hulle op die nagereg besluit.
“En jou adres?” vra sy en kyk vraend op.
Sy het baie mooi oë, besef hy. Iets tussen grys en groen. Vreemd saam met die donker hare. “E … ja,” sê hy en gee dit vir haar.
“Ek verkies om die kos in jou kombuis te kom maak,” sê sy saaklik. “Behalwe nou vir die goed wat ek voor die tyd kan regkry. Om alles in my ou kombuisie te maak en dan te vervoer, lei tot die vreeslikste gemors. Ek hou ook nie daarvan om byvoorbeeld vleis weer te moet opwarm nie, en die gefoeter met bakke en potte in die kar is iets ysliks. My kar ruik nou nog na tamatiepuree.” Sy begin eet aan haar slaai. “Dit was nie my skuld nie en ek het dit ook vir die verkeerskonstabel gesê. Die vroumens het net eenvoudig stilgehou en ek kon nie uitswaai nie, anders het ek die seun op die fiets getref. Maar jy kan dink wat gebeur het toe ek teen haar buffer vasry. Hulle het gedink dis bloed.”
“Wat?” vra hy gefassineer.
“Die tamatie. Dit was orals, glo my, want ek het die bak op die agtersitplek neergesit en dit skiet toe natuurlik vorentoe.”
“Liewe aarde,” sê hy.
“Daarom verkies ek om jou kombuis te gebruik. Dit maak dit ook makliker as ek jou bakke en skottels kan gebruik – minder skottelgoed om mee te begin.”
“Natuurlik. Ek vertrek volgende week China toe, maar ek sal die week voor die ete terug wees. Ek het ’n huishulp wat voltyds daar is. Jy kan met haar afspreek.”
“H’m,” sê sy deur ’n mond vol slaai. “Lekker slaai. As mens jou besig hou met kos, smaak ander mense se kos altyd lekker.”
“Ek sou dink jy sal baie krities wees.”
“Nee wat.”
Hy eet sy omelet in stilte. “Jy sal seker vroeg die oggend al begin?”
“Ha!” sê sy. “Net omdat dit op ’n Saterdag is, ja.”
Hy draai sy kop skuins. “Wat is dit veronderstel om te beteken?”
“Ek werk; ek kan nie sommer dae afvat nie. Ek probeer altyd vroeg loop as ek ’n ete het, maar die groot werk doen ek soggens vroeg of in my etenstyd.”
“Jy werk,” herhaal hy. “Watse werk?”
“Verskriklik vervelige werk,” sê sy. “In ’n kantoor, maar mens kan nie kieskeurig wees nie. Water en ligte en goed moet betaal word.”
“Maak jy nie genoeg uit jou spyseniering nie?” Hy dink aan die kwotasie wat sy gegee het. Sy is nie goedkoop nie.
“Dis te wisselvallig. Mens werk vir ’n hele klomp weke jou e … as af, en dan is daar skielik niks nie. Wie gaan die huur betaal as die mense ophou etes gee?”
“Dis seker waar.”
“Ek meen,” gaan sy voort, “gaan jy elke maand ’n ete gee?”
“Nie as ek dit kan verhelp nie.”
“Presies. Dis wat ek bedoel. Mense werk op skuldgevoel. Hulle word ’n klomp kere uitgenooi en op ’n dag besef hulle dis hulle beurt, as hulle nie nou iets doen nie verloor hulle al hul vriende.”
“Ek veronderstel so, ja.”
“Dit ís so,” sê sy beslis. “Dan doen hulle wat jy nou doen. Hulle nooi gou almal vir wie hulle etes skuld, en as dit verby is, slaak hulle ’n sug van verligting dat dit verby is en dink nie weer daaraan voor oor ’n jaar nie. En intussen moet ek aan die lewe bly.”
“Jy het my oortuig,” sê hy geamuseer en kyk op sy horlosie. “Wil jy koffie hê?”
“Ja, dankie.” Sy kyk skeef op deur haar dik wimpers. “Al wens jy seker ek wil nee sê omdat jy haastig is.”
“Ek het dit nie gesê nie!” protesteer hy.
“Jy hoef nie.” Sy vee die los hare van haar voorkop af. “Dis oukei, jy kan maar gaan, solank jy net nie die rekening vir my los nie.”
“Ek was nie van plan om dit te doen nie,” sê hy ontstoke. “Watse soort man dink jy is ek?” Hy roep die kelner nader en bestel twee koffies net om haar te wys.
Sy kyk af na haar notaboek. “So. Agtien mense. As die getal verander, moet jy my dadelik laat weet. Die nagereg word in individuele bakkies gemaak en as daar te min is, gaan jy simpel lyk.”
Hy byt op sy tande. “My sekretaresse sal jou laat weet.”
“En is die blomme ingesluit, of kry jy iemand anders om dit te doen?”
“Blomme?” Hy voel moedeloos.
Sy skryf iets neer. “Oukei, ek doen dit. Een groot rangskikking vir die portaal, een in die sitkamer en een op die tafel self. Is dit reg, of wil jy meer hê?”
“Nee, dit klink reg.”
“Het jy blomme in die tuin?”
“Ja,” sê hy verras. “Ek het nogal. Daar’s baie rose, weet ek.”
“Jy’s nie die tuinier nie,” merk sy op.
“Nee, ek is te min by die huis, maar ek het ’n tuinier.”
“Ek sal die dag voor die ete ’n draai daar kom maak,” sê sy en gooi twee lepels suiker in haar koffie. “Ek verkies dit buitendien so. Dan kan ek die tafel klaar dek en miskien die blomme doen. En ten minste sien wat nodig is en wat nie. Het jy genoeg borde en messegoed?”
“Ja.”
“En is die tafel groot genoeg, of moet ek las?”
“Las?”
“Twee of meer tafels teen mekaar stoot. Of aparte tafels dek,” verduidelik sy geduldig.
“O, nee, daar is een tafel wat kan vergroot.”
“Uitstekend. En hoeveel kelners wil jy hê?”
“Twee is seker genoeg?”
“Oukei.” Sy skryf dit neer. “Hulle is studente,” sê sy. “Maar ek het hulle goed opgelei en hulle’t die sakgeld nodig.” Sy kyk hom goedig aan. “Jy kan my met ’n tjek betaal, want soos ek netnou gesê het, ek het darem werk en sal nie vergaan as jou tjek hop of so iets nie.”
“My tjeks hop nie!”
“Ek noem dit maar net,” sê sy onverstoord. “Maar die kelners wil graag kontant betaal word. Jy weet hoe gaan dit met studente, altyd platsak.”
“Reël dit met mevrou Steyn,” sê hy. “Ek het regtig te veel om aan te dink met die besoek aan China op hande.”
“Natuurlik,” sê sy vriendelik en drink haar koffie klaar. “En ons is almal sober.”
“Sober?”
“Ons drink nie,” verduidelik sy asof hy ’n kind is. “Ek het al ’n stel afgetrap met ’n kelner wat elke halfvol glas in die kombuis leeggedrink het. Man, hy kon nie eens die skinkbord met koffie indra nie.” Sy lag by die herinnering. “Het alles op die vloer laat afgly. Gelukkig nie op die mat nie! Daar was ’n stuk vloer net voor die mat begin, maar al die koppies was stukkend.” Sy skud haar kop en sug. “Ek moes die helfte van my fooi inboet, want die gasvrou wou my vermoor.”
“Jy lei ’n interessante lewe,” sê hy droog en beduie vir die kelner hy kan maar die rekening bring. “Tamatiesous oor jou motor en koffie op die vloer.”
“O, ek kan baie stories vertel,” sê sy. “Die beste een was toe ’n man skielik gestik het. Ek weet nou nog nie hoe dit gebeur het nie, ek het elke liewe stukkie been uit daardie hoender gehaal. Gelukkig het ek net buite die deur gestaan en wag, want almal het net geskree en rondgehardloop.”
“Laat ek raai,” sê hy. “Jy het sy lewe gered.”
“Natuurlik. En hy was nogal geset. Dit was nie maklik om my