ў соты раз: навошта, навошта ты гэта зрабіла? Няўжо для цябе былі важнейшымі гэтыя грошы?
Не ведаю… Я адмовіўся ад іх цяпер і ні пра што не шкадую. Ні пра што, акрамя мінулага, якое не стала для нас ні цяперашнім, ні будучым.
Я думаю пра гэта. Ува мне няма нянавісці, зразумей, але і дараваць табе я пакуль не магу. Павінна адбыцца нешта, каб я змог дараваць табе. А пакуль ноч. Зусім іншая ноч. І я…
– Эй, сусед, ты жывы?
Я прачынаюся. Павольнапавольна, як далёкае сонца на світанні.
Я прачынаюся. Трасу галавой, з цяжкасцю расплюшчваючы вочы. У твар мне патыхае цыгарэтным дымам. Гэта мой сусед – патолагаанатам, курыць у акне побач. Я адкрываю рот і глытаю порцыю дыму. Гэта вяртае мне свядомасць. Ён кідае мне цыгарэту – я лаўлю, як у цырку – вуснамі. Спрасоння доўга шаруджу па кішэнях. Запальнічка. Вось яна. Нарэшце я прыкурваю цыгарэту.
– Лягчэй?
– Угу, – адказваю я нешта не зусім зразумелае.
– Заснуў на падваконні? Што ж, гэта ўсё роўна лепш, чым у нашай канторы, – філасофствуе гэты служка моргу.
– Шкодная рэч, – адказваю я.
– Што? Цыгарэта? – здзіўляецца ён.
– Не. Філасофія. Раніцай і на галодны страўнік.
– Гэта праўда, – згаджаецца ён. – Але чалавек так створаны. Пакуль жывы.
– З нябожчыкамі не пагаворыш, – згаджаюся і я. – Ты з імі яшчэ не крануўся розумам?
– Звычка, – адказвае ён. – Звычка рухае ўсім, і людзі прывыкаюць да ўсяго: жыць разам, калі закончылася каханне; працаваць, хаця надакучыла; хадзіць у магазін, калі не хочацца, але нешта трэба есці; гаварыць бязглуздзіцу, таму што так прынята – гаварыць, а не маўчаць… Звычка. А хочацца чагосьці іншага, як у кіно.
– Ты хочаш у кіно?
– Так, – сур’ёзна пацвярджае ён.
Я ўсміхаюся, і шалёная ідэя прыходзіць мне ў галаву.
– Хочаш у кіно? Пайшлі – гэта я табе магу арганізаваць. У мяне сёння масоўка ў дзве.
Я гавару і заўважаю, як яго рабы твар расплываецца ва ўдзячнай усмешцы.
– Слухай, гэта ж добры падарунак да дня нараджэння. Тое, што трэба!
– У цябе сёння дзень нараджэння?
– Так. Таму я так рана і падняўся. Звычка дзяцінства: чакаеш гэты дзень, лічыш гадзіны. І вось яна, раніца. Раніца твайго дня нараджэння. Тут заступае аркестр! – смяецца ён.
– Тум-туру-рум! – падхопліваю я. – Віншую! Дарэчы, колькі табе?
– Трыццаць два. Яшчэ адзін год памёр.
– Памёр… Цікавае азначэнне. І як гэта цябе ўгараздзіла звязацца са смерцю?
Ён смяецца. Відаць, нябожчыкі на яго ўжо не дзейнічаюць.
– Прыходзь на пельмені,– адсмяяўшыся, кліча ён.
– Вельмі дарэчы, – адказваю я, успамінаючы свой пусты кашалёк і такі ж пусты халадзільнік.
Але спачатку мне трэба паглядзець на яе – маю мару. Я не забыўся пра яе. І яна ўсю ноч чакала мяне.
У пераціснутым ад хвалявання горле – горкая сухасць. Сэрца, падазраючы нешта, пачынае біцца мацней.
І я моўчкі падыходжу да яе.
…Стары рыбак перад прыгажуняй лодкай. Карціна. Гэта ўсяго