтып, иңгә кул сала.

      Куәтләнеп китәм, олыгаеп,

      шундый бул дип алга этәрә.

      Хуплаганын белеп торам мин,

      горурланып дөнья күтәрәм.

      Әтисезләр болар димәгез,

      без бәхетле, горур, аталы…

      Бар эшләрен безгә ышанып,

      алар өйгә кире кайтмады.

      Яшь түгәргәмени зар елап,

      әтиләрнең рухын кимсетеп?

      Горур булып калган хәтердә,

      егылса да ерак җир китеп.

      Табалмадым кабер ташларын,

      һәйкәлләрен үзебез салабыз.

      Малай чактан егет булалдык,

      инде әти булып барабыз!

1968

      Ирләр

Тормыш ятим

      Китеп беткән хатынлылар, хатынсызлар…

      Дөнья тоткан, семья тоткан хатын-кызлар.

      Ятимлеген тормыш үзе шәп аңлаган:

      Илдә тәртә каерырлык ир калмаган.

      Кәнсәләргә йөрү аның эшемени?

      Чөелдерек каба җебе ишемени?

      Ирең кебек имәннәрне иңгә салу

      кыен, Банат, кыен, Биби, кыен, Бану.

      Тоныкланган болыннарның яңгыравы,

      янап кына китсәң иде чалгыларын.

      Үгез тоткан малайларның үртәлүе:

      авып төшә авыш якка көлтә йөге.

      Хәтәр буран. Юлсыз юллар. Текә тавы.

      Кире үгез йолкып өзә камыт бавын.

      Мондый чакта тешен кысып түзә, диләр,

      сирәк ирләр, сирәк ирләр, сирәк ирләр.

      Аңа дигән ашы тора учагында.

      Эреп кенә йоклар иде кочагында.

      «Ирем» дигән изге сүзне кемгә әйтим?!»

      Өйләр ятим, урам ятим, кырлар ятим.

      Сәер генә көлеп кайтып керсә иде.

      Мин әз генә салдым, карчык, дисә иде.

      Өтек бер ир бүрек кигән өчен генә

      кагып йөри ирсез авыл ишегенә.

      Кичә дә буш, бүген дә буш өстәл башы,

      әллә кайта, әллә юк дип көтә кашык.

      «Утыр, улым, утыр өстәл түренә син,

      нәкъ әтиең кебек булып күренәсең».

      Бергә төшкән рәсемнәре кулларында.

      Таныш төс бар ятим калган улларында.

      Күлмәкләрен күкрәгенә алып кыса:

      «Ирем булса!

      Ирем булса!

      Ирем булса!»

Соңгы сулыш

      Кат-кат әйтә ата-баба, нәсел-ыру:

      тигез тормыш, тигез бәхет – тигез тору.

      Идел түгел, ир күтәрә авырлыкны,

      иргә биргән батырлыкны, сабырлыкны.

      Ил канаты – ирләр үлсә, илләр үлә,

      ир исеме ил исеме белән бергә.

      Яман җилләр канатларны каермасын,

      илне ирдән, ирне илдән аермасын.

      Аерам дип, каерам дип көннәр туган,

      ирлегеңне