en vokalisering uit spreekbeurt 4 neer.
13. Skryf ’n voorbeeld van assimilasie by twee opeenvolgende woorde uit spreekbeurt 5 neer. Onderstreep die klanke wat geassimileer word.
14. Assimilasie kan ook in een woord voorkom. Skryf twee voorbeelde uit toneel 1 neer en onderstreep die klank wat geassimileer word.
15. Sommige woorde is by die volgende sinne verkeerd afgebreek. Skryf die sinne oor en breek die woorde op die regte plek af.
| Gebeure in sepies word gedur-ig herhaal: hofmakery, trou-es, egskeidings, die afsterw-e van ’n geliefde, skinder, ongelu-kke. Verskillende int-riges word tegel-yk aangebied. | Intriges raak geïnteg-reerd en lei tot ver-dere ontwikkeling in die ver-haallyn. Storielyne en karakt-ers roteer gereeld.Die karakters is gewoonlik stere-otipes. |
16. Skryf die volledige vorm van die afkorting in die volgende sinne uit. Skryf dan ook of dit ’n afkorting, verkorting of akroniem is.
a.Die SABC is in Jhb gesetel van waar die meeste programme uitgesaai word.
b.MNet se kantore in Randburg is in Oakstr. geleë.
c.ABSA is die grootste bankgroep in die land.
d.Die bewonderaarspos word gewoonlik na die Pk. om die hoek langs prof . Ngwenya se kantoorblok gestuur.
17. Voltooi die volgende sinne deur die regte versamelnaam in te vul.
a.’n Versameling gedigte, verhale of ander prosawerke in een boek is ’n . . . gedigte, verhale of ander prosawerke.
b.’n Versameling wasgoed is ’n . . . wasgoed.
c. Al die mense wat saam na byvoorbeeld ’n opvoering, ’n uitvoering, ’n voorlesing of ’n toespraak luister, is die . . .
d. Al die mense wat saam na ’n radio-uitsending luister, is die . . .
e. Al die mense wat saam na ’n televisie-uitsending kyk, is die . . .
f. Al die mense wat saam na iets kyk wat werklik voor hulle gebeur, byvoorbeeld ’n straatgeveg, is . . .
18. Sommige s.nwe. het twee meervoude wat verskillende betekenisse het. Kies die regte vorm van die woord tussen hakies.
a. Die warmbronne het drie (baddens/baaie) waarin jy kan ontspan.
b. Die sepiesterre hou jaarliks drie verskillende (bals/balle) om fondse in te samel.
c. Vanaand sak die (gaste/gasse) weer op die restourant toe.
19. Selfstandige naamwoorde word ook in vaste uitdrukkings gebruik. Vul die regte selfstandige naamwoord in die volgende vaste pare in.
a. Die antagonis in die verhaal saai net haat en . . .
b. Oom Oubaas het ’n sagte hart en sê ja en . . . vir almal.
c. Dit gaan soms moeilik op ’n stel en dan geskied alles met . . . en stote.
d. Sjoe, die nuutste sepie gaan net oor . . . en doodslag.
20. Skryf die teenoorgestelde geslag vir die skuinsgedrukte woorde neer.
Die a) draaiboekskrywer het die teks geskryf en dit is die b) regisseur wat besluit watter tipe kameraskote hy/sy wil gebruik om die teks aan jou as kyker oor te dra. Verskeie c) vrouens wil graag teenoor die d) held speel.
21. Skryf die meervoud vir die skuinsgedrukte woorde neer.
a.Kykers put heelwat genot uit die wel en wee van die karakters in sepies.
b.Kinders moet nie te veel speelding hê nie.
c.Kyk na al die kalf op die plaas.
In hierdie aktiwiteit gaan jy
vir verryking jou eie draaiboekteks skryf en ’n plakkaat ontwerp.
Verryking: Skryf julle eie sepie.
Werk saam met ’n maat. Blaai terug na aktiwiteit 1 en bestudeer die draaiboekteks. Let op hoe dit geskryf en uiteengesit word. Gebruik die volgende tekeninge as basis vir julle draaiboek – dit gee idees hoe julle die tonele moet indeel, wat die ruimte gaan wees, wie die karakters is, asook watter rekwisiete en byklanke nodig is. Maak gebruik van die stappe van prosesskryf.
Julle kan ook julle eie storielyn kies. Julle draaiboek-teks moet ongeveer 2 bladsye lank wees.
Verryking: Rolspeel die draaiboekteks.
Julle gaan nou kans kry om julle draaiboek-teks te beproef – rolspeel dit vir die klas en hoor wat hulle daarvan dink.
Verryking: Ontwerp ’n plakkaat.
Jou draaiboek is aanvaar en word binnekort as ’n sepie verfilm. Ontwerp nou die plakkaat om die sepie te adverteer. Hou die wenke van Pitkos in gedagte as jy jou plakkaat beplan.
Pitkos
Die plakkaat
’n Plakkaat is niks anders as ’n advertensie om kykers te lok om na jou sepie te kyk nie.
Die plakkaat moet aandag trek.
Die plakkaat moet mense se belangstelling wek.
Die plakkaat moet die begeerte wek om na die sepie te wil kyk.
Jou plakkaat moet die volgende bevat:
’n Totaal van ongeveer 90-100 woorde
Die titel van jou sepie
Die tydgleuf, dag en kanaal
’n Slagspreuk om die kykers se aandag te trek
Die hoofkarakter(s)/akteur(s) wat kykers sal lok
Die milieu van die sepie
Foto’s van die karakter(s)
Self- en maatassessering
Maak gebruik van die stappe van prosesskryf en stel jou eie kontrolelys uit Pitkos saam om jou eie en jou maat se plakkate te kontroleer.
In hierdie aktiwiteit gaan jy
na Persiese kwatryne luister
die vorm en inhoud van die kwatryne bestudeer
die selfstandige naamwoord korrek gebruik.
’n Digter is dikwels ook ’n storieverteller. Ina Rousseau het Persiese kwatryne geskryf waarin sy ook telkens ’n “storie” vertel.
In ’n neutedop en die Letterkundegids agter in die boek gee vir jou inligting oor letterkundige terme wat jy vir ’n gedig kan gebruik.
Die Persiese kwatryn
’n Kwatryn bestaan uit vier versreëls. Die Persiese kwatryn het die volgende kenmerke:
Die rymskema is aaba. Die eerste twee versreëls rym, waarna ’n verwagting geskep word dat die volgende twee versreëls ook gaan rym, maar die derde versreël (b) word dan opgevolg met die aanvanklike a-rym soos in die eerste twee versreëls gebruik is.
Die kwatryn word dus klankmatig (deur die rym) tot ’n eenheid afgerond.
Die Persiese kwatryn bestaan uit twee hoofstrome:Die eerste deel maak ’n stelling of waarneming, gevolg deur ’n wending.Die laaste deel bring ’n kontras en groei tot ’n bepaalde beeld oor