kry om rondom die verwaarloosde perskebome in te werk. Dit werk glo baie goed.
“Los die man se goed uit, Ma,” het Nida haar aangeraai. “En hou op om my na sy kamer toe te stuur, ek kom nie daar nie. Wil Ma stories hê?”
Eendag, wanneer sy Hoffman beter ken, sal sy hom die staaltjie van die Engelse Sout vertel. Dit lyk nogal of hy ’n sin vir humor kan hê. Dit het sy veral agtergekom tydens hulle eerste ete saam aan tafel.
Dit was die dag na sy aankoms en ’n mens kon sien hy is nog rou, iewers diep binne. Aan tafel was dit steeds ’n kwessie van Arno se lusern en Boel se baalpars en die moontlikheid van reën, omdat dit so uiters bedompig is. Die onderwyser het met verbasing en ongemak kennis daarvan geneem dat ’n mens hier nie sommer om reën moet bid nie: dit kan ’n lusernoes beduiwel.
“Hy wil nie dat die son op jou skyn nie, dis al,” het haar ma teenoor Arno gemopper. “Hy” was natuurlik Boel. Haar ma noem nie graag sy naam as sy dit kan verhelp nie, net soos sy ma “die Bella” is. En Leen was veral versigtig voor die vreemdeling.
“As dit so aanhou, sal ek maar self ’n pres moet koop,” het Arno beswaard opgemerk.
Haar ma het vinnig opgekyk. “Hoeveel is dit?”
“Duisende rande.”
Daar was onderdrukte konsternasie in die lug. Nida kon dit nie verhelp om te voel dat Arno van die drama hou, veral toe Hoffman ook beïndruk skyn te wees nie. Arme Arno, hy kry so selde die kans om mense te laat opkyk.
Haar ma was nou baie beslis: “Ag, nee wat, my kind; so baie geld. En breek die ding net, dan sit jy weer met die onkoste.”
“En as Boel s’n breek?” kon Nida nie anders as om onskuldig kwyt te raak nie. Sy weet tog dat Boel dit feitlik verniet vir Arno doen, veral as Arno hom weer help lusern uitry of bale afry dorpstoor toe.
Sy het haar ma duidelik onkant gevang. “Wel, so maklik breek hulle darem seker nie. Nie as hulle so baie kos nie. Nog ’n stukkie brood, meneer?”
Nida en Hoffman het spontaan mekaar se blik gevang oor die breedte van die eenvoudig gedekte tafel, en daar was ’n fyn glimlag in sy oë. Sy hande moes besig bly om hom sy pose te laat behou. Gevolglik het hy nog een van haar ma se formidabele snye brood op sy bord gelaai. Lank nadat hulle ander klaar was, het hy nog daaraan gesit en peusel. Nida het hom verlos deur aan te raai dat hy dit as toebroodjie na sy kamer toe saamvat “vir die hol kolletjie later”. Nie dat hy iemand met ’n groot eetlus is nie, en uitsoekerig ook glad nie.
Sedertdien voel sy dat hy haar ma se eienaardigheidjies met daardie fyn sin vir humor waardeer, en sy is so dankbaar daaroor. As Boel dit maar kon regkry. Maar met Boel is dit anders: dit het ’n bose kringloop geword. Haar ma hou nie van hom nie, en in reaksie daarop jaag hy haar al verder die harnas in, dikwels moedswillig.
Nida gaan sommer na die agterdeur van die Meyers se huis. Soos die meeste huise, is hierdie een ook agterstevoor gebou. Die idee moet seker wees dat die bewoners self moet kan uitkyk op die grootvoor, na die lande en rivier se kant toe, daar waar die lewe lê. Maar Bella hou nie van oopstaande deure, selfs in somertyd nie. Dit verleen iets geheimsinnigs aan haar huis.
Nida trek die gaasdeur oop en voel aan die deurknop, maak die deur op ’n skreef oop. “Tant Bella, kan ek maar deurstap?” roep sy. Van Boel het sy verstaan dat sy ma in die bed is. Daarom is sy verras toe sy haar trompop in Bella vasloop.
“Nieds.” Daar is onverbloemde vreugde op die ouer vrou se gesig. Dis die naam wat sy en Boel oorgeneem het van Nida se pa, die eerste en enigste een wat haar so genoem het. Nog altyd hou dit vir haar iets van waardering, van vertroulikheid in. “Jy was so lank laas hier. En ek was so siek soos ’n hond, man.”
“So het ek van Boel verstaan. Weet jy wat het hy gesê, tant Bella?”
“Nee, maar ek wil hoor.” Daar is afwagting op die byna te mollige, effens donsige gesig.
“Hy sê hy’t altyd gedink as ou Bella die emmer skop, kan hy daar in ons pakkamer intrek – maar noudat dit so lyk, het ons iemand daar ingesit.”
Bella lag heerlik, en Nida vermoed dat die helfte van die vermaak te danke is aan die lotsbestemming van die pakkamer. “Nee, Boel gaan nog lank met my sit. En ek hoor julle het nou ’n loseerder. Geleerde een daarby.”
“Dis eintlik my ma se loseerder, maar dit raak tog ons almal.” Nida probeer haar gesig, warm van die stap, met haar sakdoek koel waai. Die aandstond bring afkoeling buite, maar tussen mure word die daghitte steeds vasgekeer.
“Wag, kind, ek skink vir jou koeldrank. Dis goed jy het in hierdie wêreld grootgeword. Ek het mos sonsteek gekry ’n rukkie na ons hier ingetrek het.”
“Ek onthou. Snaaks, ek onthou alles van julle eerste jare hier, al was ek nog so klein.”
Daar kom ’n vreemde blik in Bella Meyer se oë by die aanhoor van Nida se woorde. “Alles?” vra sy gedemp.
Nida voel vreemd genoeg ongemaklik. “Ja, wel, alles wat van belang is, seker.” Oor die verskuldigde slagding sal sy liewer nie praat nie. Dalk is dit wel betaal, en die geld deur haar pa in sy sak gesteek.
Dis of Bella Meyer haar regruk. Sy stryk onbewustelik die halslyn van haar ietwat laag gesnyde rok reg en die ou, onblusbare glinstering kom terug in haar oë. “Dan onthou jy seker ook die dag toe Boel sy bottel melk oor jou kop omgekeer het.”
Nida lag. “Ja, hy het mos bottel gedrink tot nadat hy in die skool gekom het.” Sonder wrewel dink sy daaraan dat Bella se vel nie meer so glad is dat sy haar hals behoort te ontbloot nie. Maar die gedagte is nie giftig nie.
“Sy bottel moes altyd op daardie tafeltjie gereed staan as hy by die huis kom.”
Nida vind dat sy vanmiddag met meer belang en gevoel kan deel in die herinneringe aan Boel se kinderjare. Dis of dit vandag omgewe is met ’n waas van dierbaarheid, sodat sy skielik na sy werklike teenwoordigheid verlang. “Waar ís Boel?” vra sy ongeërg.
“Seker maar iewers rond. Dis beter dat hy wegbly, anders eis hy jou hele geselskap op. En ons het baie om te gesels, Nieds, jy was lank laas hier.”
Dis maklik om met Bella Meyer te gesels. Sy kan met soveel oorgawe borrel dat jy agterna soms nie weet hoe jy so spontaan meegedoen het nie. Hulle praat verder oor die sonsteek wat Bella gehad het, Boel se arm wat kort daarna gebreek het, sy pa se noodlottige ongeluk toe hy met ’n trekker besig was.
“Ja, Nieds, ’n mens hoor dikwels een sê hy wil nie hier of daar begrawe lê nie, omdat hy daar te swaar gekry het. Maar ek het vir Boel gesê hy moet my op geen ander plek as Driekolk begrawe nie; ek wil begrawe lê waar emmers van my trane geval het.”
“Nie so neerslagtig nie, tant Bella. Daar was tog baie vreugde ook in jou lewe hier?”
“Nooit ongemeng nie, nooit.”
“Ek glo dit nie. Wat van Boel? Julle is mekaar se hele lewe.”
“Dit lyk my nie ek is meer sy hele lewe nie, Nieds.” Sy sê dit egter lighartig en stryk haar nog digte, opgekamde hare terug met die gebaar van gewoonte.
“Hoe so?” Nida gewaar egter reeds ’n ligte roering in haar gemoed, omdat sy vermoed waarop die woorde afstuur.
“Dit moet ek vir jou vra. Sê my, die loseerder sal nie dalk tussen jou en Boel kom nie?”
“Daar is mos niks tussen my en Boel nie.”
“Miskien nie wat jy van weet nie, of hoe?”
Nida glimlag saam, omdat sy eintlik niks kan teenwerp nie. In alle gemoedelikheid is die situasie raak opgesom. Dis immers presies wat sy onlangs begin ontdek het: dat sy nie geweet het hoe diep haar gevoel vir Boel reeds ontwikkel het nie. Dis asof die koms van die vreemdeling haar oë daarvoor oopgemaak het. Hoe, weet sy nie. Dalk omdat Boel deeglik jaloers is.
“Ons is so gewoond aan mekaar,” ontwyk sy nietemin Bella se gretige blik.
“Dan moet julle versigtig