УРФОН ОТАЖОН

ДАВЛАТ


Скачать книгу

билан яна кєринадиган бєлиб їолди. Бунга эътибор бериб чєпон, узук іаїиїатан іаи шундай іусусиятга эгами ёки йєїлигини текшира бошлади ва іар гал узук кєзини кафти томонга айлантирганида у кєринмас бєлиб їолар, узук кєзини ташїарига айлантирганида – кєринадиган бєлар эди.

      Буни тушуниб, у шундай їилди-ки, подшоі іузурига юбориладиган хабарчилар їаторига киритилди. Подшоіга яїин бєлиб олиб эса, унинг хотинини йєлдан урди, малика билан биргаликда унга суиїасд уюштирди, єлдирди ва іоримиятни кєлига олди.

      Агар бундай узуклар иккита бєлганида – биттаси адолатли одам їєлида, бошїаси эса адолатсиз одам їєлида, у іолда, тахмин їилиш мумкин-ки, улардан іеч бири адолатли бєлиб їолиш ва бошїаларнинг мулкини тортиб олишдан єзини тийиб унга (єша мулкка – тарж.) їєл теккизмаслик учун унчалик їаттиї турмаган бєлар эдилар, гарчи унисининг іам бунисининг іам іеч хавфсирамай бозор майдонидаги іар їандай нарсани олишга, уйларга бостириб киришга ва хоілаган одамлари билан йиўилишга, єлдириш, їамоїдан хоілаган одамини озод їилишга – умуман одамлар орасида єзини худди худодай тутишга имкониятлари бєлсада. Бу йєсинда иш тутиб, узукларнинг эгалари бир-бирларидан іеч іам фарї їилмасдилар: уларнинг иккалалари іам бир (хил адолатсиз) иш їилган бєлардилар. Іеч ким єз ихтиёри билан адолатли бєлмаслигига, фаїатгина мажбур їилиш орїали адолатли бєлишига энг кучли далил, исбот деб мана шуни тан олиш зарур, токи, іар бир одам адолатни єзи єзича (адолат сифатида – тарж.) яхшилик деб іисобламас экан, у їаерда адолатсизлик їилаолса, худди шундай їилади. Зеро, іар їандай одам кєнглида адолатга їараганда адолатсизликни кєпрої фойдали деб іисоблайди ва ким бундай нуїтаи назарни іимоя їилса, єша, унинг фикрини тєўри дейди. Агар бундай іокимиятга эга бєлиб олган одам їачондир адолатсиз иш їилишни хоіламаса ва єзганинг мулкига їєл теккизмаса, буни сезган іамма одамларга у жуда іам ожиз ва бефаросат бєлиб туюлади, гарчи одамлар – єзлари жабр чекиб їолишлари мумкинлиги хавфи остида уни бир-бирлари іузурларида ёлўондан маїтай бошласалар іам. Тєўриси шу.

      Биз сєз юритаётган одамларнинг іаёт тарзини баіолашга келсак, биз буни фаїат энг адолатли одам билан энг адолатсиз одамни таїїослаганимиздагина тєўри фикр юритишимиз мумкин, акс іолда – йєї (тєўри фикр юрита олмаймиз).

      Бу таїїослаш нимадан иборат бєлади? Мана бундан: адолатсиз одамдан адолатсизликнинг биронта іам хислати адолатлидан эса – адолатнинг биронта хислати олиб ташланмайди, шундай їилиб, униси іам, буниси іам бизда єз адолатлари билан мукаммал іолатга келтириладилар. Шундай їилиб, аввало адолатсиз одам моіир усталар сингари иш тутсин: маіоратли дарўа ёки шифокор єзининг ишида нима мумкин, нима номумкинлигини билади – бирини амалга оширишга їєл уради, бири їєл урмайди іам: бунинг устига у єзининг тасодифий хатосини тузата олади іам. Адолатсиз одамда – у шундай бєлиш ниятида бєлгандан кейин – унинг адолатсиз ишларидаги энг яхши усул енг ичида иш юритишдир. Агар