дзейнасці майстэрні характарызуецца павелічэннем аб’ёмаў і разнастайнейшым характарам выкананых работ, у прыватнасці, па рамонту менш прывычных для партызан узораў узбраення і іх дэталей.
Акрамя таго, узгадванне ў рукапіснай справаздачы камандзіра атрада Р. Іванова пра колькасць адрамантаваных ровараў (153 штукі) дазваляе зрабіць вывад, што па меры неабходнасці абсяг прадметаў, з якімі працавалі збройнікі, мог пашырацца і ахопліваць ужо не толькі ўзбраенне, але і сродкі транспарту, напрыклад, вазы [8, л. 113; 9, л. 342].
Зробім некаторыя высновы. Вывучэнне партызанскага руху сёння відавочна патрабуе новых падыходаў і інавацыйных ідэй. У гэтым сэнсе праца можа весціся не толькі ў кірунку пошуку новых праблем, раней абмінутых увагай даследчыкаў. Могуць быць вылучаныя і абгрунтаваныя новыя спосабы фарміравання самога апавядання пра партызанскі рух. Менавіта гэта з’яўляецца асноўнай мэтай артыкула. Прапанаваны намі разгляд вытворчасці саматужнай зброі, як уяўляецца, мае свае перавагі. У першую чаргу, ён дазваляе ўбачыць партызанскі рух непасрэдна на ўзроўні нізавай арганізацыі, паказаць чалавека мінуўшчыны, яго сацыяльнае дзеянне, камунікацыю і інш. Такі падыход можа істотна пашыраць гарызонты нават такіх, здавалася б, звычных тэм і праблем, як партызанскі рух.
1. Давиташвили, М. Тенгиз Шавгулидзе / М. Давиташвили. – Тбилиси, 1952.
2. Захаров, И. К. Война в краю озер / И. К. Захаров; лит. запись Ф. Моделя. 2-е изд. – Минск, 1973.
3. Фядотаў, У. М. Мёртвыя застаюцца жывымі / У. М. Фядотаў. – Мінск, 1967.
4. Лобанок, В. Уходили в поход партизаны / В. Лобанок // Техника и вооружение. – 1967. -№ 10.
5. Азясский, Н. Развитие тактики диверсионных действий партизанских формирований в Великой Отечественной войне / Н. Азясский // Военно-исторический журнал. – 1984. – № 11.
6. Ваулин, Н. Изобретатель партизанского оружия / Н. Ваулин // Военно-исторический журнал. – 1974. – № 1.
7. Кузьменко, В. И. Партизанские оружейники / В. И. Кузьменко; под ред. Э. Ф. Языкович. – Минск, 1990.
8. Национальный архив Республики Беларусь (далее – НАРБ). – Ф. 1406. – Оп. 1. – Д. 394. Организация оружейной мастерской в Партизанском отряде № 1 бриг. Чекист.
9. НАРБ. – Ф. 1450. – Оп. 4. – Д. 105. Описания истории и боевой деятельности Партизанского отряда № 1 т. Иванова бр. Чекист.
Некоторые аспекты восприятия партизанского движения периода Великой Отечественной войны в современном белорусском обществе
Е. Я. Павлова (Минск)
В течение 70 послевоенных лет за Беларусью устойчиво закрепился образ республики-партизанки. Характер сопротивления захватчикам наложил отпечаток также на менталитет современных жителей страны. И, тем не менее, споры вокруг партизанского движения не прекращаются до сих пор. Среди причин такой полемики можно выделить две группы. Во-первых, это изменение научно-исследовательской ситуации. В постсоветский период научными и общественными представителями стали детально изучаться вопросы,