Józef Ignacy Kraszewski

Stara baśń


Скачать книгу

edytorski]

      109

      frasować się – martwić się. [przypis edytorski]

      110

      chiżyna (z ukr.) – chata, chałupa. [przypis edytorski]

      111

      gęśla a. gęśle – ludowy instrument strunowy, smyczkowy. [przypis edytorski]

      112

      pieje – tu: śpiewa. [przypis edytorski]

      113

      Chorbate Góry – Karpaty. [przypis edytorski]

      114

      horodyszcze – miejsce, na którym stał dawniej gród. [przypis edytorski]

      115

      żalnik (daw.) – cmentarz. [przypis edytorski]

      116

      poczestny – będący oznaką czci wobec kogoś; godny, naczelny, najważniejszy. [przypis edytorski]

      117

      sioło – wieś. [przypis edytorski]

      118

      Wisznu – w hinduizmie bóg przenikający wszystko i wszystko w sobie zawierający, związany ze światłem, ogniem i Słońcem. [przypis edytorski]

      119

      nie nada (z ros.) – nie wolno (w domyśle: czynić). [przypis edytorski]

      120

      dysze – dziś popr. forma 3 os. lp: dyszy. [przypis edytorski]

      121

      pożyć – tu: zmóc, zwalczyć, pokonać. [przypis edytorski]

      122

      umorzyć – tu zabić; sprawić, żeby ktoś umarł. [przypis edytorski]

      123

      miesiąc (daw.) – księżyc. [przypis edytorski]

      124

      coć rzekę – co ci mówię. [przypis edytorski]

      125

      żmij – tu ogólnie: gad. [przypis edytorski]

      126

      rozpukł – rozpękł; pękł; por. wyrażenie: śmiać się do rozpuku. [przypis edytorski]

      127

      wyżenie – wypędzi (na pastwisko). [przypis edytorski]

      128

      tryzna – stypa; starosłowiański uroczysty obrzęd pogrzebowy obejmujący ucztę, wspomnienie zmarłego oraz urządzone na jego cześć igrzyska. [przypis edytorski]

      129

      obiata – ofiara składana bogom u daw. Słowian. [przypis edytorski]

      130

      miasto (daw.) – zamiast. [przypis edytorski]

      131

      zasiek – tu: rodzaj ogrodzenia z gałęzi, nie łączonych ze sobą, lecz luźno rzuconych. [przypis edytorski]

      132

      pałka nasiekiwana – pałka drewniana ponacinana tak, aby z jej głowicy sterczały ostre drzazgi. [przypis edytorski]

      133

      kneziów gród – daw. forma D. lp; dziś: gród

1

łotoć – rodzaj kaczeńca. [przypis redakcyjny]

2

pierzchnęło – dziś: pierzchło; pierzchnąć – uciec. [przypis edytorski]

3

zatętniało – dziś: zatętniło. [przypis edytorski]

4

nazad – z powrotem. [przypis redakcyjny]

5

łom – tu: łamanie. [przypis redakcyjny]

6

łoza – rodzaj krzewu z rodziny wierzbowatych; wierzba szara. [przypis redakcyjny]

7

listki – dziś popr. forma N. lm: listkami. [przypis edytorski]

8

osiczyna – gatunek drzewa, topola osika a. topola drżąca, której liście drżą przy najmniejszym podmuchu wiatru. [przypis edytorski]

9

guz (daw.) – guzik. [przypis edytorski]

10

kułak – pięść. [przypis redakcyjny]

11

byłali – czasownik z partykułą -li; znaczenie: czy była, czyżby była. [przypis edytorski]

12

nagotowany – tu: przygotowany. [przypis redakcyjny]

13

juk – skórzany worek służący do przewożenia bagażu na grzbiecie zwierzęcia. [przypis redakcyjny]

14

sakiew – dziś popr. D. lm od wyrazu sakwa: sakw. [przypis edytorski]

15

rozgartować – rozgarnąć. [przypis edytorski]

16

oba podróżni (daw.) – dziś popr.: obaj. [przypis edytorski]

17

skoro – szybko. [przypis edytorski]

18

staja – daw. miara długości, licząca ok. 1 km. [przypis edytorski]

19

staj kilkoro – dziś popr.: staj kilka. [przypis edytorski]

20

bałwan – tu: posąg pogańskiego bóstwa. [przypis edytorski]

21

polański – przym. utworzony od rzecz. Polanie, nazwy plemienia słowiańskiego. [przypis edytorski]

22

z południa – dziś: po południu. [przypis edytorski]

23

gościniec – droga. [przypis redakcyjny]

24

wiszary – rodzaj rośliny; splątane zarośla. [przypis redakcyjny]

25

padły – tu: przepadły, zniknęły. [przypis edytorski]

26

mieniać się (daw.) – zmieniać się. [przypis edytorski]

27

trzęsawica – trzęsawisko; teren bagnisty. [przypis edytorski]

28

rychło – szybko. [przypis