– üstündə ən çox dəbdə olan dizaynerin yarlığı da var idi – dörd yüz dollar saymışdı. Zəhrimara qalmış pul isə durmadan dəyərdən düşürdü. İtaliyada sifarişlə tikdirdiyi kostyumu iki il əvvəl, bəlkə, min üç yüzdən baha olmazdı, Çarli isə ona görə iki min dollar vermişdi. Amma bircə günə başa çatdırılması mümkün olan əməliyyat o qədər uzanırdı ki, borc sahibi də, alıcılar da artıq dilə gəlmişdilər, narazılıqlarını bildirirdilər.
Çarli onların həyəcanlı zənglərindən təngə gəlmişdi. O belə şeyləri xoşlamırdı.
Susanna Palmieri «volvo»sunu Çarli Bebbittin tərtəmiz gümüşü «ferrari»sinin yanında saxladı. Çərşənbə günü səhər saat on bir olardı. Qız maşından çıxıb ətrafa boylandı. Son üç həftəni burada işləyirdi. Əslində, böyük anbara bənzəyən bu yastı binanın qarşısında lövhə olmalı idi: «Bebbittin avtosalonu. Kolleksiya modelləri». Amma nə lövhə var idi, nə də ki kolleksiyaya layiq modellər. Binanın qarşısında bir neçə köhnə-kürüş maşın yan-yana düzülmüşdü.
«Bebbittin avtosalonu» uzun küçənin sonunda, saysız-hesabsız anbarlar və maşın «ölüxanaları» cərgəsinin lap axırında yerləşirdi. Binanın görünüşündən yazıqlıq yağırdı: divarların suvağı tökülmüşdü, dama elə bil qotur düşmüşdü – çox yerdə dəmir örtüyün rəngi getmişdi. Onu 1946-cı ildə ayaq üstə güclə dayanan, necə deyərlər, «bugün-sabahlıq» müəssisələr üçün müvəqqəti sığınacaq kimi tikmişdilər. Çarlinin «avtosalonu» həmin firmalar sırasında təkcə yerinə görə sonuncu deyildi, həm də bu müəssisələrin ən «bugün-sabahlığı» idi.
Belə gözəl, ağıllı, İtaliyada katolik kilsəsinin ən sərt ənənələrinə uyğun tərbiyə görmüş, monastırda təhsil almış bir qızın burada nə işi vardı? Pulunu haradan qazandığı, nə ilə yaşadığı bəlli olmayan bir gənc onu necə özünə cəlb edə bilmişdi?
Susanna, sözsüz ki, daha böyük səadətə layiq idi; məsələn, yaxşı işi, daimi gəliri olan bir kişiyə ərə gedib onunla sevgi dolu həyat yaşamaq bu qəşəng qıza daha çox yaraşırdı. Bəs niyə o, Çarli Bebbitt kimi uğursuz avtosalon sahibini seçmişdi və həftənin istirahət günlərini onunla keçirməyə razılıq vermişdi?
Susanna sanki bu sualları beynindən qovmaq üçün başının hərəkəti ilə saçlarını geri atdı, sonra qapını açıb ofis rolunu oynayan dar otağa girdi. Otaq ona yaxşı tanış idi.
«Niyə?» – qız bir daha özü özündən soruşdu.
Çarli Bebbitt telefonda kiminləsə qışqıra-qışqıra danışırdı, acıqlı idi. Susanna onu görəndə hər şey bir daha qıza aydın oldu. Çarli. Çarli Bebbitt. Bax buna görə! Susanna uzun müddət onu kənardan seyr etdi, başdan-ayağa süzdü. Şübhəsiz, Çarli onun indiyədək tanıdığı kişilərin içərisində ən yaraşıqlısı idi. Ucaboy, əzələli, iyirmi altı yaşında zərrə qədər də artıq piyi olmayan möhkəm bədənli bu gəncin sıx, tündrəngli saçları heç cür sözə baxmaq istəmirdi. Onları nə qədər sığallasan da, növbəti andaca pırtlaşırdı. Uzun kirpikləri iri, qonur gözlərini çəpərləmişdi. Çarli gülümsəməyəndə ətli, düzgün biçimli dodaqları qız dodaqları qədər gözəl görünürdü. Gülümsəyəndə isə… Oh, sədəf kimi dişləri, çənəsində yaranan balaca, yumru çökək, bütün sifətinə yayılan işıq adamın az qala ağlını başından çıxarırdı.
Amma Susanna xarici görünüşə uyub ağlını itirəcək qədər sadəlövh qız deyildi. Gözəl, ehtiraslı kişi ilə gecəni birgə keçirmək, səhər isə həmişəlik vidalaşmaq olar. Bütün gününü bir yerdə keçirmək istədiyin kişinin isə gərək içində də qiymətli nəsə olsun.
Söhbət Çarlidən gedirsə, bu «nəsə» – onun iti, son dərəcə çevik ağlı idi. Zahiri parlaqlıq, qızğın ehtiras və dərin zəka Çarlidə vəhdət təşkil edirdi. O, istənilən problemin məğzini dərhal tuturdu və vaxt itirmədən düzgün qərar qəbul edə bilirdi. Əgər bu bacarıqlarını göydən ulduz qoparmağa yox, daha ciddi və praktik məqsədlərə yönəltsə idi, elə uğur qazana bilərdi ki, dünya onunla hesablaşardı.
Çarli siqaretinə dərin qullab vurub əli ilə Susannaya yanındakı masanı göstərdi: yəni otur və işlə məşğul ol. Özününsə bütün diqqəti telefonda üstünə qışqırdığı adamda idi, gərgin vəziyyətdə onun cavabını dinləyirdi. Susanna keçib masanın arxasında oturdu, telefonun dəstəyini qaldırdı və uzun bir nömrə yığdı. Bir az gözləyəndən sonra kiminləsə italyan dilində danışmağa başladı.
«Bebbittin avtosalonu»nun adı təmtəraqlı səslənirdi, özü isə pis kökdə idi. Hər yana siqaret iyi hopmuşdu, hara baxsan, ağzınacan dolu külqabı görürdün. Otağın mebeli cəmi üç metal masadan, üç stuldan və maili yazı taxtasından ibarət idi. Hamısı hərracda ucuz qiymətə alınmışdı. Masaların birinin arxasında Çarli oturub işləyirdi. İkinci masa «beş dəqiqəliyinə harasa çıxmış» katibə üçün qoyulmuşdu. Çarli qonaqlarına və nadir müştərilərinə belə deyirdi, əslində isə katibə yerli-dibli yox idi və heç vaxt olmamışdı.
Susanna həmin «beş dəqiqəliyinə harasa çıxmış» katibənin yerini tutmuşdu. Çarli onunla təsadüfən tanış olmuş və bu ilahi gözəlliyə vurulmuşdu. Qızın incə, qıvraq bədəni, cənublulara məxsus çılğınlığı, şirin ləhcəsi onu məftun etmişdi. Susannanın təmiz italyan dilində (lingua toscana in bocca romana!2) danışdığını biləndə isə düşünmədən qıza iş təklif etmişdi.
Bir neçə gündən sonra müdirlə təzə əməkdaşı arasında məhəbbət macərası başlanmışdı. Susanna «lombarcini əməliyyatı»nın bütün iştirakçıları ilə çox gözəl münasibətlər qurmuşdu və özünə aid olan işləri dəqiq görürdü.
Üçüncü masa isə Çarlinin «şəriki», daha doğrusu, köməkçisi Lenni Barişin idi. İyirmi illik həyatının son üç ilini Lenni telefonla alıcı ilə satıcı arasında vasitəçi rolunu oynamağa sərf etmişdi. İndi də o, alıcılardan hansı iləsə telefonla danışıqlar aparırdı. Ancaq Lenni dəstəyə qışqırmırdı, zingildəyirdi.
Ofisin divarlarını Qərbi Almaniyanın və İtaliyanın keyfiyyətsiz çap olunmuş xəritələri bəzəyirdi. Sifarişlə tikilmiş kostyumlar, ingilis ayaqqabıları geyməsinə, «birincidərəcəli» mehmanxanalarda qalıb restoranlarda yemək yeməsinə baxmayaraq Çarli vur-tut xırda ticarətçi idi, ikinci əldən avtomobillər satırdı və çəkmələrinin qaytanına qədər hər şeyini borc pula almışdı.
Çarli bir dəqiqəliyinə qışqırmağı dayandırıb xəttin o başından gələn səsə qulaq asırdı. Sıx qara qaşları çatılmışdı, açıq-aydın görünürdü ki, indi yenidən partlayacaq. Qeyzlə siqaretini sümürürdü.
– Yox, ser, – Lenni paralel xətdə sızıldayırdı, – mən mister Bebbittlə o barədə elə bu gün səhər danışmışam.
Lenni əl-qolunu yelləyir, Çarlinin diqqətini cəlb etməyə çalışır və onu köməyə çağırırdı. Amma Çarli Bebbittin öz problemi özünə bəs edirdi.
– Artıq beş həftə yarım vaxt keçib! – o, dəstəyə bağırırdı. – Ay yarıma yaxın vaxt! Lənət şeytana, sən bir cındır komissiya ilə də bacara bilmirsən. Üçüncü dəfədir əliboş qayıdırsan.
O