pubu. Co się dzieje ze światem? Owszem, ogromna, kręta rzeka Columbia jest bardzo ładna – wspaniałe widoki na Rattlesnake Hills i Saddle Mountains rozpraszają nudę – ale po przejechaniu dwóch tysięcy kilometrów i minięciu miejscowości o nazwach takich jak Turdsville albo Drownded Man’s Gulch [sic] jazda staje się trochę nużąca – mogę to potwierdzić. Dlatego należy się starannie zastanowić, czy chcemy odwiedzić seryjnego mordercę.
Nigdy nie powinienem zostać oskarżony o nic więcej niż prowadzenie cmentarza bez licencji.
JOHN WAYNE GACY (1942–1994) W CELI ŚMIERCI WIĘZIENIA MENARD, 1965
W drodze do Gacy’ego z ekipą filmową, kierowaną przez mojego długoletniego przyjaciela, producenta Frazera Ashforda, odwiedziłem Chester, leżące na stromym trawiastym stoku na brzegu rzeki Missisipi. W dawnych czasach do Chester często zawijały parowce. Jedenastego kwietnia 1842 roku zatrzymał się tam Charles Dickens ze swoją żoną Catherine.
Mark Twain, autor Przygód Tomka Sawyera, był pilotem parowca na Missisipi od 1857 roku do końca wojny secesyjnej; podobno mieszkał kilkakrotnie w Cliff House, pięknym nadrzecznym hotelu w Chester.
Ósmego grudnia 1894 roku urodził się tutaj E.C. Segar, twórca komiksu Popeye the Sailor Man. Mieszkańcy Chester byli pierwowzorami wielu postaci Segara. Miasteczko pojawiło się także w filmach W upalną noc (1967) i Ścigany (1993). Całkiem nieźle jak na niewielką osadę (8562 mieszkańców), chyba można się co do tego zgodzić, prawda?
Znowu odbiegłem od tematu. Wszyscy moi lojalni Czytelnicy wiedzą, że mam skłonność do dygresji.
Aresztowani seryjni mordercy, mimo niechlubnego rozgłosu, tracą w więzieniach swoją tożsamość. Wśród postaci opisanych w tej książce nie będzie żadnego groźnego bohatera filmów w rodzaju doktora Hannibala Lectera, Joego Chilla z filmów o Batmanie albo Antona Chigurha, granego przez Javiera Bardema w To nie jest kraj dla starych ludzi.
W normalnym świecie schwytani psychopatyczni mordercy seksualni stają się nikim i spędzają resztę swojego bezwartościowego życia w „karnych zakładach poprawczych” – bezdusznych budowlach śmierdzących tanimi środkami dezynfekcyjnymi, moczem i nieświeżym jedzeniem. Są to doskonałe miejsca dla „legionu potępieńców”. W więzieniach o zaostrzonym rygorze nie istnieje coś takiego jak resocjalizacja, podobnie jak na oddziałach dla skazanych na śmierć, z jednym wyjątkiem…
Leczymy choroby, które sprawiają, że ci zimni jak lód mordercy porywają, gwałcą, torturują i zabijają mężczyzn, kobiety i dzieci. Egzekucja na zawsze ich resocjalizuje!
NEIL HODGES, ZASTĘPCA NACZELNIKA WIĘZIENIA WALLS ODPOWIEDZIALNY ZA EGZEKUCJE, HUNTSVILLE, TEKSAS, W ROZMOWIE Z AUTOREM W MAJU 1995 ROKU
Neil przygotował dla mnie specjalną atrakcję. Sześciu barczystych strażników – tym razem nie było księdza – przeprowadziło mnie z celi do sali egzekucyjnej. Po trzydziestu sekundach leżałem na wózku, przypięty pasami!
W zabijaniu nie chodzi o zaspokojenie żądzy ani o przemoc, tylko o władzę. Kiedy widzisz, że kobieta wydaje ostatnie tchnienie, patrzysz jej w oczy i czujesz się jak Bóg.
SERYJNY ZABÓJCA THEODORE „TED” BUNDY (1946–1989)
Tak! Chcę pieczonego kurczaka, kartofli z sosem, chcę ci nasrać do kapelusza, chcę wyruchać Mae West, bo jestem kurewskim jebaką!
TOOT-TOOT, GRANY PRZEZ NIEZAPOMNIANEGO HARRY’EGO DEANA STANTONA (1926–2017), CYTAT Z FILMU ZIELONA MILA, 1999
Rozdział 5
Ludzie, których nie można pojąć
Jeśli posiada się odpowiednie referencje, można odwiedzić oddział dla skazanych na śmierć. Obecnie rzadko są one wyłożone zielonym linoleum i mają nieotynkowane ceglane mury jak w filmie Zielona mila na podstawie powieści Stephena Kinga; Tom Hanks grał w nim strażnika Paula Edgecombe’a, a nieżyjący Michael Clarke Duncan ogromnego, niemal sympatycznego Johna Coffeya. Większość oddziałów dla skazanych na śmierć – jeśli nie wszystkie – jest teraz pomalowana na pastelowe kolory, rzekomo miłe i uspokajające. Z jednym wyjątkiem: oddział dla skazanych na śmierć w starym więzieniu Somers w stanie Connecticut jest pomalowany na ciemnobrązowo. Przeprowadziłem tam wywiad z Michaelem Rossem i miałem wrażenie, że farbą tą pomalowano całe więzienie, wewnątrz i na zewnątrz.
Pędź, kowboju, pędź!
OSTATNIE SŁOWA JESSEGO TAFERO (1946–1990), ZANIM SPŁONĄŁ NA KRZEŚLE ELEKTRYCZNYM W CZASIE EGZEKUCJI NA FLORYDZIE
Jeśli o mnie chodzi, uważam, że filmy o więzieniach, na przykład Skazani na Shawshank, Nieugięty Luke i Zielona mila, świetnie je przedstawiają; szczególne wrażenie robi spalenie na krześle elektrycznym Eduarda Delacroix, granego przez Michaela Jetera. W Stanach Zjednoczonych rzeczywiście doszło do kilku podobnych przypadków – w taki sposób zginął na przykład John Louis Evans III, stracony na krześle elektrycznym w Alabamie 22 kwietnia 1983 roku, albo Jesse Tafero, który w 1990 zaczął płonąć podobnie jak jego poprzednik. Jego włosy się zapaliły, a popiół opadł na koszulę.
Postanowiłem zacytować fragment filmu Nieugięty Luke, który wydaje mi się wyjątkowo pasować do niniejszej książki:
Tak naprawdę […] nie możemy się porozumieć. Niektórzy ludzie po prostu nie są do tego zdolni.
KAPITAN, GRANY PRZEZ STROTHERA MARTINA (1919–1980), W FILMIE NIEUGIĘTY LUKE Z 1967 ROKU, W KTÓRYM WYSTĄPIŁ RÓWNIEŻ PAUL NEWMAN
Nie możemy się porozumieć? Ludzie po prostu nie są do tego zdolni? Kim są więc ci mordercy, z którymi nie możemy się porozumieć? Co się dzieje w ich głowach?
Przede wszystkim są zupełnie amoralni. Nie rozumieją innych ludzi, nie ma w nich ani krzty współczucia. Widać to, gdy siedzi się z nimi twarzą w twarz; robiłem to mnóstwo razy. Wielu z tych aspołecznych zbrodniarzy potrafi pięknie mówić; z pozoru mogą wydawać się uroczy. Większość z nich to patologiczni kłamcy. Potrafią być bardzo przekonujący, czego dobrym przykładem jest piękna morderczyni Jodie Ann Arias (urodzona w 1980 roku), która w tej chwili odsiaduje karę dożywocia bez możliwości wcześniejszego zwolnienia za straszliwe zabójstwo przystojnego, trzydziestoletniego Travisa Victora Alexandra w jego domu w czerwcu 2008 roku.
Chociaż udowodniono jej winę i przyznała się do zbrodni w czasie procesu, w dalszym ciągu twierdzi, że została niesłusznie skazana, bo przynosi jej to korzyść; wspierają ją w internecie miliony osób. Kiedy 16 stycznia 2018 roku spotkałem się z nią w kompleksie więziennym ASPA-PV w Perryville w Arizonie, zwróciła się do mnie: „Christopherze, nie zabiłam Travisa. Byłabym zachwycona, gdybym mogła opisać z tobą tę historię”.Dziękuję, nie skorzystam z twojej propozycji, Jodi!
Profesor Robert Hare opracował listę cech diagnostycznych pozwalających rozpoznać psychopatię. Opisuje psychopatów jako „nieczułych, zimnych, pozbawionych empatii i serca”. Profesor Hare trafia w sedno, ponieważ uczucia innych zupełnie ich nie obchodzą – jest to jedna z cech aspołecznych zaburzeń zachowania.
Stwierdzono, że w mózgach psychopatów istnieją słabe powiązania między obszarami odpowiedzialnymi za odczuwanie emocji, co sprawia, że nie są oni w stanie silnie ich przeżywać.
Wielu psychiatrów i psychologów uważa również, że psychopaci i socjopaci nie potrafią dostrzegać lęku w twarzach innych ludzi – a jednak większość seryjnych morderców, z którymi rozmawiałem, doznawała ogromnego, perwersyjnego zadowolenia, gdy obserwowali wyraz przerażenia na twarzach ofiar, torturowanych przez godziny albo dni, znoszących straszliwe męki, aż wreszcie nadeszła miłosierna śmierć.
Nie wchodząc