Хәсән Туфан

Каеннар сары иде


Скачать книгу

сыман,

      Кулларын уып куя бу,

      Мин исә уйга чумам…

      «Ә-ә-ә, – ди бу, – Тамбов…

      Урманнар… Китүе сезгә анык…

      Инде баш тартып карагыз,

      Сүзләрең безгә танык…»

      Хет үтер, кабул итәлмим

      Мин сезнең сүзне бөтен.

      Тын Тамбов урманнарыннан

      Аеру аны читен:

      Ул үзе барган тарафка

      Ияреп барды алар,

      Мәңгегә безнең халыкның

      Күңлендә калды алар.

      Такташы белән кулга-кул,

      Казанга килде алар.

      Такташ юк. – Мәңге халыкның

      Күңелендә инде алар.

      Мәңгегә китте. Җыр калды.

      Тылсымлы безнең нәсел:

      Дәверләр үтә, гасырлар, –

      Ә усак һаман яшел!

      Дәверләр, чорлар үтәләр, –

      Ә усак шаулый һаман.

      Ил белән бергә баралар

      Киләчәк көнгә табан…

      Хәтерли минем йөрәгем

      Дустымның туган ягын,

      Тамбовтан безнең йөрәккә

      Күчерелгән урманнарын…

      «Ә… ник, – ди, – кәпәч киясең?»

      «Минем, – дим, – картус шулай,

      Туганнан бирле түгел дә,

      Тукайдан бирле бугай…»

      «Җитәкләп» китерделәр дә

      «Сөйләшеп» утырдылар,

      Төрле хәл сорашып, шулай

      Анкета тутырдылар…

      «Берәү – бите тәтине…»

      Берәү – бите тәтине,

      Берәү – нәни тәпине,

      Берәү исә сөя ярның

      Кайсы иң дә… әпиле.

      Берәү сөя маллыны,

      Берәү сөя данлыны.

      Асыл кеше сөя бары

      Җаны гүзәл җанлыны.

      Берәү малга өйләнә,

      Берәү данга өйләнә.

      Йа Илаһи, безләрне дә

      Шундый бәндә әйләмә!..

1948

      «Үлем белән байтак тапкыр инде…»

      Үлем белән байтак тапкыр инде

      Күзгә-күз без туры килештек.

      Ул ыржаеп карап торды миңа

      Читлектәге сыртлан шикелле.

      Әллә дөнья шунда, әллә судья

      Аерып тора әле гел генә.

      Бер килер бит ләкин ул имансыз,

      Букет тотып килмәс, билгеле…

      Мин якыннан күргәнем бар аны:

      Тимер тырнаклары кыналы…

      Тәне күм-күк. Сөяк кулларында

      Кан таплары аның… Кем каны?

      Бәлки, безнең дуслар каныдыр ул –

      Хәбәре юк кордашларныкы?

      Юри аны безгә китергәндер

      Алар киткән эзләр аркылы…

      Серле һәлакәтен мәрхүмнәрнең,

      Дөньядагы соңгы көннәрен,

      Ташсыз каберләре кайдалыгын –

      Барсын, барсын ачык белгәнен

      Нәрсәседер аның әйтеп тора.

      Нәрсәседер, кара йөземе?

      Бернинди дә битлек асларына

      Яшереп булмый торган күземе? –

      Нәрсәседер аның әйтеп тора…

      Ул ыржаеп күз төбәгән миңа

      «Вәт, бусы да каба…» дигән күк.

      Бәбәкләрен миңа терәгән ул.

      Ә мин исә «Пока!..» дигән күк,

      Бүрегемне артка күтәрәм дә

      Китәм иртәгәләр эченә.

      Ул ыржаеп борнын төртеп