Frank Fodderwestje

Hessisch fäer Labbeduddel


Скачать книгу

8: Wörddäer, wo im Deutsche hinne uff –er ende, werdde wie -ä ausgesproche.

      Ob mär jetzz hinne -er -ä oddäer -äer schreibe duud is zwar Geschmaggssach, hängt abbäer aach e bissi dodevon ab, wie stargg die Bedoonung hinne uff dem ä liescht. Beim Schreibe nehmm isch aach ganz gerne ma äer, weil däs hinne im Prinzipp net wie'n reines ä aasgesproche wärd. Mansche schreibe aach äa wie Riddäa, middenannäa, Dorschenannäa un so weidäer. Däs is jetzz aach net unbedinggt verkehrt gell, zumal mär hinne däs r so'n'so net mitsprischt bzw. beim Babbele so guud wie går net akussdisch ze häere is.

      Alle uffgeführde Schreibweise sin rischdisch:

       Hammer – Hammä, Hammää, Hammäa, Hammäer; Däs' de Hammäer, gell?

       Super – subbä, subbää, subbäa, subbäer, subber

       oder – oddä, oddää, oddäa, oddäer

       Ein dicker Otter – en fedde Oddä/Oddää/Oddäer/Odder; Däs do is abbäer'n fedde Oddäer, oddää?

       Jammerlappen – Jammälabbe, Jammäälabbe, Jammäalabbe, Jammäerlabbe, Jammerlabbe

       Wörter – Wörddä(n), Wörddää(n), Wördäa(n), Wörddäer(n), Wördder(n)

      Wie mär sieht, kann mär dodebei im Grunde soo guud wie nix ve'kehrt mache. Mär misst zemindest ziemlisch dabbisch aastelle.

      Reeschel 9: Wörddäer wo Dobbelbuchstaabe enthalde, werre wie im Deutsche aach, selbstverfreilisch [selbstverständlich] korzz un knaggisch [kurz und knackig] ausgesproche (mit Ausnahme von Wookaale wie ee, oo, uu oddäer aach aa, die wo, wie mer schonn in de Reeschel 4 gelernntd habbe, gedehnt ausgesproche werre.)

      Beischbiele: Äbbelwoi, Gebabbel, Gepiddel, Gefuddel, Babbedeggel, Lumbesäggel, Laatschgiggel, bügge, Aabeemigg (vorne lang hinne korrz), uffbasse, Ellefandetreedäer (vornne korzz, hinne lang), schenne, Essisch un so weidäer. Däs is ja aach völlisch loogisch, gell?

      Reeschel 10: B oddäer bb is oft bessäer wie p oddäer pp

      Dodemitd mär de hessische Ausspraach gereschtd wärd, muss mär beim Schreibe aach unbedinggt dodedruff achtde, deutsche Wörddäer wo mit p oddäer Doppel-P geschribbe werre, dorsch b oddäer Dobbel-B ze ersetzde.

      Däss Gleische gilt aach fäer Wörddern mit t oddäer Dobbel-T, wo im Hessische mit d, Dobbel-D oddäer aach td geschribbe werre. Es kimmt halt aach druff aa, wodruff die Bedoonung liescht un ob e Wortt korzz un hartt oddäer lang un weisch ausgesproche wärd. Es is aach allsema e bissi Geschmaggssach muss mär saache gell.

      Beischbiele:

       Papa – Babba

       Deppen – Debbe

       Lappen – Labbe; Ei du Labbeduddel. De Babba hot doch gesäscht, du solls' disch net mit deene schebbe Debbe abgebbe!

       Wurstsuppe – Worschtsubb (maach isch net!); In deem Fall geht abbäer aach Worschtsupp.

       Süppchen – Sübbsche, Sippsche

       Rippchen – Ribbsche, Rippsche

       super – subbäer

       Fluppe – Flubb, Flupp; Schwubbdiwupp, liescht die Flupp in de Supp.

       aufpassen! – uffbasse!

       Pappkartong – Babbedeggel, Karddong

       Schlitten – Schlidde

       zittern – ziddäern, ziddere (beziehungsweise: bibbäern, bibbere)

       Denkzettel – Dengkzeddel

       Pantoffelheld – Panndoffelheld oddäer Banndoffelheld (geht beides)

       fertig – ferddisch

       hurtig – hurddisch, horddisch

       fettig – feddisch; Wäsch däer ma dei feddisch Borschtde, du aldäer Zoddelbogg![Wasch' dir mal deine fettigen Haare, du alter Zottelkopf!]

       miteinander – middenannäer, middeannäer

       Ritter – Ridder, Riddä, Riddäer

       richtig – rischdisch is genauso rischdisch, wie rischtdisch

      Ausnahme (Beischbiele):

       Pest – Pest

       Pfarrer – Parräer, Pfaff, Paff

       Die eklige Ratte – Die eeschlisch Ratt (im Geeschsatz zu Rattenpack – Raddepack)

       Latte – Latt (Lattenzaun – Laddezaun)

       Matratze – Mattratz (Maddraddz wördd abbäer aach grad noch so gehe, sieht abbäer bissi koomisch aas.)

      Reeschel 11: Wörddäer, wo im Deutsche -ch un -ig enthalde, werre in viele Fäll dorsch -isch ersetztd.

      Beischbiele:

       ich – isch

       mich – misch

       sich – sisch

       richtig – rischdisch

       wichtig – wischdisch

       nichtig - nischdisch

       Rücksicht – Riggsischtd

       waschechter Hesse – wascheschde Hesse

       einzigartig – einzsischarddisch

       nervig – nerffisch

       lustig – lusdisch

       witzig – witzisch

       riechen - riesche

      Uffbasse! Bei weidem net alle deutsche Wörddäern mit -ch un –ig werdde im Hessische in jeedem Fall dorsch -sch ersetzt!

      Ausnahme (Beischbiele): Krach (Krach), Sache (Sach), machen (mache), lachen (lache), Drachen (Drache), Rachen (Rache) (...)

      Wenn däs ch im Hochdeutsche wie ck gesproche wärd, dann wärd aus deem ch nadierlisch net sch, dann schreibt mär im Hessische ck oddäer gg. Weil mär schreibbt's halt ebbe wie mär's spresche duud!

      Beischbiele:

       Fuchs – Fucks

       Lachs – Lacks

       Dachs – Dacks

       Büchse – Bicks, Biggs

       Sachsenhausen – Sacksehause [Stadtteil von Frankfurt, der unter anderem für und wegen seiner guten Äbbelwoi-Wirtschaften, insbesondere in Alt-Sachsenhausen bekannt und äußerst beliebt ist.]

      Übberischens: Deutsche Wörddäern mit x, wie Lux (Lucks) oddäer Saxophon (Sacksefoon) kann mär aachema mit ck schreibe. Besser abbäer net bei fix un ferddisch.  Dann wördds nämlisch ficks un ferddisch geschribbe, un däs wär e bissi obszöön. Also uffbasse un ka Fackse mache, gell!

      Mär kann däs zwar so mache, mär musses abbäer net. Weil müsse,