'n Fontein voor ons deur. Marita van der Vyver

ons kan nie eens êrens heen vlug nie, want die petrol in die motor se tenk het óók gevries.

      My pa lag asof ek hom ’n lekker grap vertel het en sê ja nee, dis nou vir jou ’n ding, nè? Daar by hulle sit die son nog hoog, maar hy gaan nou-nou ’n vleisbraaivuurtjie aansteek. Intussen drink hy ’n koue bier op die stoep om ’n bietjie af te koel . . .

      Eers dog ek hy doen dit aspris om my te tart. Toe besef ek, nee. So moeilik soos dit vir my is om daardie swetende hitte op sy stoep voor te stel, so moeilik moet dit vir hom wees om my klaaglied oor die koue te begryp.

      Maar omdat ek myself steeds bitter jammer kry, besluit ek om ’n vriendin op Stellenbosch via Skype te kontak. (Sy het ook al in Europa gewoon. Sy behoort darem seker meer simpatiek te wees.) Die volgende oomblik verskyn sy en haar kinders op my rekenaarskerm, almal in swemklere met nat hare en handdoeke om die lyf gedraai, want dis so verdomp warm dat hulle besig was om mekaar met ’n tuinslang nat te spuit . . .

      Toe kan ek mos nie almal se pret bederf deur te kla oor ons aan hierdie kant van die wêreld nie ’n druppel water in die huis het nie?

      Dit bly een van die vreemdste dinge om aan gewoond te raak as jy suid van die ewenaar gebore is en deesdae noord van die ewenaar woon, hierdie omgekeerde seisoene. Ná al die jare voel dit steeds vir my onwerklik wanneer ek hoor dat my vriende soos botter in die suidelike somer smelt terwyl ek aan hierdie kant so bibber dat ek beswaarlik ’n woord kan uitkry. Of andersom. Wanneer hulle daar anderkant weer verkluim terwyl ek onder die somerson van Provence verswelg.

      Byna elke keer as ek voor my rekenaar inskuif om ’n slag behoorlik op die internet te kla oor die koue wat vanjaar rêrig erger as gewoonlik voel, moet ek eers lees hoe familie en vriende in die suidelike halfrond mor oor die verskriklike hittegolf wat Wes-Kaapland of die Hoëveld nou weer getref het. En raai, dan kry ek sommer nog ’n bietjie kouer. Dan kla ek sommer nog ’n bietjie meer selfbejammerend oor die vriesende weer aan hierdie kant van die wêreld.

      Want daar is tog ook ’n soort masochistiese genot in hierdie seisoenale klagtes.

      Een van my betroubaarste winterklagtes is byvoorbeeld oor ons kinders se verjaardagpartytjies. Siestog, hulle kan natuurlik nie help wanneer hulle gebore is nie. As enigiemand die skuld moet kry, sal dit die onverantwoordelike ouers wees. Maar die punt is, as ons in Suid-Afrika gewoon het, sou al ons kinders in die sonnige somermaande verjaar het. Hier in die noordelike halfrond val al vier se verjaardae egter in die winter, van kort voor Kersfees tot vroeg in Maart, wat beteken dat ek nou al meer as ’n dekade lank binnehuise kinderpartytjies oorleef.

      Soos jy oorloë en orkane oorleef, dis hoe.

      Elke winterse verjaardagpartytjie word met militêre presisie beplan en met die dapperheid van ’n voorbeeldige soldaat verduur. En ná die tyd lyk jou huis soos ’n slagveld.

      Want winterpartytjies beteken g’n gebaljaar in ’n swembad of piekniek in ’n park of balspeletjies in ’n tuin nie, g’n kans om ’n swetterjoel opgewonde maatjies buitentoe te jaag om van oortollige energie ontslae te raak nie. Dit beteken bowenal dat Ma ’n week ná die partytjie steeds koeldrankvlekke uit matte skrop en versiersuiker uit bekleedsels was en koekkrummels onder beddens stofsuig en flenters geskenkpapier agter meubels opvee.

      Van die oomblik dat die uitnodigings uitgedeel is, begin Ma intens belang stel in die daaglikse weervoorspelling. Daar is altyd die skrale hoop dat die son op die dag van die partytjie darem ’n halfuur agter die wolke sal uitloer, dat die wind nie orkaansterkte sal waai nie, dat die temperatuur nie té ver onder vriespunt sal daal nie, kortom, dat die kinders ’n bietjie buite kan speel om die tyd gouer om te kry.

      Want jy sal nie glo hoe s-t-a-d-i-g elke minuut kan kruip wanneer jy drie uur lank ’n dosyn gillende kinders in jou huis moet vermaak nie. Teen die tyd dat hulle ma’s hulle weer kom haal, is jy so doof dat jy moet liplees. En dan lê die Groot Opruim nog voor.

      Boonop moet jy die verjaardagkoek minstens ’n dag voor die tyd bak, want ’n dramatiese donderstorm kan moontlik op die laaste oomblik al die elektrisiteit in jou huis afsny. (Dit gebeur gereeld in ons huis.) Ek kan seker my sorge beperk deur ’n koek te kóóp – maar ek sal dit steeds self moet versier, want my kinders en al hulle maats glo mos ek het ’n graad in koekversiering verwerf.

      Dis omtrent my enigste aanspraak op roem, hier in Frankryk waar niemand eintlik weet ek skryf boeke nie, dat ek koeke in die vorm van dinosourusse of seerower-skatkisse of sprokieskastele kan vervaardig. (Al die ander ma’s, almal klaarblyklik slimmer as ek, het sommer van die kinders se geboorte af plat koeke in ’n enkele kleur by diepatisseriegaan koop.)

      My enigste troos is dat die koekbouery darem makliker word met die jare, want soos die kinders ouer word, word die versoeke minder verbeeldingryk. Tot hulle hier rondom dertien besluit hulle is nou klaar met die dinge van ’n kind (soos in dinosouruskoeke) en een van my doodgewone skewe sjokoladekoeke versoek.

      My jongste het byvoorbeeld haar vorige verjaardag met ’n Amerikaanse tema gevier en vir ’n koek in die vorm van die Amerikaanse vlag gevra. Nou kyk, vir ’n ma wat op haar dag Doringrosie se kasteel uit blokke koek en roomyshorinkies (vir die kasteel se torinkies) moes optower, is ’n vlagkoek amper ’n belediging. Soos om vir Gaudi te vra om ’n eenvoudige tuinmuur te bou! Al wat jy nodig het, is ’n reghoekige koekpan en rooi en blou versiersuiker. Vir die koek, nie vir die tuinmuur nie.

      Die gekleurde versiersuiker sou voorheen miskien ’n probleem gewees het, maar ná ek in Die hart van ons huis verkondig het dat ek nie voedselkleursel op die Franse platteland kan opspoor nie, het verskeie goedhartige siele hulle oor my ontferm. Teen hierdie tyd het ek soveel botteltjies voedselkleursel ontvang dat ek elke aand my dogter se badwater pers of pienk of oranje kleur, net om badtyd interessanter te maak.

      Die goeie nuus is ek het die Amerikaanse partytjie oorleef, soos die Mexikaanse tema twee jaar gelede en die Hannah Montana-pajamapartytjie nog langer terug. Ek sal seker volgende jaar se partytjie ook oorleef, wat die tema ook al sou wees. En oor ’n jaar of drie sal my jongste besluit sy’s nou ook klaar met die dinge van ’n kind en ’n gewone skewe sjokoladekoek pleks van ’n kasteelkoek of ’n vlagkoek aanvra.

      Dan sal ek eindelik ook klaar wees met die binnehuise kinderpartytjies wat ek so verpes.

      Ja, ek weet, dit klink soos goeie nuus.

      Ek kan glad nie verstaan waarom die gedagte my skielik so half hartseer laat voel nie.