Генрик Сенкевич

Potop


Скачать книгу

id="n209">

      209

      sekundować (z łac. secondo, secundare: pomagać, towarzyszyć) – ochraniać, bronić. [przypis redakcyjny]

      210

      kontent – zadowolony. [przypis edytorski]

      211

      in medias res (łac.) – do rzeczy, do sedna sprawy. [przypis edytorski]

      212

      jagody (daw.) – policzki. [przypis redakcyjny]

      213

      konfuzja – zakłopotanie [przypis edytorski]

      214

      familiant – szlachcic z bogatego i wpływowego rodu. [przypis redakcyjny]

      215

      substancja (z łac.) – majątek, dobra materialne. [przypis redakcyjny]

      216

      despekt (z łac.) – obraza. [przypis redakcyjny]

      217

      Gradyw (mit. rzym., z łac. gradivus: kroczący naprzód) – jeden z przydomków Marsa, boga wojny. [przypis redakcyjny]

      218

      liszka (daw.) – lis. [przypis redakcyjny]

      219

      podwika (starop.) – kobieta. [przypis redakcyjny]

      220

      trosków – dziś popr. forma D. lm: trosk. [przypis redakcyjny]

      221

      piatyhorska chorągiew – oddział średniozbrojnej jazdy w wojsku litewskim. [przypis redakcyjny]

      222

      periculum in mora (łac.: niebezpieczeństwo w zwłoce) – niebezpiecznie jest zwlekać. [przypis edytorski]

      223

      mierzyn żmudzki – koń żmudzki, rasa konia domowego, hodowana na Litwie i Żmudzi, głównie do prac rolnych i do zaprzęgu; mierzyn – koń średniego wzrostu, niezbyt wielki. [przypis redakcyjny]

      224

      jasyr (z tur.) – niewola tatarska. [przypis redakcyjny]

      225

      de publicis (łac.) – o sprawach publicznych. [przypis edytorski]

      226

      emulacja (z łac.) – tu: niezgoda, konflikt. [przypis redakcyjny]

      227

      polityczny (z łac.) – tu: cywilizowany, przestrzegający prawa. [przypis redakcyjny]

      228

      Kiejdany (lit. Kėdainiai) – miasto w środkowo-zach. części Litwy, położone nad rzeką Niewiażą, ok. 40 km na płn. od Kowna. [przypis redakcyjny]

      229

      Birże (lit. Biržai) – miasto w płn. części Litwy, rezydencja Radziwiłłów. [przypis redakcyjny]

      230

      wiktoryja (daw., z łac.) – zwycięstwo. [przypis redakcyjny]

      231

      frukt (z łac.) – owoc, tu w M. lm wg odmiany łac.: frukta – owoce. [przypis redakcyjny]

      232

      lubo (daw.) – chociaż. [przypis redakcyjny]

      233

      turbować się (z łac.) – martwić się. [przypis redakcyjny]

      234

      polityka (z łac.) – uprzejmość, dobry obyczaj. [przypis redakcyjny]

      235

      aza (starop.) – czyż. [przypis redakcyjny]

      236

      zbarażczyk – tu: weteran spod Zbaraża; w obronie Zbaraża (1649) przed Kozakami Chmielnickiego i Tatarami brały udział wojska polskie pod komendą trzech regimentarzy i księcia Jeremiego Wiśniowieckiego. [przypis redakcyjny]

      237

      komunik – jazda, kawaleria. [przypis redakcyjny]

      238

      wiktoryja (z łac.) – zwycięstwo. [przypis redakcyjny]

      239

      rapt (z łac.) – porwanie. [przypis redakcyjny]

      240

      łyczek (daw., pogard.) – mieszczanin. [przypis redakcyjny]

      241

      subiectum (łac.) – obiekt. [przypis edytorski]

      242

      spostponować (z łac.) – obrazić, zlekceważyć. [przypis redakcyjny]

      243

      Dzikie Pola – płd.-wsch. część Ukrainy, poniżej porohów Dniepru, niezamieszkany step, oddzielający Sicz Zaporoską od Chanatu Krymskiego, miejsce, gdzie chronili się zbiegowie. [przypis redakcyjny]

      244

      legacja (z łac.) – poselstwo. [przypis redakcyjny]

      245

      Gustaw II Adolf (1594–1632) – król Szwecji w latach 1611–1632, uzdolniony dowódca i reformator armii. [przypis redakcyjny]

      246

      Koniecpolski, Stanisław (1591–1646) – hetman wielki koronny w latach 1632–1646, kasztelan krakowski, uznawany za jednego z najwybitniejszych polskich wodzów. [przypis redakcyjny]

      247

      piechota łanowa – wojsko zaciężne narodowego autoramentu, złożone z chłopów z dóbr królewskich, szlacheckich i kościelnych, powoływanych po jednym z każdych 15 łanów, tj. z ok. 200 ha. [przypis redakcyjny]

      248

      nad chłopy (daw.) – dziś popr. forma N. lm: nad chłopami. [przypis redakcyjny]

      249

      zbarażczyk – tu: weteran spod Zbaraża; w obronie Zbaraża (1649) przed Kozakami Chmielnickiego i Tatarami brały udział wojska polskie pod komendą trzech regimentarzy i księcia Jeremiego Wiśniowieckiego. [przypis redakcyjny]

      250

      inkaust