ki…”
“Ne düşünüyordun?”
“Kümesin nizamını bozmak olmayacak!”
“Ne demek bu?” diye hayretle yüzüme baktı. İzah ettim:
“Bir horoz lazım anne! Tavuklar işte bir aydır yumurtayı kesti. Şu rezalete bakın, yatalak gibi uzanmışlar. Hepsinin gözü bahçe kapısında… Yemden başka bir şey bilmiyorlar.”
Annem:
“Pekâlâ! Babana söyler, aldırırız bir tane.” dedi. “Ama üşüyeceksin. Çabuk haydi içeri gir, üstüne bir şey al.”
Üstüme bir şey almak mı? Heyhat, hararetten yanıyor, tutuşuyordum. Sabahki kâbus beni ateş içinde bırakmıştı. Hâlâ, evet saçlarımın dibi, alnım ter taneleriyle sırılsıklamdı. Balkondan içeri girdim. Yukarı giderken kendimi tutamadım. Anneme döndüm:
“Yalnız kümesin nizamını deðil, başka nizamları da bozmamalı!” dedim. Annem anlamadı. Yüzüme dikkatli dikkatli baktı.
“Dünyanın nizamını da bozmaya gelmez…” diye bir kahkaha attım. Yukarı kaçtım. Şüphesiz ne demek istediðimi anladı. Şüphesiz arkamdan “Deli kız! Deli kız!” diye gülümsedi.
Şüphesiz ince uzun kaşlarını yukarı kaldırarak ukalalık edeceði zamanlarda yaptıðı gibi yavaş yavaş başını salladı! Evet, dünyanın nizamını bozmaya gelmeyecek. Yani… Yani işte… Horozsuz kümes mezarlıða benziyor vesselam!
NEZLE
Tek atlı arabasının pufla, ipek şiltesine uzanmış; kuş tüyünden, iri, pembe yastıklara dayanmış, gözleri açık uyur gibi duran Masume Hanım yoldan yaya geçenleri hiç görmüyordu. Ufuktan kırk elli mızrak boyu yükselmiş yakıcı güneşin, beyaz keten tenteden süzülen ince, görünmez huzmeleri, sık kıvırcık kirpiklerini, kavuniçi başörtüsünün altın pullarını, erguvani yeldirmesinin hareli kıvrıntılarını yaldızlıyor; arabanın mavi ipek perdelerini hiçbir rüzgâr kımıldatmıyordu. Bugün Hıdrellez’di… Bütün halk Çırpıcı Çayırı’na akıyordu. Sucular, şerbetçiler, yemişçiler, kâðıt helvacılar, harrupçular, oyuncakçılar, gazinocular, macuncular, simitçiler, şekerciler… Daha birçok ayak satıcısı, yolun fesli, takkeli, sarıklı, şapkalı, arakiyeli, yeldirmeli, kavuklu, çarşaflı alaca kalabalıðına karışmış, baðırarak, alışveriş ederek yürüyordu. Gök bulutsuzdu. Hava o kadar sıcak, o kadar sıcaktı ki… Yorulan irili ufaklı külhanbeyleri dinlenmek için kenarda hendeklerin üstüne baðdaş kurmuşlar, yazma mendilleriyle terlerini siliyorlar; geçenlerin arasından tanıdıklarına hep bir aðızdan:
“Uç baba torik!” diye baðırıyorlardı.
Masume Hanım’ın arabasını çeken yaðız at, denizden çıkmış gibi sırılsıklamdı. Yelesinden, dizlerinden, kuyruðunun ucundan sular damlıyor, sırtından açık mavi bir duman tabakası kalkıyordu. Zavallı hayvan bir saattir üç yüz okkadan fazla bir yükü sürüklüyordu. Dizginleri kullanan Himmet, çam yarması bir Anadolu uşaðıydı. Dik yokuşlarda bile –ata yardım için– bir dakikacık bile inmiyor, habire kamçıyı yapıştırıyor, yanından geçen çift atlı, narin, hafif faytonlarla yarışa kalkıyordu. Hele aðırlıðıyla yayları birbirine yapıştırarak hiç elastikiyetlerini bırakmayan Masume Hanım, Himmet’in ikisi kadardı. Şişman deðildi. Fakat o derece iri idi ki… Kafdaðı’nın arkasından insanların içine gezmeye gelmiş, bir dev padişahının kızı sanılacaktı. Bununla beraber ablak yüzü çok renkli, çok güzeldi. Al yanaklarından, kırmızı küçük dudaklarından sıhhat taşıyor, büyük siyah gözlerinde alevli kıvılcımlar parlıyordu. Çırpıcı Çayırı’nın daimî seyircileri onu iyice tanırlardı. Daha arabasının yaðız atını, mavi perdelerini uzaktan görür görmez:
“Hişt ulan! ‘Ay dede’ geliyor!” diye birbirlerini dürterler, seyretmeye hazırlanırlar; soðuk, tatsız, münasebetsiz laflar atarlardı. Bugün sıcaðın tesirinden mi, Hıdrellez’den mi her nedense, seyirciler arsızlık için çayıra varmasını beklemediler. Daha yolda tacize başladılar:
“Ah anam, yıkıl da altında kalayım!”
“Karnıma bas da canım aðzımdan ‘ah’ diye çıksın…”
“Kaymak mısın, mübarek!”
“Bakayım da hiç olmazsa gözüm doysun!”
“Muşamba deðil, sana can fener, can fener…”
“Uç baba torik!”
İlah, ilah…
Masume Hanım, her vakit kendini hiddetlendiren, yüzünü buruşturan bu münasebetsizliklerin hiçbirini duymuyordu. Bugün ruhunda bir keder vardı. Gizli, derin, teselli kabul etmez bir matem canını sıkıyordu. Çünkü, işte, bu Hıdrellez otuz dokuz yaşına girmiş bulunuyordu. Tam on seneden beri duldu. Ömrü bir rüya gibi geçiyor; günler, haftalar, aylar, yıllar bir saniye kadar hüküm sürmüyordu. Zengindi. On sene evvel ölen ihtiyar, inmeli kocasından Edirnekapısı’nda koca bir konak, birçok mal, bir han, iki hamam kalmıştı. Ah, işte on senedir tekrar varacak, boyu boyuna uyar, hotozu hotozuna uygun bir adam bulamamıştı. Kendini isteyenler hep cılız, sıska, ihtiyar, bunak adamlardı. O, genç, dinç, kendisi kadar kuvvetli bir koca istiyordu.
Bu, vardıðı zaman canlı bir ölüye benzeyen eski kocasının daha saðlıðında uzun uzadıya kurduðu bir emel, bir arzuydu. Bu, onun en samimi, en azgın bir mefkûresiydi. Amma böyle bir bey, bir efendi çıkmıyordu. Üç bin şu kadar gün kısmetini bekledi. Adaklar adadı. Bakıcılara, niyet kuyularına, Tezveren Dede’ye gitti. İstediði bir türlü gelmiyordu.
Araba birdenbire sarsıldı. Masume Hanım daldıðı hülyalardan uyandı. Etrafına bakındı. Yolun üzerindeki bir sel yarıðını geçmişlerdi. Himmet, atı kırbaçlıyor, alabildiðine:
“Deh, deh…” diye baðırıyordu.
Bu ne kalabalıktı, Yarabbi! Kadın, erkek, çoluk çocuk, redingotlu, latalı, atlı, arabalı, hatta bisikletli bir sürü! İðne atılsa yere düşmeyecek… Laternaların, zurnaların, gırnataların, çifte naraların, çið sarı basmadanşalvarlı, göbek atan, hampur çeken çingene karılarının uðultusu bütün bütün yüreðini sıktı:
“Himmet! Çırpıcı’ya deðil, Çıfıt Burgaz’a sür!” dedi.
Saða giden bir yola saptılar. Tarlalar yemyeşildi. Ufkun nihayetinde aðaçlıklar görünüyordu. Ana caddeden uzaklaştıkça yolun gürültüsü azalıyor, hafif bir uðultu hâlini alıyor, tarla kuşlarının cıvıltısı işitiliyordu. Yakmadan kavuran bu ilkbahar harareti Masume Hanım’a fena tesir etti. Bütün vücudundaki kanlar altüst olmuş; taşmak istiyor, kulakları çınlıyor, gözlerinin önünde kırmızı kırmızı, menekşe renginde noktalar dolaşıyordu. Evet, otuz dokuz yaşında idi… Böyle kukumav gibi, yapayalnız yaşadıktan sonra paranın, rahatın, malın, mülkün ne ehemmiyeti vardı? Kısmetini bekleye bekleye nihayet ihtiyarlamayacak, şimdi kalbini böyle şiddetle çarptıran bu tatlı ateş, bu arzu, bu heves sönmeyecek miydi? Daha kısmetini ne kadar bekleyecekti? İşte ta on sene… Artık böyle kısmetini bekleyeceðine… İçinden:
“Kendim arasam…” dedi.
Arabayı tekrar Çırpıcı’ya çevirmeyi düşündü. İri, kuvvetli, genç, dinç bir adam bulacaktı. Allah’ın emriyle, Peygamber’in kavliyle… “Varsın bey, efendi olmasın!” dedi. Omzunu silkti. Gözlerini güneşin altında parlayan tarlalardan geçirdi. Himmet’e:
“Çırpıcı’ya