Helene de Kock

Debora en seuns


Скачать книгу

van ’n winkel is sy bloot koel vriendelik met die kliënte wat gelukkig nog bly koop in hierdie moeilike tyd, maar verder as “Goeiedag!” en “Gaan dit goed?” vorder dit nie. Tog koop die mense fluks. Soos Susan al voorheen gesê het: “Mens kan nie anders nie. Jy ruik die vanilla, proe die botter-en-suiker, en hoor die smullekker krakerigheid onder jou tande.”

      Later die middag toe Margot en Erik weer verklaar dat hulle flou geleer en dooddors is, stuur Debora vir Margot om vir haar ’n Sunset-hoofpynpil bo in die badkamer langs haar slaapkamer te gaan haal. Margot klim die trappe twee-twee en loer na die papiere wat op die tafel regoor die seuns se kamerdeure in die trapportaal lê. Boekhouding. Dis makliker om so ’n saaklike beeld op te roep: die donkerkopvrou met haar regop rug wat haar berekeninge by die smal tafel op die trapportaal sit en doen. Aan die ander visie van ’n Debora wat rustig met ’n boek in die hande voor die venster sit en lees, sal sy seker nooit gewoond raak nie. Want mens sien nie maklik vir Debora in ontspanne luim nie. Altyd druk besig.

      Tamaties wat geoes word om konfyt van te kook. Ertjies en wortels wat in glasbottels ingelê word. Perskes en appelkose of stroopsoet vye wat pas ryp is en gepluk en ingelê moet word.

      Dié nag slaap Margot so vas dat Susan haar met moeite wakker kry.

      En sy haal die skool ook net betyds om die swaarmoedige dong-dong van die klok te hoor. Erik se wenkbroue lig-lig net en sy gluur hom aan toe sy gaan sit. Om alles te kroon het hulle boekhou by meneer Struwig. Die man wat Erik Schlagerfeldt skaamteloos voortrek omdat hy dan so goed is met syfers.

      Sy voel sommer boos. Hantie en Trudie glimlag simpatiek na haar kant toe toe meneer Struwig omdraai om iets op die swartbord te skryf.

      Die res van die dag konsentreer sy hard om elke woord van die onderwysers in te drink. Pouse voel sy eintlik gedaan. Sy hap lusteloos aan die toebroodjies wat Elisa vir haar ingepak het. Maar Hantie en Trudie eet nie juis nie.

      “Ek wil rietskraal word,” kondig Trudie pront aan.

      “O, ek ook. ’n Dun middeltjie is my droom, hoor.”

      “En waarom nogal?” vra Margot, al weet sy goed.

      “Oe, jy hou jou net dom,” slaan Trudie die spyker op die kop. “Een van die dae kom daai twee manne huis toe.”

      “Hulle is darem mooie mans, h’m?” swymel Hantie op haar vreemd vraende manier.

      “Baie mooi,” voeg Engelie Sauer dromerig by. “Erik veral. Jimmel, as hy daai blou oë so lui-lui na mens toe draai, kry jy hoendervleis.”

      “Mans is g’n mooi nie,” spot Margot binnensmonds. En toe die meisies aanhou kerm om meer van Erik en sy twee broers te wete te kom: “Ja, hier sit ek nou met julle en julle is onbekwaam verlief op dié drie mans! Moet ek dalk aanvoorwerk vir julle doen?”

      Engelie en Trudie glimlag net hoopvol maar Hantie is voorspelbaar verontwaardig.

      “Ag, sies vir jou, h’m? Moenie dink omdat jy al een is wat gereeld naby die Nêrens-mense kan kom, dat óns nie ook talente het nie.”

      Natuurlik het hulle talente, weet sy maar te goed. Veral hier in matriek is Hantie se borsmaat indrukwekkend. En Margot se ma het al opgemerk dat ’n man dalk onrustig kan raak as hy te lank op Engelie se kuite konsentreer.

      Dit krap nogal aan Margot, want rietdun soos wat sy is, is sy nou nie buitengewoon goed bedeel nie en speel sy ook nie in enige liga wat stewige bene vereis nie.

      Maar sy sug innerlik oor die meisies se bewondering vir Erik. Sy weet goed dat hy niks in hulle belangstel nie. Erik se oog is op die nuwe Engelsjuffrou. Margot gee so stilweg toe dat Erik sekerlik goeie smaak het. Juffrou Williams met haar dik vag koringblonde hare en fyn, ovaal gesig soos ’n madonna. Susan Scott se opinie. Mooi genoeg om die jong mans in die kontrei fluks te laat Engels leer.

      Maar Margot weet van beter. Vergeet maar die distrik se mans. Die ouer skoolseuns vergaap hulle ook. Erik leer dat dit bars om wat Macbeth betref die kloutjie by die oor te kry. En een kil middag in Julie het hy Margot selfs versoek dat hulle party middae net Engels met mekaar moet praat. Hy moet foolproof raak, so beweer hy.

      “Woensdae en Vrydae, hoor?” het hy gesmeek. “Jou Engels is beter as myne met dié dat jy ’n ma het wat die Engelse taal ken. Enne, met die ding dat jou pa heeltemal Engels is, en so aan.”

      Toe word sy self vies. “Nè? En wat laat jou dink my ma leer my goed Engels praat net omdat my pa, wat ek in elk geval nog nooit gesien het nie, Engels is? Vergeet dit, boetie. Ek praat Engels omdat mens jouself in daardie taal moet kan help.”

      “Nou help my dan om myself te help, jong.” Pleitend.

      “Ek sal g’n. Jy wil net goed doen in Engels omdat sweetheart Williams so mooi is!”

      Hy was op die plek so woedend dat sy soel wange pienk gegloei het.

      “Jy noem haar g’n só nie! Dis daai spul nikswerds, daai klomp Van der Spuys wat haar so noem. As jy van haar wil praat, noem haar op haar naam. Elizabeth.”

      Sy het in sy brandende blou oë gekyk en meer as genoeg gesien. Sy sou hom nie weer spot nie. Maar sy sou hom waarsku.

      “Elizabeth Williams is ’n besonderse mens, Erik. Maar ter wille van haar goeie naam en jou eie moet jy liewer nie meer langer as ons ander in die klas agterbly nie.”

      Hy het tot onder sy swart kuif bleek geword. “Luister, Margot, ek en sy doen niks verkeerd nie. Sy het my met die past perfect tense gehelp. En nou die dag met die present continuous tense, en ek …” Hy het vervaard geswyg.

      Margot het vasgebyt: “Sorg dan liewer dat sy dit in klastyd doen, Erik. Voor ons almal.”

      “Margot!” Hy was duidelik radeloos. Hulle het oudergewoonte dié dag by die eetkamertafel gesit en leer. Erdebekers met stomende koffie voor hulle. Anna het haar middagslapie in die buitekamer langs Fanjan s’n gaan geniet en Debora was in die syvleuel by haar man wat hulp nodig gehad het. Hulle was alleen. Dit het Margot moed gegee om Erik aan te spreek. Iets wat sy al lank wou doen want sy het oë in haar kop. Haar kop weet mos of wat die oë sien reg of verkeerd is. En of die tyd vir die regte ding ooit reg is.

      “Luister, Erik,” het sy sag gefluister, “ek besef dat juffrou Williams kwalik ’n jaar ouer as jy is. Maar een ding moet jy weet, jy gaan afgeslag word as iemand moet weet jy kyk met leepoë na haar. En al kan ek dit verstaan, dink ek jy moet jou vir eers inhou.”

      Hy het sy kop stadig in sy groot hande laat sak sodat sy swart hare tussen sy vingers deur gekrul het. Toe skuinsweg na haar geloer. “Ek weet dit ook, Margot. Maar hemel tog, ek dink … ek is lief vir haar. Dit is soos dit is.”

      “Ek glo jou, Erik. Maar wag tot jy uit die skool is. Daar is so iets soos ’n goeie reputasie wat ’n knak kan kry.”

      “Jong. Nou preek jy vir my.”

      “Preek of te not, dis waar. Maar dis reg so, ek sal Woensdae en Vrydae met jou Engels praat. Miskien sal dit goed wees.” Sy het haar lippe stout getuit.

      “Hoe bedoel jy nou?” Sy blik in die boek voor hom.

      “Wel, laat mense eerder dink daar’s iets tussen jou en my.”

      “Maar daar is nie, jong!” Hy was so uit sy vel geskok dat sy sommer vies geword het.

      “Nee, man, daar is nie en daar sal nooit wees nie. Jy is my goeie vriend, Erik. Maar voorlopig moet ons die mense maar eerder anders laat dink. Dit sal enige pratery oor jou en Elizabeth Williams die nek inslaan. En dit, goeie vriend, lyk vir my nou heel noodsaaklik.”

      Margot kou langsaam aan die laaste hap van haar broodjie. Hantie sug beswaard. “Jy wil mens ook niks van die Schlagerfeldt-seuns sê nie.”

      “Miskien omdat hulle nie meer seuns is nie,” antwoord Margot stout en Trudie pomp haar terstond met die elmboog in die sy.

      “En hoe sal jy weet, h’m?” por Hantie gretig.

      “A, maar ek weet omdat ek weet,” antwoord Margot