dikwels oor die kole gehaal omdat sy haar so doelbewus afsonder en die lewe toelaat om by haar verby te gaan. Maar na die verlies van haar man en kindjie het sy reeds geweet dat sy haar nooit weer by jong mense sal kan inpas nie.
Net Kobus Liebenberg, die plaaslike apteker, het hom nie deur haar afsydigheid laat afskrik nie. Hy besoek haar nog steeds een keer per week, al weet hy dat hy vergeefs droom oor ’n toekoms saam met haar. Hy verstaan haar afsydigheid nie aldag nie, maar hy kan raai dat ’n man daarvoor verantwoordelik is.
Die volgende drie jaar gaan dit soms moeilik op kantoor, want oubaas Meiring is ’n hartlyer wat na elke aanval weke lank in die bed moet bly. Op hierdie manier het Tina geleer om soms eie oordeel te gebruik. Gelukkig is sy vertroud met al die afdelings van die fabriek, die bestellings en ander korrespondensie, dus kan sy die fort in die oubaas se afwesigheid redelik goed hou.
Oubaas Meiring het al dikwels die feit betreur dat hy en sy vrou nooit kinders gehad het nie. Selfs ’n skoonseun, het hy dikwels gesê, sou hy verwelkom het, solank die man net sy plek hier in die fabriek kon vol staan.
Waar Tina in die aandskemering op haar private balkon staan en kyk na die golwe wat hulle ’n entjie van die woonstelgebou af teen die rotse te pletter loop, flits baie dinge deur haar gedagtes.
Haar gedagtes kring nou om Renier. Sy wonder of hy weer getroud is, waar hy woon en hoeveel kinders hulle het. Nou, na byna tien jaar, kan sy aan hom dink sonder om trane te stort. Sy het hom nog steeds lief en sy verlang nog dikwels na hom, maar die jare het berusting gebring. Ook die verlies van haar kindjie laat haar nie meer bitter trane stort nie, al verlang sy nog dikwels na hom en al lê sy baie nagte en wonder of sy pleegouers darem lief en goed vir hom is.
Ja, die jare het in ’n mate berusting gebring, maar die lewe het sy stempel op haar gelaat en haar ook laat verleer om te glimlag.
Tina is so diep ingedagte dat sy nie eens die koue van hierdie winteraand voel nie. Sy dink aan die verlede en aan die jare wat so stil by haar verby gegaan het. Oubaas Meiring het vandag gesê dat sy die bekwaamste sekretaresse is wat nog ooit vir hom gewerk het, maar dit is ook al wat sy bereik het – om ’n goeie sekretaresse te wees.
Die afgelope agt jaar het maar min tot die legkaart van my lewe bygedra, dink sy. Dit sal by voltooiing inderdaad ’n oninteressante prentjie wees.
Sy draai om en stap binnetoe. Dis eers toe sy die deur agter haar toemaak dat sy agterkom hoe koud haar hande is.
Dankie tog, oor vier dae begin my verlof, dink sy en ril van die koue. In die Laeveld sal dit hopelik warmer wees. Gelukkig dat tante Louise my plaas toe genooi het, anders sou ek die hele drie weke van my verlof tuis moes bly. Ek kon dit nog nooit bekostig om met vakansie te gaan nie. Maar hierdie keer is dit anders, want daar sal geen hotelkoste wees nie, slegs my reiskoste per trein.
Tina gaan bad en trek haar kamerjas aan. Sy is net besig om vir haar tee te maak toe iemand aan haar voordeur klop. Vinnig skakel sy die ketel af en gaan maak die deur oop. Dit is Walter en sy gelaat lyk strak en somber.
“Ek is jammer as ek jou gesteur het, Tina,” maak hy dadelik verskoning.
“Toemaar, jy het my nie gesteur nie. Kom gerus binne, Walter,” nooi sy bedaard. “Sal jy ’n koppie tee drink?” vra sy terwyl hulle na die sitkamer toe stap.
“Nee, niks vir my nie, dankie. Ek is ’n bietjie haastig.” Hy bly in die middel van die sitkamer staan en vervolg haastig: “Dokter Marais het my vroeër gebel. Ek vrees oubaas Meiring het vanaand aan ’n hartaanval beswyk. Ek kom juis nou van sy huis af.”
Tina kyk hom geskok aan. “Ek . . . ek kan dit byna nie glo nie, Walter. Hy het vandag so goed gelyk. Weet jy, hy het my selfs gekomplimenteer met my werk, gesê dat ek die bekwaamste sekretaresse is wat nog ooit vir hom gewerk het. Dis . . . dis skokkend dat hy so . . . so skielik oorlede is. Sy vrou is natuurlik baie hartseer. Sy was altyd so besorg oor hom.”
“Ja, sy was hartseer, maar nie troosteloos nie,” antwoord Walter. “Sy was voorbereid op hierdie ding wat vanaand plaasgevind het. Trouens, dokter Marais het die oubaas twee jaar gelede al gewaarsku om rustiger te lewe.”
Tina kyk Walter afgetrokke aan.
“Ek wonder wat sy vrou met die fabriek gaan doen,” sê sy half ingedagte.
“Sy het niks gesê nie, maar ek vermoed dat sy die prokureur opdrag sal gee om alles te verkoop, want na die begrafnis gaan sy glo by haar suster in Durban woon.”
Daar is ’n bekommerde frons tussen haar wenkbroue toe sy sê: “Ek hoop die nuwe eienaar is net so ’n aangename mens soos die oubaas, anders gaan ek en jy baie swaar lewe, Walter, veral ek wat heeldag saam met hom moet werk.”
“Nee wat, jy moenie bekommerd wees nie, Tina,” stel Walter haar dadelik gerus. “Jy het nou wel verleer om te glimlag, maar geen werkgewer, wie hy ook al is, sal met jou werk kan fout vind nie. Die man sal ver moet soek om weer so ’n bekwame sekretaresse soos jy te vind, dit verseker ek jou. Die oubaas het altyd met lof van jou gepraat.”
“Dankie, Walter,” sê sy met ’n verwese glimlaggie. “Ek hoop maar net ons nuwe werkgewer dink ook so, want glo my, ek voel ellendig senuweeagtig as ek daaraan dink dat ek vir ’n vreemde man moet werk, ’n man met ander maniere, ’n ander sienswyse . . . Ek vrees ek sal nog eers aan die gedagte gewoond moet raak. Ek hoop net hy is nie ’n ou suurknol met ’n skerp tong nie.”
Walter begin saggies lag.
“Geen man met so ’n oulike sekretaresse sal lank suur kan bly nie, kleinsus,” terg hy goedig. “Nee wat, as hy nie met jou oor die weg kan kom nie, sal hy met geen mens op aarde oor die weg kom nie.”
Tina dink ’n rukkie na oor die oubaas se skielike afsterwe en sê dan weer: “Wat nou van my verlof, Walter? My plek is reeds op die trein bespreek vir Saterdagaand.”
“Die oubaas se afsterwe verander niks aan ons roetine nie, ou kindjie. Jy neem dus jou verlof soos dit gereël is.” Hy kyk haar ’n rukkie stil aan en sê dan weer: “Ian gaan baie na jou verlang, Tina.”
“Dis waar, ek sal ook baie na hom verlang, Walter. Hy het die afgelope agt jaar baie diep in my hart gekruip. Julle kan hom gerus toelaat om Vrydagaand by my te kom slaap.”
“Goed, ons sal so maak. ’n Kuiertjie by jou is vir hom gewoonlik soos ’n vakansie. In elk geval, ek sal nou weer moet gaan . . . Nag, Tina!”
“Nag, Walter!”
Sy sluit die voordeur en gaan maak vir haar ’n koppie tee. Hiermee stap sy na die sitkamer, skakel die verwarmer aan en trek vir haar ’n stoel nader. Die oubaas se afsterwe het haar heeltemal ontwrig. Sy weet dat sy vanaand nie gou aan die slaap sal raak nie.
Terwyl sy haar tee drink, wonder sy of die nuwe eienaar ook nuwe reëls en regulasies sal instel of straks veranderinge in die kantoor gaan aanbring. Sy hoop nie so nie, want almal is gewoond aan die oubaas se manier van dinge doen.
Dit is byna elfuur toe Tina eindelik aanstaltes maak om te gaan slaap, maar haar kommer oor die Unika-staalfabriek se nuwe eienaar hou haar nog lank wakker.
Tina is die volgende dag so besig op kantoor dat sy nie eens tyd kry om haar bedenkinge oor hul moontlike nuwe werkgewer teenoor Walter te lug nie. Na die middagete word daar onder die personeel geld ingesamel vir ’n krans, en dan moet sy weer ’n kennisgewing opstel om die personeel van die begrafnisdag in kennis te stel. Sy voel skoon pootuit toe sy die middag huis toe gaan.
“Hallo, tannie Tina!” groet Ian haar toe sy die hoek van hul straat bereik.
“Hallo, grootman!” Sy buk oor en soen hom op die koue lippies wat hy na haar uithou.
“Hoekom gaan jy weg, tannie Tina?” vra hy en plaas sy een handjie vertroulik in hare. “Pappa sê jy gaan Saterdag weg.”
Sy sien die teleurstelling in sy donkerblou oë en gee sy handjie ’n bemoedigende drukkie.
“Ek gaan nie vir goed weg nie, ou grootman, ek sal net negentien dae weg wees, en jy kom buitendien Vrydagaand by