Lunatycy. Christopher Clark

Fragmente eines politischen Tagebuches. Die südslawische Frage…, op. cit., s. 133–145.

270

Forgách do Aehrenthala, Belgrad, 9 listopada 1910, ÖUAP, Bd. 3, dok. 2296, s. 40; Forgách do Aehrenthala, Belgrad, 13 listopada 1910, ÖUAP, Bd. 3, dok. 2309, s. 49; Forgách do Aehrenthala, Belgrad, 15 listopada 1910, ÖUAP, Bd. 3, dok. 2316, s. 56–58; Forgách do Aehrenthala, Belgrad, 22 listopada 1910, ÖUAP, Bd. 3, dok. 2323, s. 64–66.

271

Forgách do Aehrenthala, Belgrad, 26 listopada 1910, ÖUAP, Bd. 3, dok. 2329, s. 72–74.

272

Forgách do Macchio, Belgrad, 17 stycznia 1911, ÖUAP, Bd. 3, dok. 2413, s. 146.

273

Forgách do Aehrenthala, Belgrad, 12 grudnia 1910, ÖUAP, Bd. 3, dok. 2369, s. 109–110.

274

Forgách do Aehrenthala, Belgrad, 1 kwietnia 1911, ÖUAP, Bd. 3, dok. 2490, s. 219.

275

Zob. M. Spalajković, La Bosnie et l’Herzégovine. Étude d’histoire diplomatique et de droit international, Paris 1897, zwłaszcza s. 256–279, 280–316.

276

Notatki z rozmowy z Descosem sporządzone przez Jeana Doulceta, Petersburg, 8 grudnia 1913, AMAE Papiers Jean Doulcet, vol. 23, Petersburg IV, Notes personnelles, 1912–1917.

277

J. Leslie, The Antecedents…, op. cit., s. 341. Na temat wrogości pomiędzy Forgáchem i Spalajkoviciem por. F. Würthle, Die Spur führt nach Belgrad, op. cit., s. 186–192.

278

Tschirschky do Bethmanna Hollwega, Wiedeń, 13 lutego 1910, PA-AA, R 10984.

279

Notatki z rozmowy z André Panafieu, Petersburg, 11 grudnia 1912, AMAE Papiers Jean Doulcet, vol. 23.

280

V.N. Strandmann, Balkanske uspomene, op. cit., s. 249.

281

Malenković do Pašicia, Budapeszt, 12 lipca 1914, AS, MID-PO, 416, karta 162.

282

A. Lamb, Léhar’s “Die Lustige Witwe” – Theatrical Fantasy or Political Reality?, artykuł zamieszczony w programie Wesołej wdówki, Royal Opera, London 1997; poprawiony i dostępny online: http://www.josef-weinberger.com/mw/politics.html.

283

E.E. Kisch, Mein Leben für die Zeitung 1906–1913. Journalistische Texte, Bd. 1, Berlin–Weimar 1983, s. 140–142.

284

Poliwanow do Nieratowa, Petersburg, 14 sierpnia 1911, IBZI, Serie III,Bd. 1, Tl. 1, dok. 318, s. 383–384.

285

G. Kronenbitter, ‘Krieg im Frieden’…, op. cit., s. 321; C. Seton Watson, Italy From Liberalism to Fascism, 1870–1925, London 1967, s. 333–338.

286

C. Seton Watson, Italy…, op. cit., s. 344.

287

Tekst „układu z Racconigi” (w języku francuskim i rosyjskim) zob. Materialy po istoriji franko-russkich otnoszieniji za 1910–1914 gg. Sbornik siekrietnych dipłomaticzieskich dokumientow bywszego Impieratorskogo rossijskogo ministierstva inostrannych dieł, Moskwa 1922, s. 298. Późniejsze porozumienie między Austro-Węgrami i Włochami zob. G. Donnino, L’Accordo Italo-Russo di Racconigi, Milano1983, s. 273–279.

288

Č. Antić, Crisis and Armament…, op. cit., s. 158–159.

289

Aehrenthal do Szögyeńy’ego, „Erlass nach Berlin”, 29 grudnia 1911, ÖUAP, Bd. 3, dok. 3175, s. 733; R. Vesnić, Dr Milenko Vesnić, gransenjer srbske diplomatije, Beograd 2008, s. 275, 280.

290

Von Haymerle do MSZ w Wiedniu, Belgrad, 9 października 1910, ÖUAP, Bd. 3, dok. 2266, s. 13–14.

291

Ugron do Aehrenthala, Belgrad, 12 listopada 1911, ÖUAP, Bd. 3, dok. 2911, s. 539; Ugron do Aehrenthala, Belgrad, 14 listopada 1911, ÖUAP, Bd. 3, dok. 2921, s. 545–546; Gellinek do szefa Sztabu Generalnego, Belgrad, 15 listopada 1911, ÖUAP, Bd. 3, dok. 2929, s. 549–550.

292

Gellinek do szefa Sztabu Generalnego, Belgrad, 22 listopada 1911, ÖUAP, Bd. 3, dok. 2966, s. 574. Por. Ugron do Aehrenthala, Belgrad, 29 stycznia 1912, cyt. za: B. Jelavich, What the Habsburg Government Knew about the Black Hand, „Austrian History Yearbook” 1991, vol. 22, s. 131–150, tutaj s. 141.

293

Gellinek do szefa Sztabu Generalnego, Belgrad, 15 listopada 1911, ÖUAP, Bd. 3, dok. 2928, s. 549; Gellinek do szefa Sztabu Generalnego, Belgrad, 15 listopada 1911, ÖUAP, Bd. 3, dok. 2929, s. 549–550.

294

Gellinek do szefa Sztabu Generalnego, Belgrad, 3 grudnia 1911, ÖUAP, Bd. 3, dok. 3041, s. 627; Gellinek do szefa Sztabu Generalnego, Belgrad, 2 lutego 1912, ÖUAP, Bd. 3, dok. 3264, s. 806–807.

295

Ugron do MSZ w Wiedniu, Belgrad, 6 lutego 1912, ÖUAP, Bd. 3, dok. 3270, s. 812–814.

296

B. Jelavich, What the Habsburg Government Knew…, op. cit., s. 138.

297

Gellinek do szefa Sztabu Generalnego, Belgrad, 18 stycznia 1914, cyt. za: B. Jelavich, What the Habsburg Government Knew…, op. cit., s. 142–144, tutaj s. 143.

298

Gellinekdo szefa Sztabu Generalnego, Belgrad, 10 maja 1914, cyt. za: B. Jelavich, What the Habsburg Government Knew…, op. cit., s. 145–147, tutaj s. 145.

299

Gellinek do szefa Sztabu Generalnego, Belgrad, 21 maja 1914, cyt. za: B. Jelavich, What the Habsburg Government Knew…, op. cit., s. 147–149, tutaj s. 147–148.

300

Gellinek do szefa Sztabu Generalnego, Belgrad, 21 czerwca 1914, cyt. za: B. Jelavich, What the Habsburg Government Knew…, op. cit., s. 149–150, tutaj s. 150.

301

H. Hantsch, Leopold Graf Berchtold. Grandseigneur und Staatsmann, Bd. 2, Graz 1963, s. 489; L. Biliński, Wspomnienia i dokumenty, t. 1, Warszawa 1924, s. 261.

302

L. Biliński, Wspomnienia i dokumenty, t. 1, op. cit., s. 260–262. Subtelna analiza tego spotkania zob. rozdział nieopublikowanego rękopisu Samuela R. Williamsona zatytułowanego Serbia and Austria-Hungary: The Final Rehearsal, October 1913, s. 13–15. Jestem ogromnie wdzięczny profesorowi Williamsonowi za to, że udostępnił mi ten rozdział, który pomógł mi zrozumieć rozwój stosunków austriacko-serbskich po drugiej wojnie bałkańskiej.

303

Na temat prezentowanych przez Berchtolda politesse exquise, mais peu sincère, léger, peu sûr de luimême, et à cause de cela réservé et peu communicatif zob. N. Shebeko, Souvenirs…, op. cit., s. 167.

304

B. Jelavich, What the Habsburg Government Knew…, op. cit., s. 131–150.

305

G. Kronenbitter, ‘Krieg im Frieden’…, op. cit., s. 386.

306

Dokonane przez Gellinka podsumowanie stanu armii serbskiej po jej kampanii przeciwko Bułgarii latem 1913 roku, cyt. za: ibidem, s. 434–435. Na temat austriackich ocen siły militarnej Serbii zob. R. Jerábek, Potiorek. General im Schatten