gestroop te kry.
“Dis ontwerpersklere, Karel. Dit lyk anders as die gewone goed wat ’n mens van die rak af by Pick n Pay of Woolworths koop.”
“Ontwerp? Ontwerp waarvoor? Om die lug in te styg?”
Daardie spesifieke styl ballonromp wás baie lank laas in die mode en is eintlik donners ongemaklik om te dra. Ek het swaar gedra daaraan. Totally weird en anders, heeltemal anders as wat enigiemand normaalweg sal dra. Hier op aarde óf op ’n ander planeet, as ek moet raai. Dis wat ek doen. I am, therefore I dress. En ek doen dit met panache. Hoop ek.
Ek dra klere met name, etikette om mee rekening te hou. Diesel-jeans en -toppies, ’n Jay Jays-baadjie, ’n paar T-shirts van Deck Star. Soms, as ek gelukkig is, selfs ontwerpersklere van die Groot Name. Ek het eenkeer selfs ’n Errol-rok opgetel. Dit was steeds hopeloos te duur vir my sak, maar ek kon dit nie laat verbygaan nie. Het die rok met die tiervelmotief vodde toe gedra en gesorg dat almal wat my daarin sien, goed weet waar dit vandaan kom.
Die matrieks wéét ek dra nie die klere van ’n gemiddelde onderwyseres met ’n beperkte begroting nie. Die meisies in elk geval. Die bevoorregtes se ma’s en hul ma’s se vriendinne dra ook klere wat eksklusief is. Ladies who lunch, dis wie hulle is, die meeste van hulle. Ladies who lunch wie se klere spesiaal vir hulle en hul lywe deur van die bekendste Suid-Afrikaanse ontwerpers geskep word. Rokke met die middeltjies ingegord, rokke met flair, rokke met detail, met persoonlikheid. Rokke wat van ’n diensmeisie ’n prinses kan maak.
Maar daar is ’n groot verskil tussen die ladies who lunch se klere en myne. As jy my sien verbyloop in ’n rok met ’n kraag wat tot by my ore kom en moue wat soos sterk arendsvlerke ewe windmakerig verby my boarms strek, kan jy maar weet – dis tweedehands, dis ’n ander vrou se rok wat aan my lyf pryk. En … en as jy mooi kyk, sal jy sien ek dra altyd ook iets wat lekker zef is. Want dis eintlik maar wat ek is – ek is zef!
“Jy gaan deur ’n eksistensiële krisis,” is hoe Karel hierdie afwykende gedrag van my verduidelik het, met daardie hoogdrawende uitdrukking op sy gesig wat my gewoonlik die creeps gee. Want sien, hy het mos jare gelede Sielkunde 1 op varsity geswot. Dit maak van hom ’n kenner van die menslike psige, veral myne, het jy nie geweet nie? “Jy probeer nog jou ware identiteit bepaal, jy is so verward soos ’n tamatie in ’n vrugtebak.” Só het hy my verder ontleed, gratis en verniet nogal en sonder dat ek hom daarvoor gevra het.
As pop psychology ’n erkende terrein van expertise was, was Karel ’n wyse man, ’n professor en ’n mentor. Dan het ek aan sy voete gesit en alles ingedrink wat hy kwytraak. Ek wil vir hom lag, maar … dis nie so maklik nie. Dalk weet Karel, die breedsprakige, iets wat ek nie wíl weet nie. Dat ek eintlik maar net ’n tamatie is wat ’n mooi rooi gesig na buite wys, maar ’n vrot kol aan die onderkant verberg.
“Ek is nie ’n modepop nie,” het ek hom probeer oortuig. “Couture is nie mode nie, couture is a lifestyle, my dear.” Karel was nie beïndruk nie.
Die onderlangse gebrom duur voort, die gegiggel, die koppe wat na mekaar toe buig, maar ek kan steeds nie vasstel waaroor dit gaan nie. Ek vat-vat aan my top, voel of daar dalk ’n naat losgetrek het. Dit gebeur partykeer met die “Made in China”-klere wat die zef deel van my klerekas uitmaak. Die top is vandag al kledingstuk wat nuut is aan my, behalwe my undies. ’n Innige swart top met op die bors ’n embleem van ’n meermin wat op ’n rots sit. Ja, ek weet, lekker zef, en cheap, maar ook beau-ti-ful.
Eintlik is ek vandag, vergeleke met ander dae, taamlik gemaklik aangetrek. Daar is nie ’n beduidenis van skouerkussings uit die tagtigs of ’n stuk kant iewers wat my vel so irriteer dat dit na help-my-krap voel nie. Dit was veronderstel om ’n maklike dag te wees, maar selfs Ouma Betta het my vanoggend beetgehad. Het mos die neus van ’n windhond, ruik dadelik wanneer ek iets nuuts aan die lyf het. Wel, nuut volgens mý boek.
Ek kon dink ek gaan raakgesien word in hierdie klere, maar ek het nie verwag om die traffic te stop nie. Verstaan mooi, ek hou daarvan as die personeel my aangaap, veral wanneer ek heeltemal onvanpas aangetrek is, duur name ofte not. Klere wat gekreukel is sodat dit lyk asof ek in ’n wasgoedmandjie oornag het. Because I can! Classic slumming, dis wat dit is, maar party mense is te agter die klip om dit te verstaan. Ek hou ook daarvan as die skoolhoof ongemaklik kug wanneer hy verby my loop. En die meeste van alles hou ek daarvan as Karel sy hande begerig oor die vreemde klere – en wat daaronder is – laat dwaal. Soms.
“Ek wil nie deel van die meublement wees nie,” het ek al teenoor Karel gebieg. “’n Tafel, ’n stoel, of ’n ou kas van hout waarin vismotte floreer, uitgereik deur die onderwysdepartement. Dateer nog uit die dae van die ou bestel. Al wat kort, is ’n KPA-stempel op my maag: Eiendom van die Kaapse Provinsiale Administrasie.”
Dit was ’n fout om hom aan my demone bekend te stel. “’n Mens is veronderstel om onderwys te gee vir die liefde van die saak,” het hy begin preek asof dít sy nering is. Asof hy nie ook maar net ’n lewensoriëntering-onderwyser is wat meer op die liggaamsoefening-aspek daarvan fokus nie.
“Maklik vir jou om te praat. Jy sit jou dae buite op die rugbyveld om. In die winter in ’n sonkolletjie en in die somer in ’n skadukolletjie.”
Hy’t hom vreeslik gewip dié dag, is daar weg sonder ’n nagsê-soen. Sou eerder ’n pofadder soen as om sy lippe naby myne te bring. Die een of ander tyd sal ek en Karel die dinge waarvoor ons lag gesinchroniseer moet kry, want op die oomblik is daar niks wat ooreenstem nie.
Liefde vir die saak? Watwou. My liefde vir die saak het verlore gegaan as gevolg van baie dae soos vandag. Waar die bose amper tasbaar tussen die skoolbanke deur beweeg. Ek is net hier sodat ek my woonstel kan bekostig en kan eet ook. En veral sodat ek klere kan koop. Niks val in my skoot nie, ek werk vir my geld. Ek offer my sanity daarvoor op, dankie. Vandag weer, ’n dag waarop daar meer van my gevra word as wat ek het om te gee.
Dis hoofsaaklik die agterbankers wat onbeskof en intens na my staar. Die agterbankers is die trailer trash van ’n skool. Dis die rokers wat hier saamgekoek sit, die lyfwegstekers, die ouens wat diep in hul banke wegsink en jou van daar af kan treiter as hulle wakker is. Altyd ’n paar minute laat vir klas omdat hulle pouses iewers ’n dampie slaan. Of ander kwade dinge doen. Ook niks nuuts daaraan nie. Daar sal altyd skelm gerook word op skool. As dit nie agter die kraalmuur is nie, dan onder die pawiljoen. Dis ook hierdie ouens wat hulle verbeel hulle het die minste om te verloor. Dis die Siphiwe Leshilo’s van die samelewing daardie, die suurstofdiewe wat nie kan wag om die stof van die skoolgrond van hul voete af te skud nie. Daar buite wag the good life op hulle.
Die arme goed streef daarna om soos hul helde te wees, dié wat hulle op televisie sien, blink menere wat met goud behang die aarde bewandel, liefdeshappies van blink, kaal lywe af eet en weeldewiele ry. Hulle begeer die hande vol blink goed wat lok, vroue wat hulle met die klingelinge van Mabalêl-enkelringe nader wink, wulpse lywe vol beloftes. Jong seuns wat droom daarvan om blindelings agterna te strompel. Sonder om te weet van Lalele, die essensie van alles wat boos is, die wreedheid self, meedoënloos – sonder om te weet dat die lewe met die kake wyd oopgesper op hulle wag.
Uit die hoek van my oog sien ek hoe hulle aan mekaar stamp en openlik na my wys. Dit kan net my outfit wees wat die apatie laat wyk het. Nou is almal wakker genoeg om aandag te gee, die swernote. Die Peter Blum-gedig is lankal vergete. My kopvel kriewel asof ek iewers ’n paar luise opgetel het.
“I can see you had it all this morning,” merk een van die agterbankers op.
“Sy is seker nog in ’n trance daarvan,” voeg ’n ander by. “Daarom dat haar hele wêreld onderstebo is.”
“Mêm is in luv,” laat hoor Palesa, met drome in die oë. Sy gluur die agterbanker aan. “Haibô, you leave her alone.”
Dit lei tot ’n stortvloed woorde waarvan ek niks verstaan nie. Die klas staan blykbaar nie in ’n verenigde front teen my nie. Die meeste meisies dink ek lyk stunning. Van die seuns het ook besluit ek lyk “hot”. Dis nou baie gaaf en goed en alles, maar dis ook gevaarlik. Dis beter as die klas saamstaan in hul vyandskap teen my as wat daar oorlog ontstaan.
“Ma’am is nie in luv-v-v