Абдуқаҳҳор Иброҳимов

Бизким ўзбеклар


Скачать книгу

сўзларимизда шу уммоннинг томчилари ифо-даланади, уммонимиз бемисл бўлгани учун ҳам сўзларимиз кўп, буни Навоий бобомиз ҳам исботлаб ўтганлар, шу боис биз миннатдор авлод вакили сифатида ул муҳтарам зотни тилга олиб ўтдик».

      Ўзбек халқининг маънавий, адабий ҳаётида ўрин эгаллаган адиблар кимлар? Элу юрт кимларни қадрлайди, кимларнинг ёзган асарларини севиб ўқийди, улар ташвиқ этган қайси ғоя ва фикрларни уқади? Бу ғоя ва фикрлар изҳоридан бадииятни қандай юксак баҳолайди? Бу саволлар ҳар биримизнинг қалбимиздан жой олган. Шукроналар қилайликки, таҳсинга сазовор фикрлар айтувчи ижодкорларимиз кўпгина. Аммо ҳар бирининг ўз ўрни бор, ўзига хос ижодий қиёфаси, маҳорати, маҳсулдорлиги бор. Ўзбекистон мустақилликка эришиб, бу диёрдаги халқлар ўз ҳаётини ўз анъанавий одат, удумлари асосида қурмоқ имкониятига эга бўлди. Ёзувчи Абдуқаҳҳор Иброҳимов ана шу даврдан бошлаб, миллий турмуш тарзи, миллий давлатчилик, республикамизнинг порлоқ истиқболи тўғрисидаги жиддий, долзарб масалаларни ёритишда иштирок этиб келмоқда.

      Ҳозирги вақтда Абдуқаҳҳор Иброҳимов обрўли ва машҳур ижодкорлардан бири сифатида танилган. У Ўзбекистон истиқлолини мустаҳкамлаш, истиқболини таъминлаш соҳасидаги жонбоз курашчилардандир. Унинг бу соҳадаги фаолияти ало ҳида тадқиқот мавзуи бўлмоғи аниқ. Ана шу самарали фао лиятнинг гўзал маҳсули Абдуқаҳҳор Иброҳимовнинг «Биз ким, ўзбеклар» китобидир.

      Муаллиф китобнинг биринчи бобини «Кўчманчи турмуш ва ўтроқ ҳаёт» деб атаган. Унда қадимий халқларнинг энг кўҳна даврлардаги турмуш тарзи тўғрисида сўз боради. Ёзувчи узоқ даврларга оид тарихий фактлардан ҳозирги замон воқеаларига кўприк ўрнатган. Ўзбек халқининг қадимий халк эканлиги ва унинг бой тарихини қизиқарли равишда баён қилган.

      «Бизким, ўзбеклар» китобининг мундарижаси шу қадар кенг қамровлики, унинг ҳар бир боби тўғрисида катта-катта мақолалар ёзса бўлади.

      Абдуқаҳҳор Иброҳимов ўз китобининг мавзуига боғлиқ равишда буюк ўзбек шоири Алишер Навоий тўғрисида ҳам сўз юритган. Гарчи бу сўз ёзувчи ифодасида бой бадиий бўёқларда берилган бўлса-да, том маънодаги илмий ҳақиқатни англатади:

      «Биз билган ва яшаб турган оламда Қуёш битта бўлганидек, ҳар бир миллат манглайида ўзининг Қуёши бўлади. У такрорланмайди ва сира сўнмайди. Алишер Навоий биз учун шундай Қуёшдир». Ана шундай бадиий фикр баёнидан кейин муаллиф Навоий етишиб чиққан тарихий шароит тўғрисида ҳикоя қилади: «У бўм-бўш саҳрода вужудга келган эмас. Бунга бой маданий ва маърифий замин, маънавий асос бор эди. Миллий давлатимиз мавжуд эди. Бу давлатда ўзбек тилига давлат мақоми бермоқ расмий сиёсат бўлган».

      Муаллиф Абдуқаҳҳор Иброҳимов Навоий ижодининг таъсири ва тарбияси остида бошқа қардош халқ лар арбобларининг етишиб чиққани тўғрисида қимматли маълумот берган.

      Яна бир жиддий масала – Бобур ва Шайбонийхон ўртасидаги муносабатларга ҳам Абдуқаҳҳор Иброҳимов яхши ечим топиб берган: «Тўғри, улар бир-бирларига мухолиф шахслардир. Лекин бу мухолифлик икки халқнинг