ләбаса». – «Балам, сиңа килеп йөргән егетнең әнисе – әтиеңнең беренче хатыны». – «Булмас!» – «Нәкъ шулай! Яратып өйләнгән иде. Сөйлисем дә килми… Шул хатын аркасында әтиең Себер якларына чыгып китәргә мәҗбүр булды».
Дилбәр, ышанырга теләмәгәндәй, инәсенә караган килеш торды, кашын җыерды, җай гына икенче якка борылды. Тагын инәсенә төбәлде. Раилә әби хәсрәтле карашын һаман аннан алмаган иде. Дилбәр йөгереп чыгып китте.
Менә ул Күктавына китеп бара. Җәяүләп кенә. Әтисе урманга-мазар киткәндә, җәяү йөрергә туры килә. Өч чакрым зур ара түгел. Табигатькә сокланып, саф һава сулый-сулый барып җиткәнеңне сизми дә каласың. Кинәт артта мотоцикл тавышы ишетелде. Кызның йөрәге жу итеп китте. Ул! Димәк, арттан эзләп килә. Инде ничә көн күренми качып калган иде. Әле кая яшеренергә соң? Кыз, ярдәм эзләгәндәй, тегеләй-болай каранды. Ачык урын. Качар җир дә юк бит, ә!
Ул арада мотоцикл килеп тә туктады. Дилбәрнең эче өзелгәндәй булды. «Эһ» дигән бер өн генә чыгара алды. Ярар, ни булса да булыр…
–Дилбәр!
Кыз башын күтәрде.
– Аңлатчы әле, Дилбәр! Нәрсә булды сиңа?
Эх, Саматның йөрәккә үтеп кергән шушы карашы!
– Самат, сорама. Әлегә килмә.
– Киләчәкмен. Көн дә. Сәбәбен белмичә туктамаячакмын!
«Эх, Самат!» Дилбәр калкулыктан түбәнгә таба йөгерде. Мотоцикл янә куып җитте. Янә янәшә бара башлады.
– Утыр, алып барып куям! Алып барырга мөмкиндер бит? – дип, үз дигәнендә торды егет.
Дилбәр эндәшми генә мотоциклга менеп утырды.
– Дилбәр, син минем матайның ничек биегәнен күргәнең юк бит әле! Э-эей!. – Шулай диде дә Самат калкулыклар буйлап куды.
– Аударасың!..
– Юк. Хәзер егылу да, аву да юк! Мин пар канатлы!..
– Кая алып киттең? Ул якка түгел ләбаса?
– Сине мин үзебезгә алып кайтам!
– Борыл, борыл. – Кыз җан ачуы белән Саматның аркасын төйгечләргә кереште.
Мотоцикл әкренәйде.
– Дилбәр, нәрсә булды сиңа?! Нишләп болай кинәт кенә үзгәрдең?
– Нишләп, нишләп? Кайт та әниеңнән сора!
Дилбәр сикереп төште дә, күзен сөртә-сөртә, мәктәп ягына йөгерде. Егет, ул күздән югалганчы, урыныннан кузгалмады. Авыр итеп көрсенде, иңбашын җыерды, шуннан бар көченә газга басты да туган авылына таба җилдерде.
Самат кайтып кергәндә, әнисе Таибә апа түрдә аш-су әзерләп йөри иде. Егет гөрс итеп урындыкка барып утырды. Маңгай тирен сөрткәч, тел очында торган сүзен әйтте:
– Әни, мин өйләнәм.
Таибә апа, ышаныргамы-юкмы дигәндәй, улына сынаулы гына карап алды. Яулыгын рәтләп ябынды. Улының кайчан да булса бу сүзне әйтәчәген белә иде. Тик ни өчен шулкадәр җитди, хәтта хәвефле итеп эндәште соң? Ана улына якынрак килде.
– Изге ният, балам. Тик кинәт әйткәч аптырап киттем. Башта белим әле, кем кызы соң? Әти-әнисе кем?
– Дилбәр, әни. Мирас авылыннан. Талип дигән кешенең кызы.
Таибә апаның кулы салынып төште.
– Кем… Кемнең кызы?
– Талип дигән кешенең. Талип бай дип тә йөртәләр аны.
Нәрсә