nie die vyf minute bly om die “oproep” legitimiteit te gee nie, paniek en walging en naarheid en engtevrees, alles in een.
Maar ek het genoeg beheer teruggekry, suiwer oorlewingsdrang, en toe is ek uit, verby die ontvangstoonbank, die nag in.
Griessel maak ’n nota in die kantlyn. Hy sal moet opvolg met die Sandton-stasie se speurders.
My grootste vrees in die huurmotor en op die vliegtuig was dat iemand die sweet sou sien, die walging, die trauma, dalk bloed- en breinweefsel iewers op ’n kledingstuk.
Onnodige vrees.
Het ek maar geweet wat by die huis sou wag.
Haar brief was op die videomasjien geplak. Ek het dit gelees en in die badkamer gaan opgooi. Weer gelees. Weer opgegooi, vliegtuigkos, tot ek leeg was. En toe die video teruggespeel, weer gekyk, net soos ek beplan het, want ek moes my deel van die plan volvoer, vir selfbeskerming, vir oorlewing.
Die oproep het eers die volgende middag uit Johannesburg gekom. Ek het opgevlieg, die speurder na die lykshuis vergesel, twee dae lank vrae beantwoord, tot hulle my laat gaan het. Ek het nie nodig gehad om die skok en ontsteltenis na te boots nie.
Dit het twee maande geneem om tot die besluit te kom dat ek nie meer wil leef nie. Nie net oor Louwna se brief (hierby aangeheg) nie. Daar is die beeld van die kopskote. En die vernedering.
Dit is onderteken deur Quartus Lombaard, in ’n klein, pynlik netjiese handskrif.
Griessel neem die ander fotostaat, die oorspronklike op dun, blou skryfblokpapier, blou ink, vloeiende skrif met flambojante krulle en draaie. Die bewing van sy hande nou sterker.
Liewe Quartus
Ek wens ek kan jou gesig sien wanneer jy hierdie woorde lees.
Ek is seker dit sal jou uit die dwaal skok waarin jy die afgelope twee jaar of wat verval het. Ek was in ’n stadium kwaad vir jou daaroor, ek kon nie verstaan waarom jy so belang in my en in die lewe verloor het nie, maar hierdie brief is nie bedoel om ’n saniksessie te wees nie. Jy weet ek het nog nooit gekerm nie – nie toe jy so hard gewerk het nie en ook nie toe jy, na al jou sukses, stelselmatig in jou kamerjas ingekruip het nie.
Laat ek jou vertel wat alles met my gebeur het: Agtien maande gelede het ek vir Jenny ontmoet, toevallig, soos al die goeie dinge in die lewe gebeur. Een van die mense in my Johannesburg-kantoor was in ’n privaat hospitaal opgeneem en ek het vir haar gaan kuier terwyl ek in Johannesburg was. Jenny was die matrone van die saal by wie ek gaan hoor het hoe ernstig my personeellid se toestand was.
Daardie eerste gesels was byna niksseggend – ek kon skaars onthou dat sy ’n atletiese, natuurlike rooikop was (met groot borste, moet ek om jou onthalwe byvoeg – jy was, toe jy nog gelééf het, ’n uitgesproke borste-man) toe sy my twee dae later bel. Sy wou gaan koffie drink. Ek het gedink sy wou oor my werknemer se siekte gesels, maar toe ek haar aan die einde van die heerlike gesprek daaroor vra, het sy net gelag en gesê: “Oh, no, it’s just because you are a delightful creature.”
Sy het my, haar delightful creature, met meer behendigheid verlei as wat ’n man ooit sou kon. Teen die tyd dat ek haar seksuele voorkeur gesnap het, was dit amper te laat. Ons vriendskap was toe al vir my ’n oase. Nee, meer, ’n helder lig wat die skemerte van my huwelik met jou verdryf het. Tog het ek op die grens geweifel, meer as ’n maand, want ek is ’n goeie Afrikanermeisie en ons kerk se mense doen dit nie.
Nuuskierigheid en Jenny se meesterlike geduld en deernis het eindelik die deurslag gegee. (Die meeste aande wat jy Johannesburg toe gebel het, was sy in my kamer, was ons al besig met die voorspel tot die goddelike seks wat deur die nag sou volg.)
“Fok,” sê Bennie Griessel.
En toe kry ek jou gedetailleerde moordplan in die immer geslote laai van jou lessenaar.
“Jissis,” sê hy en sit die papiere voor hom neer, staan op, loop halfpad deur toe, steek vas, kom terug, sit weer, lees verder.
Ek weet nie hoe toevallig dit was nie. Ek het jou ’n paar keer die laai sorgvuldig sien sluit, kort nadat ek by die huis gekom het. Dit was asof jy enersyds daarop gefokus het, andersyds asof jy die aandag daarvan wou weglei. Ek was nou en dan daarvan bewus dat iets met jou aan die gebeur was, jy het weer ’n sekere intensiteit gehad, maar dit was so anders as in die ou dae, dit was inwaarts gerig. Miskien was dit iets in my onderbewussyn wat die stukke van die legkaart bymekaar gesit het, maar toe ek een Vrydagoggend by die huis aankom en jy is nie daar nie (seker iewers navorsing gedoen vir jou perfekte moord), het ek die sleutel gaan soek. Dit eindelik in jou kamerjas se sak gekry.
Jou dokument was vir my ’n openbaring. Ek wou jou te lyf gaan, ek wou die polisie bel, ’n prokureur gaan sien, jou konfronteer, maar terselfdertyd was daar die moontlikhede wat dié kennis oopgemaak het.
Die res, danksy jou deeglikheid om selfs datums vas te pen, was Jenny se idee.
Wanneer jy môreoggend gebel word om “my” lyk te gaan uitken, sou ek jou sterk aanraai om presies dit te doen. Dit sal natuurlik nie ek wees nie. Jenny het my “dubbelganger” bekom, ’n armsalige, dwelmdeurdrenkte vrou wat in en uit die hospitaal is, sonder naasbestaandes. Ons het groot moeite gehad om haar hare soos myne te sny en haar in die hotelkamer te kry, maar daar is niks wat sy nie vir ’n bietjie heroïen sal doen nie. Daarom, as die polisie jou vra of ek ’n “gewoonte” gehad het, sal dit help as jy positief antwoord – die outopsie behoort dit aan die lig te bring.
Ek hoef seker nie vir jou te sê dat jy nie ’n keuse het nie. Ek het steeds die afskrif en ons het die pistool uit die asblik gehaal minute nadat jy dit daarin geplaas het.
Al wat ek vra, Quartus, is ’n vreedsame afsterwe. “Jenny” is nie my minnares se regte naam nie. En miskien is sy nie ’n rooikop nie (maar die borste is die waarheid, ek noem dit net om jou lewe te versuur – ek verstaan nou waarom jy so erg is oor borste). Leef jou sieklike lewe en gun my dit om ’n vreugdevolle een te hê.
Berus daarby dat jy die perfekte moord gepleeg het.
Vriendelike groete
Louwna
Bennie Griessel leun terug in sy stoel, die dranklus vergete, hy lag kortaf, sy kop werk, dan snap hy ’n klomp dinge, staan op, loop na senior superintendent Mat Joubert se kantoor.
Die bevelvoerder van die SAPD se Provinsiale Taakspan sit agter sy lessenaar, besig met administrasie, soos gewoonlik.
“Die fokker het nie selfmoord gepleeg nie,” sê Griessel. Joubert kyk op, gesteurd, maar Griessel ignoreer dit, sy geesdrif groot.
“Dit het my die hele tyd gepla. Wie pleeg selfmoord deur die see in te stap en jou klere en twee dokumente op die strand te los? Wie? Iemand wat weet ons kan deesdae ’n lyk uitken, al kry ons net ’n velletjie. Lombaard is iewers, springlewendig en gesond.”
Joubert reageer stadig, nadenkend. “Hoekom, Bennie? Hoekom al die moeite doen?”
“Want hy wil sy tweede perfekte moord pleeg. Moorde, dink ek, want daar is twee vroue wat hy vrek om weg te blaas.”
Nawoord
Sommige storie-idees is geskik vir romans, ander weer vir kortverhale – terwyl sommige in geen vorm wil inpas nie, dikwels tot ’n skrywer se groot frustrasie.
Maar omdat die langer vorm my brood en botter is, bemoei ek my meestal met die verhaalkonsepte wat in ’n roman kan werk. Daarom dat ek geen werkbare idee gehad het nie toe my vriend en mede-spanningskrywer François Bloemhof in 2001 ’n e-pos aanstuur waarin hy vra vir ’n bydrae tot ’n bundel kortverhale (wat in 2002 onder sy redakteurskap as Donker veld verskyn het).
Ek was boonop in daardie stadium druk besig om Proteus te skryf, en moes eers lank en diep dink voor ek by iets met potensiaal kon uitkom. En die een ding wat in my kop bly vassteek het, was ’n titel – “Die perfekte moord”. Van daar het ek met groot moeite die verhaalgegewe ontwikkel. Hierdie oorsprong is vir my redelik uniek, want die naam van ’n boek of verhaal kom gewoonlik eers wanneer ek verby die halfpadmerk geskryf