sit Rita, Pedro en oubaas Caspera ook by die jong mense onder die boom terwyl die ouer vrou gaan koffie maak. Nella kom dadelik orent en gaan help haar ma in die kombuis.
“Ons sal vieruur weer moet gaan,” sê Pedro toe die ouer vrou en Nella hulle daar onder die boom met koffie en beskuitjies bedien. “Dit is drie uur se ry stad toe en ek wil voor donker tuis wees . . .”
Terwyl Pedro nog praat, ry ’n lang silwergrys sportmotor met twee insittendes stadig voor die deur verby. Die man agter die stuur groet met ’n vriendelike glimlag en ’n ligte handgebaar. Sy blik gly vinnig oor die agt mense onder die boom. Toe verstar sy glimlag meteens. Hy skop die motor se rem vinnig vas, ry agteruit en hou ’n paar treë van die boom af stil.
Oubaas Caspera, wat regoor Elise sit, kom haastig orent toe hy die motor sien terugry. Elise kyk op, maar noudat die oubaas reg voor haar staan, kan sy nie eens sien wie die insittendes van die vaartbelynde motor is nie. Nie dat dit haar juis hinder nie, want sy ken tog nie veel mense hier in die vreemde nie.
Almal kom orent behalwe Elise en Maria, en nou kan hulle die motor nie eens meer sien nie. Hulle hoor net hoe die motordeur toeklap.
“Ek hoor Rita en my tante praat van die markies, dus moet dit hy wees,” fluister Maria naby Elise se oor.
“Nou toe nou,” glimlag sy vir Maria. “Ons twee is nogal bevoorreg om die vername heer en meester van die plaas te sien. Nou sal ons darem vir ons vriende in Suid-Afrika kan vertel dat ons ’n ware edelman in lewende lywe gesien het.”
Maria stamp saggies aan Elise se arm en fluister onderlangs: “Elise, genugtig, kyk net wie is die vername markies!”
Elise kyk stadig op. Die volgende oomblik kyk sy vas in die skerp, deurdringende bruin oë van die vreemde man wat sy pen vir haar in die restaurant geleen het . . . die man van haar drome. Dit voel asof haar hart ’n gevaarlike ruk gee en dan teen ’n geweldige tempo begin klop. Haar bloed pols vinnig deur haar are en ’n ligte blos begin stadig teen haar nek opkruip. Toe laat sy haar blik stadig sak.
Ná etlike sekondes kyk sy weer op. Sy sien hoe die markies en Pedro in haar en Maria se rigting beweeg, hoe Maria beleef orent kom, en dan staan sy ook maar stadig van haar stoel af op.
Pedro stel die markies in sy eie taal aan Maria voor, daarna draai hy na Elise en sê in ’n mengsel van Engels en Portugees: “Laat my toe om die señor marquis Germano de Nobrega aan jou voor te stel, señorita Elise.”
Hy draai na die edelman en vervolg: “Señorita Elise Eybers van Suid-Afrika.”
’n Wedersydse aangename kennismaking volg. Pedro wissel ’n paar woorde op Portugees met die edelman, toe kyk die markies weer na Elise en sê op vloeiende Engels met ’n effense aksent: “Laat my toe om jou geluk te wens met die eerste prys wat jy in die skoonheidswedstryd verower het, señorita. Ek hoop jy geniet jou verblyf hier in Portugal.”
“Dankie, meneer die markies,” sê sy, “ek geniet dit terdeë.”
Die markies kyk na sy polshorlosie en sê dan saaklik: “Ek sal nou ongelukkig moet gaan.”
“Ja, ons sal ook nou moet ry,” kondig Pedro aan, “anders kom ons te laat tuis.”
Die markies kyk Pedro vraend aan. “Gaan slaap julle so vroeg, my vriend?”
“O nee,” sê Pedro met ’n sweem van ’n glimlag, “ek het gistermiddag ’n bietjie werk van die kantoor af huis toe gebring. Ek moet dus die werk vanaand afhandel, anders sal ek nie my vrou en die twee jong meisies môreaand vir ete na die Costa do Sol kan neem nie.”
“Nou ja, ek hoop jy is môreaand vry om jul gaste vir ete te neem, my vriend,” kom dit bedaard van die edelman. Hierna sê hy tot siens en vertrek onverwyld.
Die silwergrys sportmotor het nog nie eens by die quinta se hek ingedraai nie, toe vertrek Pedro en sy geselskap ook.
Onderweg na Lissabon swyg Maria en Elise soos die graf oor die feit dat hulle die markies reeds by ’n vorige geleentheid gesien het, uit vrees dat hulle aan Pedro sal moet verduidelik waar dit was.
“Weet jy wie die meisie is wat saam met die aantreklike markies in sy motor was, Pedro?” vra Maria versigtig op Engels. Sy verswyg ook die feit dat sy en Elise die edelman elf dae gelede in dieselfde meisie se geselskap gesien het.
“Dis sy niggie, Rosanna Esterez,” antwoord Pedro. “Rosanna en haar ma kuier die afgelope maand al by die señor marquis.”
“Ek wonder of hy van plan is om met sy niggie te trou?” spreek Rita ’n gedagte hardop uit. “Sy lyk vir my nog baie jonk, trouens te jonk vir die markies se vier en dertig jaar.”
“Ek het nou die dag iemand hoor sê dat Rosanna agtien is,” lig Pedro hulle in. “Maar die verskil in ouderdom is vandag nie meer ’n probleem nie. In elk geval, die señor marquis het sy tante en niggie nie om dowe neute vir ’n besoek genooi nie, hy volg maar net die ou Portugese tradisie van die edelliede. Hierdie besoek is bedoel om vir Rosanna ’n huwelik te reël.”
“Bedoel jy dat Rosanna se ma met die spesifieke doel hierheen gekom het om vir haar ’n man te soek?” vra Maria met ’n geamuseerde uitdrukking in haar oë.
“Jy stel dit . . . e . . . ietwat grof, Maria,” betig Pedro haar. “Ek weet ons gebruike hier in Portugal is heelwat anders as julle s’n in Suid-Afrika, maar dit gee jou nog nie die reg om neerhalend na ons gebruike te verwys nie. Trouens, om ’n huwelik vir jou seun of dogter te reël, is besonder voortreflik. Ek het ook nie bedoel dat Rosanna se weduweema vir haar ’n man kom soek het nie. Ek het bedoel dat die señor marquis, wat die hoof van sy adellike familie is, óf besluit het om self met Rosanna te trou, óf ’n geskikte lewensmaat vir haar in gedagte het. In albei gevalle sou hy haar en haar ma genooi het om hom te besoek, sodat hy die reëlings met sy tante kan bespreek.”
“Pedro, bedoel jy dat die markies vir Rosanna ’n lewensmaat gaan kies?” vra Maria met ’n ligte frons tussen haar oë. Dit sal miskien – en sy bedoel ’n vreeslike groot miskien – nog gaan as ’n mens se ouers vir jou ’n lewensmaat kies. Hulle het jou ten minste lief en sal net die beste vir jou begeer. Maar die markies! Nee, hy kom vir haar gans te trots, koud en hooghartig voor om so ’n intieme, persoonlike saak te behartig.
Maar dan sê Pedro: “As Rosanna se pa nog gelewe het, sou die señor marquis slegs sy goedkeuring aan haar ouers se keuse van ’n lewensmaat vir haar moes heg, maar noudat sy nie meer ’n pa het nie, neem die señor marquis die plek van ’n pa in.”
“So, dan is dit daarom dat hy saam met haar kan rondrits sonder ’n duenna. In elk geval, ek is jammer om dit te sê, maar Rosanna se huwelik klink vir my glad te koud en saaklik om vir die bruid daardie een, wonderlike dag in haar lewe te wees,” kan Maria nie help om te sê nie. “Trouens, ek besef nou eers hoe gelukkig ek is dat my ouers jare gelede Suid-Afrika toe gegaan het. In Suid-Afrika is ek ten minste vry om my eie lewensmaat te kies, en ek is ook vry om die hele Pretoria plat te loop sonder om ’n duenna met my saam te piekel . . . Nee, ek sê nou vir jou, Pedro, ek sou nie graag met Rosanna wou ruil nie, al is sy skatryk en ek maar ’n doodgewone haarkapster. Genade, om met so ’n trotse ysberg te moet trou! ’n Mens voel nie juis op jou gemak in sy teenwoordigheid nie.”
“Dis waar, ’n mens voel nie juis op jou gemak in sy teenwoordigheid nie. Maar jy kan nie stry nie, die markies is ’n besonder aantreklike man, Maria,” laat Rita nou ook van haar hoor. “Die meisie wat met hom trou, is baie gelukkig en bevoorreg.”
“O, ek stry nie,” sê Maria, “uiterlik is hy ’n romantiese figuur. Maar, my ou sussie, hy het ’n innerlike ook om mee rekening te hou, en ek sê jou reguit, sy koue innerlike staan my glad nie aan nie. In sy oë skuil iets wat vir my sê dat hy ’n duiwel kan wees wanneer hy kwaad is . . . Nee, dankie, ek wil hom nie hê nie, laat Rosanna hom maar vat –”
“Dis vir my baie duidelik dat jy van ’n man hou wat jy om jou pinkie kan draai,” val Pedro haar met ’n geamuseerde glimlaggie in die rede. “Nou ja, ek wens jou by voorbaat geluk met jou ruggraatlose man, Maria. Maar om tot aangenamer