Нурислам Хасанов

Сайланма әсәрләр. 4 т. / Избранные произведения. Том 4


Скачать книгу

коммунизм чорына кайтыйк. Коммунизм чагында джипларга утырып йөрдекме?

      Нәфис (үз-үзенә). Сез үзегез ата коммунистлар идегез ич, битлекне салгач, коммунистлар начар…

      Тукбаев. Коммунистлар вакытында сиңа кем биргән иде фатир?

      Нәфис (үз-үзенә). Күпсендең инде шул фенол исләре белән тынчыган ДСП плиталарыннан салынган өеңне. Эчендә чебен тәгәрәп үлә… Сезнеке – өчәү, һәрберсе ничәшәр миллионлык, халык акчасына салынган.

      Тукбаев. Неужели синең менә монда (башын тукып) грамм да ми юк… Эшләгәнең миңа түгел!.. Мин бүген монда, иртәгә тегендә. Мин үземә кирәген эшләгән. Минем дәрәҗәм кем алдында да җитәрлек…

      Нәфис (үз-үзенә). Анысына шикләнмим. Алдата торган сәүдәгәрләрдән түгел.

      Тукбаев. «Байтирәк хәбәрләре» редакциясе миңа каршы эшләргә тиеш түгел. Газетаның акчасын мин биргәч, ул минем сәясәтне алып барырга тиеш. Әйтегез «сезнең сәясәтегез дөрес түгел» дип. Үзгәрәм.

      Нәфис (үз-үзенә). Үзгәргән ди!

      Тукбаев. Әмма ләкин исбатлагыз! Что «да», что «нет». Мин беләм Елесевның да кем икәнен… Юк бит альтернатива. Һәрберсе титул өчен көрәшә. Шул ук бизнесменнар… Без «социализм акыллы» дибез. Акыллы булгач, нигә әйбәт яшәмибез соң? Ялгышмагыз, Нәфис абый. Ярамый. За всё обидно, череп беткән, эшләмәгән председательләр өчен обидно… Акча биргәндә – бергә, сайлауларга барганда Нәфис абый каршы. Алай булмый, или до смерти, или война тек война. Мин алай тоже эшли алам. Этлеккә чисталык кирәкми. Әллә нинди нахал юлларны эшләп була… Эшләмим бит. Кто не с нами, аны чорнап, болгап атмыйбыз. Әнә Абага районында андый кешене юк итәләр. Шуңа күрә аларның редакциясендә тәртип. Нәфис абый кирегә сукаласа да, без аңа яхшылык эшлибез.

      Ишкәев (өстерә төшеп). Чөнки газетага тәнкыйть язар дип куркабыз.

      Тукбаев. Курыкмыйм, Динар Хамаевич, мин аны теләсәм… теләсә нәрсә эшләтә алам… тик…

      Нәфис. Куркабыз…

      Тукбаев. Курыкмыйм…

      Ишкәев. Куркабыз, менә шул курыкканга күрә тимибез. Яңадан язар дип куркабыз, икенче нәрсә язар дип. Шуңа күрә шулай эшлибез.

      Тукбаев. Юк, мин курыкмыйм. (Йодрыкларын төйнәп.) Мин аңа әйттем… Минем икенче кулым да бар, ещё один шаг, менә үзенә карап әйтәм, әйттем дә мин аңа, «Объявляю войну» дидем. Пусть егерме процент район будет страдать, ә ул – йөз процентка… (Кызганнан-кыза бара.) Мин аны җир белән тигезлим. Бер редакторны ничек тә җиңәрбез… Минем дәрәҗәм зуррак. Мин аны бөтенесенә каршы куям. Мин аны…

      Ишкәев (Тукбаевның тынычланганын көтеп алып, ялагайлана төшеп). Сез, Нәфис абый, монда урынсыз, «кеше үз фикерен белдерергә хокуклы» дип барасыз. Рәсим Юлаевичның әйткәнен дә аңлагыз. Сезгә аңларга вакыт. «Инеш» кооперативы турында язганга бернәрсә дә әйтмәдек. Дөрес, Миң Миңнуллович, Республика семинарын уздырганда, урманнан яшел чыршыларны кисеп алып төшкән дә фермалар арасына кадап куйган. Янәсе, аның фермалары арасында яшел чыршылар гына үсеп утыра.

      Тукбаев. Юк, Миң Миңнулловичның бу кыек эшен язып дөрес эшләде ул. Анысы поправляет… Монда бит күпкә китте. Менә хәзер,