ириллаш эшитилди. Чақнаб турган кўзлари ҳамон Монтэгга қадалган эди.
Монтэг тисарилди. Кўппак уядан чиқиб у томон қадам ташлади.
Монтэг қўлини кумуш устунга қўйди. Устун қўл тегиши билан дарров овозсиз кўтарилиб, Монтэгни туйнукдан юқори қаватга олиб чиқди. У титрар, юзида эса қон қолмаганди. Пастда кўппак тинчланиб, ўрнига қайтди ва кўп қиррали кристалл кўзлари ўчди.
Монтэг туйнук олдидан дарров кетмади. У аввал бироз тинчланиб олмоқчи эди. Унинг ортида, бурчакда, яшил абажурли лампа ёритган стол атрофида тўрт эркак қарта ўйнашарди. Улар тезда Монтэгга қараб олишди. Лекин бирортаси ҳам индамади. Фақатгина қақнус тасвири туширилган капитан бош кийимини кийган киши унга мурожаат қилди:
– Монтэг…?
– У мени ёқтирмайди, – деди Монтэг.
– Ким? Кўппакми? – сўради капитан қўлидаги қартадан кўз узмай. – Қўйсангиз-чи, у бировни яхши ёки ёмон кўра олмайди. У фақат хизмат қилади. Бу баллистик масала каби нарса. Унга траектория берилган ва у шу траектория бўйлаб ҳаракат қилади. Нишонни ўзи аниқлайди, ўзи қайтиб келади ва ўзи ўчади. У фақатгина мис симлар, аккумуляторлар ва электр энергиясидан иборат.
Монтэг ютиниб олди.
– Унинг ҳид билиш тизимини исталган комбинацияга – қанчадир аминокислоталар, қанчадир фосфор, яна қанчадир ёғ ва ишқорларга созлаб қўйиш мумкин, шундайми?
– Буни ҳаммамиз биламиз.
– Ҳар биримиздаги қонимизнинг кимёвий таркиби ва фоиздаги ўзаро нисбати пастдаги умумий картотекада жамланган. Кимдир у ердан маълумотларни олиб кўппакнинг созламасини тўлиқ бўлмаса-да, қисман, ҳеч бўлмаса, аминокислоталарга ўзгартириб қўйиши мумкин-ку. Кўппакнинг ҳозирги қилиғи учун шунинг ўзи етарли. У менга ташланмоқчи бўлди.
– Бўлмаган гап, – деди капитан.
– У ириллади, лекин тўла ғазабга миниб, ташланмади. Кимдир унинг хотирасини яқинлашганимда ириллайдиган қилиб ўзгартиргани тайин.
– Ким бундай қилиши мумкин? – деди капитан. – Бу ерда душманингиз йўқми, Гай?
– Билишимча, йўқ.
– Эртага мутахассислар кўппакни текширувдан ўтказишади.
– Бу биринчиси эмас, – деди Монтэг. – Ўтган ойда ҳам икки марта шундай қилганди.
– Эртага текширамиз. Хотиржам бўлинг.
Монтэг туйнук олдида тураверди. Бирдан уйидаги ҳаво алмаштириш панжараси ва унинг ортига яширилган нарса ёдига тушди. Бирор ким у ерда нима борлигини билиб қолиб, бу ҳақда кўппакка “чақиб” қўйган бўлса-я!
Капитан Монтэгнинг ёнига келди ва унга савол нигоҳи билан қаради.
– Мен кўппак кечалари уясида ётиб нималар ҳақида ўйлашини тасаввур қилишга уриняпман, – деди Монтэг. – Бизни кўрганда унга чиндан ҳам жон кирармикин? Бу мени чўчитади.
– У ҳеч нарса ҳақида ўйламайди. Биз унинг бирор нима ҳақида ўйлашини истамаймиз.
– Афсус, – деди секин Монтэг. – Унга жойлаган ягона нарсамиз – таъқиб қилиш, тутиш ва ўлдириш. Уни бундан бўлак нарсага ўргата олмаслигимиз қандай шармандалик.
Капитан