Helene de Kock

Debora gaan huis toe


Скачать книгу

skemerrooi sonlig val skuins oor Debora Schlagerfeldt se geboë kop. Die silwergrys bolla kry ’n koper skynsel.

      “Ouma?” Maar haar stem is te sag en sy probeer weer: “Ouma Debora?”

      Daar is ’n roering maar dis of die nek die kop nie lekker wil lig nie. ’n Stil verslaenheid kom lê in Debora. Die oumens voel ver verwyderd. So anders as vroeër jare toe hulle twee nie na genoeg aan mekaar kon kom nie. Sy weer die herinneringe af en gaan vat die maer vingers vas. Toe eers lig die ouer vrou haar kop, frons toe sy haar oë oopmaak.

      “Deboratjie,” kry sy krakerig uit. In haar glimlag skuil vergane skoonheid. Sy lig ’n hand, vee lig oor Debora se wang. “Ek is so bly jy is hier.”

      “Ek ook.”

      Debora leun vooroor om haar op haar voorkop te soengroet. Een beaarde hand hou haar terug en sy word soos altyd fyn bekyk.

      “Purperwinde,” mymer sy.

      “Ouma?”

      “Ek sê maar net. Jou oë is soos jou pa en oupa Dieter s’n. Blou soos purperwinde. Jou ouma Susan het altyd van morning glory-blou gepraat.”

      Debora knik. Male sonder tal moes sy al na dié storie luister. Al is ouma Susan al voor haar geboorte dood. Maar iets het by die bekende woorde ingesluip. ’n Afwesigheid. Iets wat haar bewoë maak. “Ouma,” sê sy en streel oor die hand wat teen haar wang rus. “Ek is nou vir altyd hier.”

      Die oumens knik haar grys kop stadig asof sy dit nie mooi glo nie.

      Sy staan op, gaan sit in die ander leunstoel regoor Ouma. Net toe sy wil begin gesels, hoor sy ’n voetval op die stoep. Binne oomblikke staan Tristan se gestalte die deur vol.

      Ouma Debora sit regopper. Die metamorfose is merkwaar­dig, dink Debora wrang. Die man het klaar invloed hier. “Kom binne, Tristan.” En met ’n vinnige blik na haar kleindogter: “Hy dring daarop aan dat ek meer moet beweeg. Dis glo my hart wat my deesdae so terugsit.”

      “Maar dit weet ons mos.”

      Debora se impulsiewe beswaar word doodgeglimlag. Deur dokter Tristan Murray én haar ouma. Die silwergrou oë glim doelgerig toe hy vorentoe kom en haar ouma uit die stoel tot op haar voete lig. “Dis tyd vir ons stappie, Ouma. Kom jy saam, Debora?”

      Sy raak stom. So asof hy die septer in die hand het. Meer nog, asof hy en sy mekaar lankal ken. Sy wonder floutjies wat haar pa se reaksie hierop sou wees. Want sy moet teësinnig erken: die man het ’n onmiskenbare teenwoordigheid. Asof sy dit ná laas nag nie weet nie.

      “Ja, kom,” por ouma Debora aan. Sy lyk so gelukkig dat Debora die kapsie wat sy wil maak, met mening terugsluk en soos ’n kind agter hulle aandrentel. Tristan begelei die ouer vrou sonder enige moeite met ’n arm stewig om haar middel oor die stoep, die trap af en oor die wye agterste grasperk tot by die rand van die perskeboord sodat hulle drie vol in die rosige lig van die sakkende son staan.

      “So ja,” glimlag hy en kyk oor Ouma se kop na Debora. “Is dit nou nie gesellig nie?”

      Sy knik stywerig. Dis amper onmoontlik om nie terug te glimlag nie. Haar neef Jakob het mos altyd gesê die man is ’n ware heer. Seker dié dat hy hom saam met Dieter as strooijonker uitgekies het. Wat sy verder waarneem, is sy skerp doktersoë wat ’n pasiënt noukeurig dophou. Sy weet hy merk die vlakkerige asemhaling, dat hy kyk na die klop van die pols in die slap vel van die oumenskeel.

      “Kom, nog so ’n entjie dieper die boord in. Pluk self ’n vrug en ek sal dit loop afspoel om te eet.”

      Debora voel ontwrig toe Tristan weer ’n slag na haar omkyk. Haar hart skop liggies toe hy haar oë ’n paar tellings lank hou. Die skerp blik trek haar weer in. Dit voel of hy in haar kop in kan sien. Sy kyk vervaard weg na waar twee hadidas ’n entjie van hulle drie af op die gras wei. Haar mond is droog en haar lyf voel vreemd afwesig. Maar toe sy haar hart weer reëlmatig voel klop, lig sy haar ken en loop self nader om ’n rooiwang­perske te pluk. Sy merk bedaard op: “Dis ’n goeie ding, dié stappery, Ouma. Dit sit kleur in die wange.”

      “Ja, Marnitz probeer my ook heeltyd aanpor, maar hy is nie altyd beskikbaar nie. En Erik is te kwaai. Hy skrik as ek net struikel. Sê ek moet my liewer stil hou.”

      Debora sien Tristan se wenkbroue lig. “Gebeur dit dan dikwels dat u struikel?”

      “Soms, ja,” gee sy traag toe, maar laat die gesprek wegswenk. “Kyk net daardie lekker grote. O, dit sit bietjie hoog?”

      Tristan steek ’n arm uit en pluk die vrug. Debora vat dit by hom om dit by die buitekraan langs die grasperk te gaan afspoel.

      “So ja,” sê sy toe sy weer by hulle kom en breek die sappige perske middeldeur om dit pitloos vir Ouma aan te gee. Deurentyd is sy bewus van Tristan se blik wat oor haar gaan. Dis die soort kyk wat haar as student mateloos vies gemaak het. Takserend. Tot haar verstomming irriteer dit haar nie nou nie want daar is ’n stil eerlikheid aan sy kyk. Buitendien weet sy ná laas nag iets van hom. Hy is nie oppervlakkig nie.

      Voordat sy verder daaroor kan besin, bepaal Tristan sy aandag stip by Ouma wat stadig aan die vrug peusel. ’n Gemaklike stilte omgeef hulle en toe hulle wil terugloop, kondig Tristan aan dat hy eintlik vir Debora en Ouma etenstafel toe kom haal het. Die ander is al almal terug van die winkel en maak seker klaar om aan te sit. Dieter se meisie, Annalien, is ook hier. Sy en haar ouers woon glo op die dorp.

      “Ek sien uit om almal weer te sien,” sê Debora.

      “Ek glo jou,” sê Tristan. “En ek sien weer uit na die Ou­jaarsparty bo in die berg op Bloukrans. Ek hoor dis dié okka­sie op die kalender. Jakob het my spesiaal genooi omdat ek nie so iets ken nie.”

      Debora knik. Die man praat asof hy hier hoort. Aan die een kant fassineer dit haar en andersyds wil-wil sy hom keer. Maar sy glimlag is oop, sy stemtoon nugter en daar is geesdrif in sy woorde. Dis dieselfde man van gisteraand en vanoggend. Haar gedagtes vat en los aan hom, sodat sy haar rug op hulle draai om nog ’n perske te pluk. Sy trek die skil behendig af, konsentreer op die soetheid daarvan op haar tong. Agter haar praat Ouma saggies met hierdie Tristan. Amper fluisterend. Maar sy hoor tog. Hy vra haar uit na haar slaappatroon. Of sy uitasem voel. Of iets ooit op haar borskas druk. Hy’s ’n slim dokter. Vang die pasiënt met ’n ondersteunende arm en sjarmante geselsies terwyl hy simptome uitvis.

      Om hulle sak die skemeraand en diepblou skadu’s kom lê onder die bome. Die vredigheid daarvan sus Debora, maar ’n onderliggende rusteloosheid pak haar beet.

      Sy pers haar mond saam toe sy weer omdraai. Hulle kyk albei afwagtend na haar. Sy lig haar wenkbroue. “Wat?”

      Tristan se ferm mond roer. “Aunt Elizabeth het eintlik ge­vra dat ons gou moet maak.”

      Waarop sy eers huiwer, en toe kwaaierig antwoord: “Ek kom mos.”

      Ouma kyk haar verbaas aan maar die man se oë is vol binnepret. “Mooi. Sien jou aan tafel.” Daarmee lei hy Ouma behendig terug oor die donker wordende grasperk en sy sien hoe hy haar met albei hande by die stoeptrappies oplig. Toe eers kom sy tot haar sinne. Wat makeer haar? Sedert laas nag het die lawwigheid haar beet. Boonop is sy tot haar ergernis seker die man, hartspesialis wat hy is, het dwarsdeur haar gekyk en haar fladderende hart duidelik waargeneem. Diagnose: jongmensverspottigheid in die simpelste graad. Prognose: van verbygaande aard. Hopelik. Anders sal sy gedokter moet word. Met kwaai woorde. Haar eie, want niemand anders mag weet nie. Sy onthou vroegoggend se pratery oor die inry­teater. Jakob, besef sy, vergelyk haar met ’n inryteater. Jakob nogal, die een wat alewig met sy neus in ’n boek sit.

      Debora kry haar kop in rat. Hierdie man en haar neef Jakob moet bloot geïgnoreer word. Want dit sal die dag wees dat dokter Debora toegee aan die onwillekeurige, chemiese reaksie van haar liggaam. Sy is in beheer. En sy sal haar nie verder deur hierdie slim man laat bekyk of aansê nie. By die buitekraan gaan spoel sy haar hande af maar toe sy by die agterdeur instap, loop Dieter en Jakob haar so amper onderstebo.

      “My magtie, ons hoor nóú by Tristan dat jy al van gister af hier is! Jy sou mos eers Saterdag