Sister Lilian Centre-webwerf vir beskikbare dienste of bel die Postnatal Depression Support Association. Dit help om perspektief te kry as jy jou gevoelens met iemand anders deel.
DAG ELF TOT VEERTIEN
Jy probeer seker darem nog nie Supervrou wees nie, of hoe? In werklikheid het jy waarskynlik nog nooit in jou lewe so hard gewerk nie. Wat jy doen, voel dalk nie altyd so indrukwekkend nie – die sleurtake van voeding, doeke omruil, bad, winde uitvryf . . . Maar herinner jouself daaraan dat daardie take die raamwerk vorm van die baie belangrike taak om die volgende geslag te versorg, te vorm en groot te maak. Jy kan met reg trots voel daarop. Elke enkele dingetjie wat jy doen, berei Baba voor op die toekoms, en daar is geen belangriker taak as dit nie.
Meer oor Baba
•Noudat jy Baba met meer selfvertroue hanteer, het dit tyd geword om te begin munt slaan uit jou ervaring. Jy kan lê terwyl jy borsvoed sodat jy saam met Baba kan slaap. As jy eers hierdie kuns bemeester het, gaan jy veel meer slaap as ooit te vore, al is dit steeds onderbroke. Verwys na die afdeling oor melkvoeding vir meer besonderhede oor dié wonderlike manier van borsvoeding.
Wenke vir Ma
•Gaan stap vandag stadig om die blok. ’n Wandeling met jou baba kan ’n baie genotvolle en doeltreffende vorm van oefening wees om weer jou figuur te herwin, terwyl dit Baba sal troos en vermaak. Maak dit deel van jou roetine en stap geleidelik al hoe verder en vinniger.
•Speel gereeld strelende agtergrondmusiek; julle sal dit albei ewe veel geniet.
•Luister na geselsprogramme of interessante onderhoude oor die radio om jou weer deel van die buitewêreld te laat voel.
•Bestudeer jou borste 1–2 maal per dag in die spieël om te sien of jy enige rooiheid (gewoonlik in ’n effense driehoekvorm) opmerk, en voel saggies of jy enige gevoelige, knopperige dele kan voel. Laat Baba eerste aan daardie kant drink of masseer die gedeelte tot dit sag voel.
•As jy ’n haarkappervriendin het, vra haar om jou hare tuis te kom versorg. Dit sal jou dadelik opkikker. Vra ’n vriend of familielid om na Baba te kyk terwyl jy gepamperlang word.
Week Drie tot Ses
Baba is nou ’n wonderlik spraaksame wesentjie en elke week bring nuwe verrassings, uitdagings, vreugdes en kwellings. Hou hierdie gids byderhand en lees in meer besonderhede oor die spesifieke onderwerp of ander bekommernisse of ontwikkelinge waarin jy belangstel.
WEEK DRIE
Baba gryp jou vingers stewig vas en jy kan haar selfs in ’n sittende posisie optrek. Hierdie refleks sal van ongeveer drie maande af geleidelik verdwyn. Let op dat baba ook ’n skrikrefleks het wat hom sy arms laat oopgooi en sy gesiggie laat opskroef as hy skrik. Hy kan sy kop met gemak heen en weer draai, maar sukkel nog steeds om sy nek sonder ondersteuning regop te hou.
Babas het dikwels rondom hierdie tyd ’n groeiversnelling. Net toe jy begin dink dat jy Baba se voedingsroetine onder die knie het, sal hy moontlik ’n paar dae lank meer moet drink. Dit beteken nie dat jou melk te min of te flou is nie. Verslap eenvoudig jou pas vir die volgende paar dae en laat Baba toe om meer dikwels te drink om jou melkvoorraad op te bou. Sy voedingspatroon sal weer binne ongeveer drie dae na normaal terugkeer. Bottelbabas het ook groeiversnellings en het dan meer melk nodig. Dit is waarskynlik beter om bloot meer dikwels te voed as om meer op ’n slag te gee.
WEEK VIER
Baba se ruggie is al effens sterker en sy is wawyd wakker en nuuskierig. Sy is ook dol daarop om naby jou te wees. Gebruik ’n ondersteunende buidelsak sodat jy jou hande los het om huistake te verrig. Baba sal jou gerusstellende hartklop kan hoor en jou liggaamshitte sal enige maagpyntjies streel. Moenie Baba heeldag en aldag so ronddra nie, maar dit kan ’n uitkoms wees vir inkopietogte, terwyl jy huishoudelike take moet verrig of wanneer sy knieserig is. Let op hoe haar hande haar eerste speelgoed word en sy ure lank haar vingers ineenvleg. Baba volg ook groot voorwerpe met sy oë tot by die middellyn, maar verloor dan belangstelling. As jou baba spesiale sorg in ’n hoësorgeenheid moes kry, is dit moontlik nou jul eerste week saam tuis as gesin. Sulke babas was dikwels voortdurend aan lig, klank en ander prikkels blootgestel en sal dus tyd nodig hê om by ’n rustiger, stiller omgewing tuis aan te pas. Laat dinge geleidelik tot bedaring kom en vestig ’n gereelde masseerroetine 2 maal per dag om hom te help kalmeer. Jy het moontlik reeds fisiek herstel van die geboorte, maar voel nog baie onbeholpe met die versorging van jou baba sonder die gerusstellende nabyheid van die ervare verpleegpersoneel. Dit is goed as jy jou baba gereeld hanteer voordat sy huis toe kom; bespreek dit gerus met die personeel. Lees die afdelings wat betrekking het op die eerste twee weke tuis met Baba, aangesien hierdie wenke nou op jou van toepassing is .
WEEK VYF
Week Vyf sal nie veel van die vorige week verskil nie, behalwe dat alles effens duideliker omskrewe is. Skewe glimlaggies dui daarop dat Baba besig is om van sy omgewing bewus te raak. Sy sal spoedig begin koergeluidjies maak wanneer sy wakker en versadig is.
Baba se huilgeluide sal jou die meeste bekommer. Daar is soveel redes waarom babas huil. Die meeste is glad nie ernstig nie en dit verg eenvoudige oplossings om Baba weer tevrede te stel. Huil is bloot Baba se eerste vorm van taal: sy manier om met jou te kommunikeer.
Moenie oorhaastig voorkomend reageer op elke geluidjie wat ’n baba uiter nie. ’n Baba sal dikwels eers ’n paar geluidjies maak, ’n bietjie kerm, dan rondwriemel en weer uit sy eie tot rus kom. Los hom eers ’n rukkie en stel vas of hy regtig iets nodig het. Dit beteken nie dat jy hom lang tye aaneen bitterlik moet laat huil nie; bloot dat jy nie outomaties moet aanvaar dat dit wel gaan gebeur nie. As Baba huil, oorweeg eers die volgende moontlikhede voor jy na ernstiger oorsake begin soek:
•Is Baba se doek nat of vuil? Stel gereeld ondersoek in en ruil dit om indien nodig.
•Is Baba dors of honger? Voed na behoefte, nie volgens ’n skedule nie.
•Kry hy te warm of te koud? Onthou dat babas gouer koud én warm kry as volwassenes en dat jy moontlik ’n laag of twee klere of komberse sal moet byvoeg of verwyder.
•Is sy ongerieflik, moontlik omdat sy te lank op een sy gelê het en een van haar ledemate slaap? Verander haar posisie af en toe as sy klaerig is.
•Is hy moeg en vryf hy sy ore of oë? ’n Wandeling, ligte kloppies, susbewegings of sang sal hom aan die slaap help sus.
•Raak hy teen laatmiddag ongedurig, soos byna alle babas? Gaan stap ’n entjie, bad jou baba of dra hom in ’n buidelsak rond; dit is ou beproefde rate.
•Is sy dalk verveeld? Speel speletjies wat gepas is vir haar ouderdom.
Party babas huil om aandag te kry, en dit is ’n ernstiger saak. Die meeste babas het hope aandag nodig en as jy jou baba taamlik baie aandag gee, behoort hy gelukkiger te wees. Moenie ’n baba as “stout” etiketteer nie – emosionele aandag is ’n geldige behoefte. ’n Drasak is dikwels die oplossing vir die probleem van huil ter wille van Ma of Pa se nabyheid. As Baba aanhoudend knieserig bly ondanks jou pogings, kan dit moontlik ’n aanduiding wees van ’n hoë behoeftevlak of dat sy homeopatiese Chamomilla-tablette nodig het. Babas se persoonlikhede verskil net soveel soos volwassenes s’n, en jy mag soms voel dat hulle glad nie sulke aangename wesens is nie!
Indien ’n baba ’n keisersnee- of moeilike geboorte gehad het, kan Arnica-tablette gebruik word om die gevolge van spanning te verminder. Sulke ongelukkige babas reageer ook goed op massering.
Ander oorsake van huil wat spesiale aandag verdien, is koliek en tande kry. Lees elders in hierdie boek meer hieroor.
Nadat alle ander redes uitgeskakel is, moet jy laastens vasstel of ’n ongelukkige baba dalk huil omdat hy koors het of siek is. Wees gedurig oplettend – vra jouself af of Baba koorsig voel, dalk van sy melk af is en of sy nat doeke ’n kenmerkende reuk het wat byvoorbeeld op ’n