дим тегеңә.
Соңыннан мин аның белән Нижнийда булдым. Алар театр белән килгәннәр иде. Бик күбесенә киемнәрне мин тектем. Минем тору Мәскәү Исмәгыйлендә булды (Иске Масра авылы бае). Габдулла Вятское Подворьеда торды. Уеннарын карарга чакырды. Байда эш бетмәде, мин бушый алмадым. Нижнийда бергә булганнан соң, бүтәнчә очраша алмадык. Революциядән соң Казанда Камил Мотыйгый белән күрешеп, һәр икесен искә алып серләштек. Мотыйгый да – күңелле кеше, үзе дә, хатыны да бик матур җырлыйлар иде. Тукай Габдулласы белән Уральскида нәрсәдәндер аралары бозылган иде, ләкин, очрашып сөйләшкәндә, бик якын итеп искә алды. Яшь вакыттагы танышларымны менә шулай тагын берәр мәртәбә очратырга туры килде.
Гатиятулла Шәрәфиев,
Арча районы, Куйбышев исемендәге колхоз члены, пенсионер.
Язып алынды: 29 гыйнвар, 1961 ел.
Язып алучы: Мөхәммәт Мәһдиев.
Галимҗан Ибраһимов Арча районында
1933 елның сентябрь ахырларында Казанда Татарстан колхозчы ударникларының съезды була. Татарстан совет язучылары союзы оештыру комитеты һәм съездны чакыру комиссиясе ударниклар съездына кунак итеп Кырымда дәваланып ятучы Галимҗан Ибраһимовны чакыралар. Съезддан соң язучы, Татарстанның күп кенә завод-фабрикаларында, колхозларында булып, хуҗалык һәм культура төзелеше белән таныша. Сәяхәттә аның белән шагыйрь Нур Баян да йөри. Маршрут буенча чиратта Арча районы да була. «Форд» машинасына утырып, Галимҗан Ибраһимов Арчага килә. Арча үзе бу вакытта инде шактый гына матур шәһәрчеккә әйләнгән булса да, урам юллары бик сикәлтәле була. ВКП(б)ның район комитетына барып керү белән, Галимҗан аганың райком секретаре белән сөйләшкән иң беренче темасы әнә шул Арча урамнарын рәткә салу турында бара. Соңыннан Галимҗан Ибраһимов нинди дә булса бер колхозга барып кайту турында теләк белдерә. Җыелышып, Кәче авылына китәләр. Биредә Галимҗан ага колхоз членнары: ударник Басыйров Галиәхмәт абзый, колхозның тимерчесе ударник Закиров Касыйм белән сөйләшә, аларның күпме хезмәт көне эшләүләре, күпме уңыш алырга мөмкинлекләре белән кызыксына. Тимерче Касыйм Закиров аңа үзенең бер генә айлык булса да курсларга барып кайту теләген белдерә. Сүзгә 16 партия члены һәм кандидатлары булган ячейка секретаре Әюпов кушыла. Галимҗан аганың партия ячейкасының эше турында сорашуына ул түбәндәгечә җавап бирә:
– Кышын кем кайда эшләү турында хәзер үк план төзелгән. Артык көчләрне завод-фабрикага бирәбез. Агротехника түгәрәге төзедек. Ат сарайлары эшлибез. Колхозчылар өчен кышын эш җитәрлек. Быел иң кимендә сыерсыз хуҗалыклардан 18 кеше сыерлы булачак. Колхозчылар шуңа күрә: «Колхоз безнеке, без колхозныкы», – диләр.
Бу вакытта Кәче колхозчылары 100 баш ат, 100 баш сыер сыярлык таш каралтылар төзиләр. Бу төзелешне карап, Галимҗан Ибраһимов:
– Колхозның атлар өчен эшләнә торган һәм эшләнгән ат, сыер абзарлары да элекке солдатлар казармасыннан әллә ничә өлеш чиста һәм пөхтә, – дигән.
Татарстанда берничә көн кунак булганнан соң, Ибраһимов яңадан Кырымга, үзенең