туролмадим ва ундан нусха сўрадим – Россияда бу каби ёзувларни учратмайсиз.
Давлат аппаратини мукаммаллаштириш билан бир вақтда давом этган иккита жараён натижасида унинг иш тамойилларида сифат ўзгариши кузатилди. Биринчи жараёнга Молия вазирлиги ташаббускор бўлди – Халқаро валюта фонди таъсири остида бюджетни режалаш истиқболлари ўзгартирилди. Бир йиллик бюджет ўрнига уч йилга мўлжалланган ўрта муддатли режалашдан фойдаланила бошлади. Натижада ислоҳотларни бир бутун тарзда амалга ошириш имконияти пайдо бўлди: бир йиллик режалашда кўриш бурчаги тораяди, ўзгаришларни бир бутун тарзда қамраб олиш қийинлашади. Иккинчи жараён Иқтисодиёт вазирлиги томонидан бошланди, натижада барча вазирликлар ўзлари учун устувор масалаларни аниқлаб олишга мажбур бўлди. Бу қадамни Бендукидзе қуйидагича баҳолайди:
Бу қисман кулгили ҳам бўлганди. Вазирларнинг ўринбосарлари иштирокида мажлис чақирдим ва ўз вазирликлари вазифаси, келгусидаги ҳаракатлари ва шу кабилар аниқ баён этиладиган ҳужжат ёзишлари кераклигини айтдим. Натижа – тўлиқ ноль. Фақат битта вазирлик – Мудофаа вазирлиги ёза олди. Бу каби нарсалар эса ҳарбий доктрина доирасида институционлаштирилган (НАТО ва бошқа ташкилотлар билан ҳамкорлик стратегияни ёзиб чиқиш кўникмаларини талаб қилади).
Шунда ҳужжат қандай қисмлардан иборат бўлиши кераклигини ўринбосарим Лили Бегиашвилига айтиб туриб ёздирдим ва вазирлик амалга оширмоқчи бўлган учта энг йирик ислоҳотни биринчи ўринда тавсифлаш кераклигини таъкидладим. Бу ёзувни вазирликлар раҳбарларига жўнатдик. Баъзилар, масалан, Маданият вазирлиги жуда яхши баён қилди. Маданият вазири бу ёзувлар вазирликнинг ўзи учун ҳам жуда фойдали бўлганини айтиб, биз ҳеч қачон бу ракурсдан туриб ўйламаган, майда-чуйдаларга ўралашиб қолган эканмиз, энди фикрни бир жойга жамладик ва жуда қизиқ ҳужжат тайёрлай олдик, деганди. Унинг сўзларига кўра, ўзи ҳам бу ҳужжатни мароқ билан ўқиб чиққан.
Лекин бир неча “қолоқ вазирликлар” ҳам бор бўлиб, Қишлоқ хўжалиги вазирлигидаги ҳолат энг таҳликалиси эди. Бир йиллик уринишлар ичида улар ҳужжатни ўн тўртта шаклда ёздилар. Вазирлик нима сабабдан ташкил этилганини ўзлари ҳам билмасдилар. Масалан, вазирлик томонидан сотиш учун бозор йўқлиги муаммоси баён қилинган, шу билан биргаликда, ишлаб чиқариш ҳажмини ошириш мақсад қилиб олинганди. Ахир, бу бўлмағур гап-ку! Ишлаб чиқариш оширилса, лекин сотиш учун бозор мавжуд бўлмаса, муаммо янада чуқурлашади, холос.
Бендукидзенинг ўринбосарларидан бири бўлган Лежаванинг катта ҳиссаси қўшилган оғир меҳнат натижасида ўрта муддатли келажак учун мўлжалланган бешта устувор жиҳат барча вазирликлар томонидан баён қилинди, бу устуворликларни амалга ошириш шартлари ва бу йўлдаги мавжуд тўсиқлар келтирилди. Барча маълумотлар “Асосий маълумотлар ва йўналишлар” номи остидаги битта ҳужжатда жамланди. Бу ҳужжатдан бюджетни режалаштиришда ҳам фойдаланила бошлади.
Ривожланишнинг устувор йўналишлари баён қилинган ҳужжатлар вазирликлар томонидан