Ити кэмҥэ бииргэ үөрэнэн оскуоланы бүтэрбит үөлээннээхтэрэ, күлэн-салан, тиийэн кэллилэр.
– Хайа, бүгүҥҥү күн дьоруойдара манна саһан олороҕут дуу? Хорчуопкаҕа барыаҕыҥ. Онно биһиги сылга биирдэ биирдиибит сүүстүү тыһыынчаны биэрбэтэрбит да эмиэ биэрэрдээхпит ээ, – кылаастарын ыстаарыстата, кыараҕастык быһыччы көрбүт, билигин да сэнэх көрүҥнээх Анна Семеновна, кырааскаламмыт кыһыл кылгас куудара баттаҕын имэринэ-имэринэ, саҥарбытынан барар.
– Ээ, кырдьык даҕаны, ону биһиги эмиэ кулгаахпыт уһугунан истибиппит ээ. Эбиитин матырыйаал булууга кыттыгастаах курдук сананабыт, – дьахталлар туран, хоннохторуттан ылсан, остуол тардыллыбыт сирин диэки бардылар.
«Т» буукуба курдук тардыллыбыт остуолга хотойорунан ас ууруллубут. Кырдьаҕастары барыларын бииргэ бочуоттаах миэстэҕэ олортулар. Нэһилиэк баһылыга Максим Максимович, уйгулаах ыһыаҕынан эҕэрдэлээн баран, 57 сыллааҕыта оскуоланы бүтэрбит кылаас ыстаарыстатыгар Анна Семеновнаҕа тылы биэрдэ.
– Убаастабыллаах нэһилиэкпит олохтоохторо, ыалдьыттара, уйгу-быйаҥ ыһыаҕынан эҕэрдэлээн туран, биһиги, үөрэммит оскуолабыт бастакы выпустара, бүгүҥҥү дьоро күҥҥэ элбэхтик ааттаммыт дьүөгэлэрбит Ариана, Анастасия, Марианна биир үөлээннээхтэрэ, ытыспытын соттон мээнэ олорботубут, эмиэ үлэлээтибит. Ол курдук, историкпыт, үөлээннээхпит Дайаана Николаевна салалтатынан нэһилиэкпит олоҕун устуоруйатын суруйан, халыҥ тастаах, 675 страницалаах, 1000 хаартыскалаах, глянцевай илиистээх, 1000 тиражтаах кинигэни бэчээттэтэн таһаарбыппытын, нэһилиэкпит баһылыгар Максим Максимовичка туттарарбытын көҥүллээҥ. Кинигэ тахсыытыгар бүгүҥҥү күннээхпит дьоруойдара эмиэ кыттыспыттара, – диэн этиитин түмүктүүрүн кытта, ытыс тыаһа өрө хабылла түстэ.
– Оттон үөрүүлээх чааска тоҕо туттарбатаххытый? Дьон барыта истиэ этэ буоллаҕа, – Максим Максимович санаатын этэр.
– Истиэхтэрэ. Бэчээтэ тардыллан, сибилигин тиийэн кэллэ, – Анна Семеновна судургутук эппиэттиир. Дьон сэргэхсийэн, күө-дьаа буола түһэллэр. «Нэһилиэнньэҕэ атыыланар ини», – диэн ыйытыы элбээтэ.
– Дьэ, ону нэһилиэк дьаһалтата бэйэтэ билэр, биһиги биэрэрбитин биэрдибит. Бэйэбитигэр биирдиини ыллыбыт, – Анна Семеновна эппиэтэ бэлэм.
– Оччоҕо, иннибит кылгаабыт, кэннибит уһаабыт аарыма кырдьаҕастар да аатырдарбыт, аны биэс сыл буола-буола көрсүөҕүҥ. Турциянан, Кытайынан да буолбатар, Сахабыт сирин сэдэх сирдэринэн, Өлүөнэ остуолбаларынан эҥин барыаҕыҥ. Бу сырыыга биэс сылынан буоллаҕына, кылааһынан көрсүөҕүҥ, оччоҕо иннибитигэр сыал-сорук туруорунан кырдьыыбытын бытаардыахпыт, ыалдьарбытын ааҕыа суох этибит. Хайдаҕый? – Ариана бииргэ үөрэммит үөлээннээхтэрин кэриччи көрүтэлиир.
– Сөп, сөп! – оскуоланы бииргэ бүтэрбит үөлээннээхтэр сүһүөхтэригэр туран ытыстарын таһыннылар.
Максим Максимович, нэһилиэк баһылыга, уоттаах-тө- лөннөөх түмүктүүр тылы эттэ:
– Убаастабыллаах биир дойдулаахтарым, тыыл бэтэрээннэрэ! Быйыл биһиги Улуу Кыайыы