гавҳар,
Аъробий эгди бош, бас, деди хоҳар33.
Пушаймон бўлди бас андишасидин,
У шайтон макри бўлган пешасидин.
Аъробийда бор эди бир қаро қул,
Баногоҳ кирди уйга бош суқиб ул.
530 Кўриб ой юзлини ул чекди бир оҳ,
Уни мавҳ этди ишқ, ошуби савдо.
Аёлнинг васлин айлар эрди орзу,
Ва лекин номуяссар эрди орзу.
Аёлга деди: сен ой, мен қаро тун,
Не бўлгай бирга бўлсак, кун аро тун?
Аёл деди: дам урма, бўлмагай бу,
Хўжанг ҳам айламишди бўйла орзу.
У истаб, етмади, кўнгли кетиб суст,
Сенга бўлгаймиди васлим, қаро юз?
535 Деди қул: термилиб, ҳеч тўймагаймен,
Мени қувдинг, вале мен қўймагаймен.
Нетармен, ҳийлайи шайтон этармен,
Бу юртдин ҳайдатиб, сарсон этармен.
Аёл деди: не қилсанг, қил, не боким,
Агар қисматдин эрса ул ҳалоким…
Қаро қул ранжиди, чун заҳри келди,
Меҳрли эрди, энди қаҳри келди.
Ғазабнок чиқди бир кеча эшикка,
Арабнинг ўғли бор эрди бешикда.
540 Бориб, қонга ботирди қўзичоқни,
Кейин элтиб ўшал қонли пичоқни
Аёлнинг болиши остига қўйди,
Пичоқни ул аёл қасдига қўйди.
Саҳар кўз очди она уйқудин шод,
Гўдакни ул эмизмоқ истади бот.
Ва лекин кўз солиб жонсиз гўдакка,
Фиғони чиқди, юксалди фалакка.
Ки андоқ чекди фарёд жон узиб ул,
Сочини бойлади белга, кесиб ул.
545 Кейин ахтардилар: ул ботили ким?
Шу бечора гўдакнинг қотили ким?
Ва излаб топдилар қонли яроқни,
Аёл болиши остидин пичоқни.
Дедилар барча: қилмишга далил бу,
Гўдакни қонга қорган нобакор шу!..
Гўдакнинг онаси бирлан қаро юз
Аёлни урдилар, айтмоққа йўқ сўз.
Аъробий сўрди: айтгил, эй аёл сен,
Сенга қандай ёмонлик айладим мен?
550 Бу менга ҳурматинг ё ҳимматингми?
Гуноҳсиз қон тўкишдин қўрқмадингми?
Аёл деди: эшитгил, эй биродар,
Ақлни не учун этди муяссар?
Ақлни ишга сол, қўй аҳраманлиғ,
Сенга ақлу хираддин баҳрамандлиғ.
Ақл кўзи-ла боққил, эй хирадманд,
Менга не яхшиликлар айладинг сен.
Мени синглим дединг, тутдинг наботлар,
Яна этдинг менга не илтифотлар.
555 Мукофотинг бўлурму бўйла беқайд?
Бу қотиллик менга не бергуси, айт?
Аъробий чин хирадманд эрди, оқил,
Аёлнинг сўзларин чин англади ул.
Муҳаққақ билдиким, ул бегуноҳдир,
Ва лекин бунда турмоғи табоҳдир.
Аёлга дедиким, не бўлса, бўлди,
Бу манзилда туролмассен, кет энди.
Ки ишни хотиним кўргуси сендан,
Сени кўрса, тушар ёдига фарзанд.
560 Ғами чун лаҳза-лаҳза тоза бўлгай,
Аламлар унда беандоза бўлгай.
Сени