en sien gesigte.
Van hoe sy vir ewig en altyd die grys strate van Londen bewandel. En later begin dit vir haar na die goue strate van die hemel te lyk. Want sy en His Holiness Harold the Handsome gaan saam ’n lewe begin. Met ’n paar Engelse kindertjies op die koop toe, regte snotneus- Britse bloedjies wat altyd verkoue het van die nat winters.
Sy vra nie raad by haar ouers nie, nie eens by haar ma wat alles van alles af weet nie. Was seker bang ons sou verstand in haar kop ingepraat het. Nee, sy foeter voort. Sy teken hier, sy teken daar en sy betaal selfs vir die ete die aand toe hulle die transaksie vier. Behalwe dat dit nie ’n transaksie was wat ooit in haar guns sou tel nie. Behalwe dat daar niks was om te vier nie, maar baie om oor berou te hê. Behalwe dat sy haar uitgegee het vir ’n toffie en toe behoorlik gekou is.
En toe die pôpô die fên tref, toe eers gaan haar oë oop. Vir baie dinge. Toe sit sy soos kiepie daar in die vreemde. In haar liefde verlaat met leë sakke en egg on her face. Toe wil sy van die brug oor die Teems afspring, maar kry dit nie reg nie, want dis nogal hoog en die water lyk slymerig en vrek koud.
En daar is nie ’n vriend of ’n vyand wat omgee wat van haar word nie. When times are tough, friends are few. Selfs haar Facebook friends het die een na die ander van haar blad af verdwyn. Was seker te bang sy gaan plak by een van hulle. Daag sommer daar op, min of meer net met die klere aan haar lyf en soek ’n slaapplekkie vir die nag. En die nag daarna. En daarna.
Dis toe dat sy begin varkpeule vreet, julle weet. En wanneer ’n mens varkpeule vreet, besef jy daar is net een ding om te doen. Net een plek om by te gaan aanklop waar die deur nie summier in jou gesig toegeslaan gaan word nie. Dis dan dat jy jou trots in die vullisdrommetjie gooi en ’n please call me huis toe stuur. En dit, liewe vriende en vriendinne, is hoe dit gekom het dat ons dogter in hierdie stadium van haar lewe weer pens en pootjies met leë hande en ’n oortrokke bankrekening by ons geland het. Noudat sy eintlik al ’n man en een-komma-ses kinders moes gehad het, as jy haar met haar tydgenote vergelyk.
Dié wat nie na matriek oorsee is om hul vlerke te sprei nie, maar universiteit toe om man te soek. En geslaag het. Wat ’n graad gekry het. En ’n man. Dié wat nie met verskroeide vlerke en ’n rookgewoonte terug huis toe gekom het nie, maar in hul eie huise teen die heuwels bly en net oor Kersfees by hul ouers opdaag. En dan nie eens lank bly nie.
Oukei, dit sal seker nie presies so klink nie, ek weet. Want Ma weet nie van my rokery nie. Wel, nie amptelik nie. En selfs al weet sy ook daarvan, sal sy nooit vir haar geleerde vriende daarvan vertel nie. Selfs aan domheid is daar perke en iemand wat nog in this day and age rook, is dommer as dom.
Dommer as dom mag ek dalk wees, maar ek is vir slim mense so gatvol dat ek wil weghol die oomblik wat een van hulle aan die voordeur klop. Ek kan alles nog vat as ek in my kamer bly – of nog beter, iewers in die donker tuin ’n sigaretjie gaan rook – maar die partytjies wat Ma van tyd tot tyd hou, is ’n marteling wat jou na bewusteloosheid laat verlang.
Trosse en trosse van haar geleerde vriende en kennisse wat die huis vol staan, glasies in die hand, brille op die neus, almal met die een of ander issue wat hulle wil opper. Vuil wasgoed ook, ’n antwoord op alles. Aardverwarming, brandstoftekorte, die paringsmetodes van ’n verskeidenheid insekte en hoe dit van mekaar verskil, oorloë en vrede, die sin van die lewe. Wat filosowe deur die eeue nie ontrafel kon kry nie, word in my ma se sitkamer uitgepluis. Die absolute waarhede wat gryskoppe hul lewe lank ontwyk, word daar op die tafel geplaas en met woordeboekwoorde geëvalueer.
En natuurlik, voor in die koor sal jy Gertruida Jakoba Diedericks kry, my ma met soveel grade agter haar naam dat feitlik die hele alfabet daarvoor gebruik moet word.
Ja, ja, ek weet ek het ’n helse hang-up daaroor. My ma het dit mooi vir my verduidelik toe sy destyds aan haar graad in die sielkunde gewerk het. Ek voel minderwaardig omdat ek nie so slim soos sy is nie. Ek het ook iets oor dié teorie van haar en die skrywers van sielkundeboeke te sê, maar ek is nie woordryk genoeg om my gedagtes oor te dra nie. Buitendien staan sy beswaarlik lank genoeg stil om na my te luister.
Ek is nog steeds honger vir haar. Ek verlang nog na haar soos in my kleindogtertjie-tyd. Dit is nie verniet dat my ma se studeerkamer op die boonste vloer is nie, het ek toe gedink. Dit moet daar bo wees, naby aan die hemel, daar waar die engele wandel. Die engele en die slim mense van die aarde is baie na aan mekaar. Mense soos my ma.
Een ding weet ek. Wat ek ook al met my lewe vorentoe aanvang, daar gaan nie boekgeleerdheid by betrokke wees nie. Boggher slim mense wat met hul koppe in die wolke loop.
Maar eers moet ek iets aan myself doen. Wat Jane sê, is waar. Ek is ’n boring blonde, ’n kloon van derduisende beauty queen-tipes, daardie poppies met wie rugbyspelers trou en wat dan by die huis gelos word terwyl meneer oorsee gaan speel. Behalwe dat daar blykbaar iets in my DNS makeer, ’n geen of ’n ding wat gekeer het dat so ’n gloeiende geluk my tref. Nee, ek het oorsee rondgedobber en rondgebodder en my kanse en my jeug verspeel.
Dis nou oor en verby, ook my studentelewe wat tot niks gelei het nie. Ek wil ’n makeover hê, asseblief, ek wil heeltemal anders lyk. Ek kan natuurlik alles oorboord gooi en met ’n passie begin eet. Alles wat voorkom. Oliebolle en dik stukke sjokolade. Hompe ham en vetterige vleis, groot snye koek met genoeg versiersuiker om van naar te raak. Kondensmelk net so uit die blikkie drink, liters en liters daarvan. Room, roomys, alles wat verbode is.
Sodat ek ’n spekvet blondine kan word, met klein ogies wat heeltemal in my poffergesig verdwyn. Dubbele, nee, trippele kenne en boarms soos dié van ’n stoeier. Drillende, trillende bobene en boude wat op geen man se skoot sal pas nie. Ek sal na asem hyg en sweet soos ’n perd en stoele stukkend sit en almal sal verskrik na my kyk en padgee as hulle my sien aankom en niemand sal aan my dink as ’n boring blonde nie. Maar ai, ek huiwer tog … Ydelheid is ’n gedugte vyand wanneer ’n mens ’n metamorfose so nodig het soos ek.
Eerder by my hare begin. Dis makliker, maar nie minder radikaal nie, nie as ek my sin kan kry nie.
Ek maak nie ’n afspraak nie en ek sê vir niemand wat ek beplan nie. Ek storm net op die haarsalon af, stamp die deur oop soos ’n cowboy wat ’n kroeg uitmekaar wil skiet. Sien nie vir Wynne nie, maar weet waar om hom te kry. Stap by die agterdeur uit. Sien hom daar in die binneplaas in die sonnetjie sit en rook.
Ek groet nie, hy ook nie. Sonder om te praat, vat ek die sigaret uit sy vingers om daaraan te teug.
Hy kla nie en hy vra nie. Rokers weet wanneer om stil te bly, weet wanneer ’n bloedbroer of -suster ’n sigaret so nodig het dat daar nie aan protokol, formaliteite of etiket aandag gegee word nie.
Ek gee nie sy sigaret vir hom terug nie, rook dit klaar. Druk dit teen die muur dood en vermorsel die stompie onder my voet. Jig! Sies, my magtig! Hierdie rokery van ons is eintlik ’n gemors. Sit hier soos melaatses tussen die vullisdromme, want dis al plek waar ons nie geteer en geveer sal raak nie. Iets vrot iewers, want die stank hang in die lug en die geskarrel wat ek in die oorkantse hoek hoor, kan net rotte wees. Dis mos bisar vir Wynne met sy fyn gees en handige hande om hier op ’n melkkrat te sit en rook en vir my om by hom aan te sluit. Nee, o hel, dit moet sowaar endkry.
“Wynne, jy moet ophou rook.”
“Jy ook.”
“Ek weet.”
“Ek hoes soos ’n aamborstige hond in die maanlig.”
“En my mond voel in die oggend soos die vloer van ’n budgiehok.”
“Dalk is dit hoekom daardie Engelsman jou gelos het.”
“Vir die een of ander nuwe Suid-Afrikaanse meisietjie wat ook haar heil in Engeland gaan soek het, ja. Een wat net so naïef is as wat ek was toe ek, skaars uit die skool, daar geland het.”
“Met ’n varser asem.”
“Bleddie cheek, as jy in gedagte hou dis hý wat my leer rook het.”
“Die bliksem.”
“Ek is behoorlik gatvol daarvoor om skelm sigarette te koop en skelm sigarette te rook,” kerm ek nog. “Die goed is my baas, jaag my soms uit my warm