Hy knik woordeloos met sy blonde koppie, maar die hartseer in sy blou oë spreek boekdele. Tina trek hom in die kring van haar arms en soen hom op sy sagte lippies.
“Jy moenie hartseer voel nie, Iantjie,” paai sy sag. “Ek is een van die dae weer tuis, dan gaan hou ons lekker piekniek langs die strand en ons vang vis daar van die swart rotse af. Onthou jy nog die dag toe jy amper met klere en al in die see geval het?”
Hy begin heerlik lag.
Tina doen alles in haar vermoë om Ian in ’n vrolike luim te hou. Na die ontbyt help hy haar met die skottelgoed, en dan ruim hulle die woonstel op.
Die dag verloop gesellig. Maar toe Walter en Santi by die woonstel opdaag om Tina na die stasie toe te neem, voel Ian weer dadelik neerslagtig. Toe hy Tina op die stasie groet, kan sy merk dat hy baie na aan trane is. Hy veg hard teen sy trane, maar sy stem is baie dun en bewerig toe hy sê: “Jy moet weer terugkom, tannie Tina!”
“Ek sal, my skat,” verseker sy hom, nou self effens bewoë. “Ek is een van die dae weer tuis.”
Sy soen hom twee keer, klim in die trein en waai vir hulle toe die lang passasierstrein met ’n gefluit uit die stasie stoom. Lank nadat die trein uit Groenbaai vertrek het, sien Tina nog steeds Ian se ongelukkige gesiggie voor haar.
Die treinreis is lank en vermoeiend. Toe Tina eindelik op Naboomspruit se stasie afklim, word sy deur ’n ontsettende hoofpyn geteister. Gelukkig wag tante Louise reeds vir haar op die perron en kan hulle dadelik na Bergrivier, haar plaas, vertrek.
“Nou, wat het tante laat besluit om op ’n plaas te kom woon?” vra Tina toe hulle deur die groot hek ry.
“Tina-kind,” sê sy met ’n stadige glimlaggie, “na jou oom At se dood het ek so eensaam gevoel dat ek besluit het om in die vreemde te gaan reis, maar ’n mens word daarvan ook moeg. Met my tuiskoms het ek by my ongetroude suster gaan woon. Twee jaar gelede het my ander suster ook ’n weduwee geword, en dit was toe dat ek besluit het om vir ons drie ’n sitrusplasie te koop waar ons stil op ons oudag kan woon. Terloops, lewe jy darem gerieflik, kind? Santi het vir my geskryf dat jy ’n aansienlike salaris verdien.”
“Dis reg, tante, my salaris is redelik,” antwoord sy. Sy sê egter nie dat sy elke maand byna die helfte van haar salaris aan haar oorlede pa se krediteure stuur en dus net daarin slaag om die pot aan die kook te hou nie. Walter en Santi weet dat sy hul oorlede pa se skuld in paaiemente afbetaal, maar hulle weet nie dat sy byna die helfte van haar salaris elke maand aan die krediteure afstaan nie.
Tina is bly om tante Louise se twee susters weer te sien. Dit is vir haar duidelik dat die drie ouer mense stil maar baie gelukkig woon. Die enigste jong mense op die plaas is die bestuurder en sy vrou.
“Jy het nog nie daaraan gedink om weer te trou nie, Tina?” vra tante Louise toe hulle twee een Sondagmiddag alleen op die voorstoep sit.
Sy skud haar kop, dan kom daar meteens weer so ’n veraf, hartseer uitdrukking in haar mooi donker oë.
“Nee, tante,” sê sy sag, “ek het nog nooit weer aan ’n huwelik gedink nie. Ek het Renier nog steeds lief, en ek . . . ek sal hom altyd liefhê. Het Santi vir tante vertel van my kindjie wat ook van my af weggeneem is?”
Die ouer vrou sug en sê, met haar blik daar in die verte: “Ja, my kind, Santi het my vertel. Jou pa was ’n gevoellose mens. As jou oom At gelewe het, sou daardie dinge nooit met jou gebeur het nie, want jou oom At was die enigste mens op aarde wat jou pa kon beheer . . .”
Tina vertel haar van Ian, van haar werkgewer wat pas oorlede is en dat die fabriek nou verkoop word. Sy vertel haar tante van haar woonstel wat slegs ’n hanetreetjie van die strand af is en dat sy en Ian dikwels van die rotse af hengel, maar nooit ’n enkele vis aan die hoek kry nie . . .
Sy geniet haar verblyf op die plaas en voel heerlik uitgerus toe die dag van haar vertrek weer aanbreek. Maar toe sy by die stasie uit tante Louise se motor klim, is sy skoon verslae oor al die pakkies wat sy moet saamneem.
“Dis sommer ’n bietjie eetgoedjies,” verduidelik tante Louise. “Ons sal dikwels vir jou ’n ietsie stuur om aan te peusel, en jy moet maar elke jaar vir ons kom kuier, my kind.”
Tina bedank die liewe ou vrou hartlik vir al haar vriendelikheid en sorgsaamheid. Met die belofte dat sy volgende jaar weer sal kom kuier, groet sy die ou vroutjie en klim in die trein. Sy waai vir haar tante deur die venster totdat die trein om ’n draai gaan en sy uit haar gesigsveld verdwyn.
Toe Tina op Groenbaai aankom, wag Kobus en Ian vir haar op die stasie. Ian is skoon uitbundig van blydskap toe sy uit die trein klim. Hy omhels haar asof hy haar jare laas gesien het, en sê met ’n stralende gesiggie: “Tannie Tina, ek is so bly jy het teruggekom.”
“Ek is net so bly om terug te wees, my skapie,” sê sy en soen hom op die punt van sy neusie.
Kobus groet haar hartlik met die hand en sê dat sy baie goed lyk. Dit is net jammer dat sy so selde glimlag en dat daar so baie hartseer in haar oë is.
Sy antwoord nie hierop nie.
Ian gesels so aanhoudend in die motor dat sy nie kans kry om te verneem hoe dit met Santi en Walter gaan nie.
By die woonstel aangekom, stel sy voor dat hulle eers tee drink, maar Kobus is haastig, want dit is tyd dat hy sy apteek oopsluit, dus kan hy nie wag vir tee nie.
“Baie dankie dat jy my by die stasie kom haal het, Kobus,” sê sy vriendelik, “ek waardeer dit baie.”
“Jy weet dat jy altyd welkom is om my te skakel wanneer jy my nodig het, Tina,” sê hy. “Daar is dus niks om voor dankie te sê nie . . . Tot siens, ou kleintjie.”
“Tot siens, Kobus.”
Na die middagete stap sy saam met Ian om haar swaer en suster te gaan groet en om vir Santi die pakkie te neem wat tante Louise vir haar gestuur het.
Hulle tref Santi en Walter op die systoep aan waar hulle heerlik in die wintersonnetjie ontspan.
“H’m . . . julle sit hier soos twee dassies langs ’n klip,” terg Tina. Sy neem plaas en help Ian om op haar skoot te sit.
“Ja, ons trek maar saam met die son, al om die huis,” kom dit van Santi. “Het jy darem lekker gekuier en uitgerus, kleinsus?”
“Heerlik,” glimlag Tina. “Tante Louise het my behoorlik bederf . . .”
Hulle gesels ’n rukkie oor die plaas en sy mense, toe draai Tina na Walter en vra belangstellend: “Is die fabriek al verkoop?”
Hy knik sy kop. “Ja, die plek is ’n week gelede aan ’n meneer Dreyer verkoop, maar moet asseblief nie vra hoe ’n soort man hy is of hoe hy lyk nie, want ek weet self nie. Daar was so baie wat die fabriek kom besigtig het dat ek nie eens meer weet wie is wie nie. In elk geval, die nuwe eienaar neem die fabriek oor ’n week in besit.”
“Wel, hy het darem ’n Afrikaanse van,” sê Tina. “Ek was bevrees dat ons straks ’n uitlander vir ’n baas sal kry, een van daardie soort wat heeldag met ’n sigaar in sy mond sit en nie omgee of hy ’n mens in sy sigaarrook versmoor nie.”
Santi glimlag en kyk Tina met ’n sagte blik aan.
“Ek sal saam met jou duim vashou dat die nuwe baas nie sigare rook nie, Tina,” sê sy. “Mag hy darem sigarette rook?”
“Jy spot nou, Santi,” vermaan sy haar suster, “en ek is ernstig. Ek moet heeldag saam met die man werk, en ek verseker jou dit is nie aangenaam om in ’n rookwolk briewe af te neem nie.”
“Ek sal meneer Dreyer persoonlik vra om my kleinsus se wens te eerbiedig,” spot Santi. Toe tref ’n ander gedagte haar. “Dreyer . . . ! Dit is mos jóú van ook, Tina. Weet jy, ek het al skoon vergeet van jou . . . Hulle is seker nie familie nie, want jou Renier was mos ’n arm student.”
“Nee, hulle sal bepaald nie familie wees nie,” beaam Tina.
“Dit