Ўткир Ҳошимов

Танланган асарлар: 1-жилд


Скачать книгу

эмас. Сиз бировга она, бировга опа, бировга сингил бўлишингиз керак.

      “У-чи, – деб ўйлади Муқаддам. – У шундоқлигини билармикан?” Алимардоннинг чиройли чеҳраси, чимирилган қошлари кўз ўнгига келди-ю, ҳам қўрқинчли, ҳам алланечук эркаловчи туйғулар ичида иккиланиб ўрнидан турди. Эшик олдига етганида негадир ўзининг ҳам ўша ёққа талпинаётганини сезиб, ҳаяжон ичида тутқични ушлади.

      – Айтинг, навбатдаги одам кирсин, – деб қолди доктор унинг кетидан.

      …Ёмғир ҳаммаёқни эзиб юборган эди. Қишлоқ жимиб қолган, пахса деворлар зах босиб кетган, ҳали кўмилмаган токлар эгри-бугри қизғиш гавдасини яширолмай, иймангандай осилиб ётарди. Чор-атрофда ёмғир аралаш намиққан хазон ҳиди гуркирарди.

      Муқаддам ўша таниш, пастак эшик тагига етганидан кейингина тез юрганини, юраги аллақандай қарама-қарши туйғуларга тўлиб-тошганини пайқаб қолди. Эшикни қия очиб, ҳовлига кирди-да, ерда ётган бир қарич ёнғоқ чўпини олиб, туфлисига ёпишган лойни сидириб туширди.

      Ҳовлидаги нарсалар деярли ўзгармабди. Фақат ёнғоқлар яп-яланғоч бўлиб қолибди. Шохларининг уч-учидаги битта-яримта япроқлар ёмирдан ивиган танини кўтаролмай ожиз силкинади. Молхона томидаги маккажўхорилар йиғиб олинибди, қамиш бўғотдан сизиб тушаётган йирик-йирик томчилар ора-чора ярақлайди.

      У девор тагидаги қуруқ йўлкадан уч-тўрт қадам юриб, тўхтаб қолди. Ичкаридан рубоб овози эшитилди. Аввалига ҳиссиз, эринчоқ тинғиллаб турди-ю, кейин бирдан жўшқин садоларда жаранглаб кетди. Муқаддам бир нафас қулоқ солиб, бу куйни аввал ҳеч қаерда эшитмаганини сезди. Ҳа, бу куй янги куй эди. Унда эндигина ердан бош кўтарган бойчечакларнинг нозик шивирлаши ҳам, тантанавор баҳор шалолалари ҳам, қуёшдай тиниқ туйғулар ҳам бор эди.

      Муқаддам беихтиёр жилмайди. “ўзи чаляпти”. У куй оғушида эркаланиб яна уч-тўрт қадам юрди. Энди дераза ёнига етганида куйга худди торларнинг ўзидай тиниқ бир овоз қўшилди. У қўшиқнинг биринчи сатрларини яхши англаб ололмади-ю, кейин аниқ эшита бошлади:

      …Яхши қол, эй дилбарим, дилда кадар, кетмакдаман,

      Ишқ аро энди ҳолим зеру забар кетмакдаман.

      На ишончу, на қувончу, на кўнгилдан очма гап,

      Барчасидан ушбу кун йўқдир самар, кетмакдаман!

      Овоз шу қадар тиниқ, дилрабо эдики, Муқаддам ҳаяжондан энтикиб кетганини сезди. Қўшиқ уни аллалар, ширин туйғуларга ғарқ этарди. У ёқасидан муздек сув қуюлиб кираётганини анчадан кейин сезди. Бўғотдан бир қулочча чиқариб қўйилган тарнов тагида тўхтаб қолганини билиб, дераза олдига яқинроқ борди. Ичкари қоронғироқ бўлгани учун Алимардоннинг юзини аниқ кўролмаса ҳам, унинг каравот ёнида тик турганча рубоб чалаётганини кўрди. У ўз куйидан ўзи маст эди, дераза томонга қайрилиб ҳам қарамасди.

      Мен қуёш юзлимга деб тун кечалар бердим юрак,

      Оқибат отганда тонг қондир жигар, кетмакдаман.

      Шунча кунлар ўтди, аммо сўрмадинг ҳолимни бир,

      Охирида ҳол сўраб келсанг магар, кетмакдаман.

      Муқаддам тўхтаб қололмади. Тез-тез юрди-да, йўлакдан ўтиб, эшикни очди. Алимардон уни кўриб, бир лаҳза